مدیرعامل صندوق ضمانت سرمایه‌گذاری تعاون در گفت‌وگو با ایلنا:
کاهش ۱۰ درصدی خسارات پرداختی صندوق ضمانت سرمایه‌گذاری برای حمایت از تعاونی‌ها/ کسب و کار زنان سرپرست خانوار بدون وثیقه ضمانت می‌شود
البرز محمدی گفت: در سال گذشته ۲۲.۵ میلیارد تومان خسارت پرداخت کردیم، اما در سال ماقبل از آن ۲۵ میلیارد تومان خسارت وارد آمده از صندوق پرداخت شد که ما آن را مدیریت کرده و ۱۰ درصد کاهش دادیم.
به گزارش خبرنگار ایلنا، حمایت از تعاونی‌ها به‌عنوان یکی از ارکان تحقق اقتصاد عادلانه و توزیع مولد ثروت در جامعه، همواره نیازمند سرمایه‌گذاری خودجوش مردمی بوده است اما عمدتا ارائه تسهیلات به تعاونی‌ها نیازمند به ضمانت‌هایی است که معمولا دولت و تعاون‌گران باید در تدارک این ضمانت‌ها به منظور صدور مجوز تسهیلات و وام برای بانک‌ها اقدام کنند. در این راستا در سال ۱۳۸۸ نهادی با عنوان «صندوق ضمانت سرمایه‌گذاری تعاون» در ذیل وزارت تعاون وقت تاسیس شد تا ضمانت بانکی لازم برای ارائه تسهیلات به تعاونی‌ها را تسهیل کند.
البرز محمدی (مدیرعامل صندوق ضمانت سرمایه‌گذاری تعاون) با اشاره به فلسفه تاسیس این نهاد به‌عنوان یکی از زیرمجموعه‌های معاونت تعاون اظهار کرد: این صندوق تاکنون بالغ بر ۲۴۰۰ میلیارد تومان ضمانت‌نامه صادر کرده است که همه این ضمانت‌نامه‌ها به ذی‌نفعی بانک‌های عامل صدور یافته است. هدف از صدور این ضمانت‌نامه‌ها حمایت از کسب و کارهای خرد، دانش بنیان و مستعدی در بخش تعاون است که به اشتغال پایدار خواهند انجامید.
وی افزود: ۷۰ درصد پرتفوی و سبد ما طبق اساسنامه و قوانین بالادستی باید به بخش تعاونی اقتصاد کشور اختصاص یابد و مابقی نیز بخش غیرتعاونی (اعم از اشخاص حقیقی و حقوقی) خواهد بود. این بخش غیرتعاونی نیز که از ضمانت‌نامه‌های ما بهره می‌برند، شاخص‌بندی شده و کارآفرینان اشتغال‌زا، زنان سرپرست خانوار، دانش‌بنیان‌های خلاق و نوآور و کسب و کارهایی که در روستا هستند، در اولویت این شاخص‌بندی برای اختصاص ضمانت نامه قرار دارند.
محمدی افزود: بانک‌ها در بحث تعاونی به میزان ۱۲۰ درصد اصل پول وثیقه می‌خواهند. اما ما برخلاف بانک‌ها ۷۰ درصد و گاه تا ۴۰ درصد اصل مبلغ تسهیلات داده شده را وثیقه می‌خواهیم و مابقی را خود ضمانت می‌کنیم. بسته به نوع طرح (یعنی باتوجه به شرایط، نسبت با زنجیره ارزش، فیزیبل بودن یا قابلیت عملیاتی شدن طرح و سوددهی احتمالی آن) می‌تواند بجای بانک از سوی صندوق ما ضمانت شود. نکته قابل توجه این است که بسیاری از طرح‌ها که بانک‌ها ضمانت نمی‌کنند، توسط ما با وثیقه‌هایی مانند زمین و اموال روستایی همراه با انعطاف بیشتری ضمانت می‌شوند و برای دریافت تسهیلات معرفی خواهند شد. یعنی وثایق روستایی، محل اجرای طرح و اسناد تجاری موجود نیز گاه برای اخذ ضمانت‌نامه از سوی ما کفایت خواهد کرد. این درحالی است که معمولا بانک‌ها با چنین وثیقه‌هایی کار نمی‌کنند.
وی تاکید کرد: طرح‌های بلندمدت ما با میانگین ۵ سال بازگشت سرمایه و بازدهی دارند. گاه طرح بازگشت ندارد و این صندوق است که به بانک عامل خسارت پرداخت می‌کند. در سال گذشته ۲۲.۵ میلیارد تومان خسارت پرداخت کردیم، اما در سال ماقبل از آن ۲۵ میلیارد تومان خسارت وارد آمده و از صندوق پرداخت شد که ما آن را مدیریت کرده و ۱۰ درصد کاهش دادیم. در حوزه نظارت بر طرح‌ها به این نحو جلو می‌رویم که از هر طرحی ضمانت و حمایت نشود و آن طرحی که ممکن است واقعا عملیاتی و ضروری باشد، حمایت شود. هر قسطی که واریز نشود ما در صندوق ضمانت موظف هستیم به بانک پرداخت کنیم. در واقع در اقساط بانک در گرفتن مبالغ خود ما را می‌شناسد و ما در نهایت طرح حساب بانک خواهیم بود.
مدیرعامل صندوق ضمانت سرمایه‌گذاری تعاون با بیان اینکه در سال ۱۴۰۱ حدود ۳۷۱ میلیارد تومان ضمانت کردیم که نسبت به سال گذشته خود رشد حدود ۱۸ درصدی داشت. در سه ماهه اول امسال تاکنون تقریبا ۱۱۰ میلیارد تومان ضمانت‌نامه صادر کردیم که رشد ۲۰۰ درصدی نسبت به مدت مشابه در سال گذشته محسوب می‌شود.
محمدی تصریح کرد: ما برای شرکت‌های تعاونی تا سقف ۲۱ میلیارد تومان ضمانت می‌کنیم. برای غیر تعاونی‌ها معمولا کمتر این کار را انجام می‌دهیم. تعاونی‌های صادرکننده نیز به‌عنوان یک مورد خوب ضمانت مدنظر داریم. برای مثال شهرک‌های گلخانه‌ای در دزفول محصولی به نام پاپایا تولید کرده و صادر می‌کند، که ما بطور کامل ضمانت دریافت تسهیلات و سرمایه‌گذاری آن را پوشش دادیم. ما چون متوجه شدیم چنین طرحی در نقاط مرزی غرب کشور مزیت صادراتی دارد، پشت آن رفتیم و از آن حمایت کردیم. یا تعاونی‌هایی که در فضای کار رنگ و رزین بودند، تا سقف ۲۱ میلیارد تومان ضمانت کردیم.
وی درباره نحوه مراجعه تعاون‌گران و متقاضیان به این صندوق گفت: ضمانت ما بستگی به مراجعه افراد دارد. برای شرکت‌های تعاونی ما محدودیت خاصی نداریم و اگر تعاونی مدنظر صادرکننده باشد، می‌توانیم تا سقفی از ضمانت را با اسناد تجاری‌شان کار کنیم تا نیاز به آوردن حجم بالای ضمانت ملکی نداشته باشند. ما در اینجا تکمیل کننده پازل تامین منابع مالی هستیم. وقتی شخص حقیقی و حقوقی (چه تعاونی و چه غیر تعاونی) مصوبه‌ای برای دریافت تسهیلات داشته باشد، ما آن را ضمانت می‌کنیم.
در حوزه زنان سرپرست خانوار؛ تسهیلات خرد تا سقف ۱۰۰ میلیون تومان و ۱۵۰ میلیون تومان بانک‌ها از سوی صندوق بدون هیچ وثیقه‌ای با پشت‌نویسی سفته‌ای که زنان می‌دهند، ضمانت خواهد شد. این ضمانت‌نامه به زنان سرپرست خانوار به صورت یک روزه داده می‌شود تا در اختیار بانک عامل قرار دهند.
مدیرعامل صندوق ضمانت سرمایه‌گذاری تعاون تاکید کرد: کارمزد ما از شرکت‌های تعاونی نیز در این مدت کاهش پیدا کرده است. ما حدود ۶۰ درصد مبلغ کارمزدی که اکنون از تعاونی‌ها دریافت می‌کنیم، نسبت به گذشته کاهش دادیم. برای مثال در گذشته اگر یک تعاونی می‌خواست ۲۱ میلیارد تومان ضمانت‌نامه بگیرد، باید تا حد یک میلیارد تومان به ما کارمزد می‌داد. علت آن این بود که صندوق ضمانت یک صندوق دولتی است اما به هرحال در عین حال یک صندوق درآمد-هزینه‌ای است. ما از محل بودجه عمومی کشور جز سرمایه اولیه که در ابتدای سال تاسیس با اندک مبلغی ایجاد شد، پولی از دولت دریافت نمی‌کنیم؛ به همین جهت، باید از آن محل درآمد داشته باشیم تا خود را سرپا نگه‌داریم. اما امسال این کاهش کارمزد را انجام دادیم تا حمایت کاملی از تعاونی‌ها صورت گیرد تا حتی اگر ما در صندوق ضرر کردیم، حداقل تعاونی‌ها حمایت شوند.
وی در خصوص اختصاص حد اعتباری برای شرکت‌های تعاونی اضافه کرد: اتفاق خوبی که در صندوق افتاده و اخیرا شروع کردیم این است که به شرکت‌های تعاونی مانند بانک‌ها حد اعتباری اختصاص می‌دهیم. یعنی اگر یک تعاونی یک بار از بانک توسعه تعاون هفت میلیارد وام می‌گیرد و بار دیگر برای سرمایه در گردش خود هفت میلیارد دیگر دریافت می‌کند، ما آن حد اعتباری را یکجا به میزان ۲۱ میلیارد تومان به آن شرکت وام خواهیم داد. دیگر آن بروکراسی سابق در این زمینه وجود ندارد و بعدا تعاون‌گران به صورت بخش بخش می‌توانند براساس سابقه خوش‌حسابی خود، از ما ضمانت‌نامه دریافت کنند.
محمدی با تاکید بر اینکه جنس این صندوق حمایتی است، تاکید کرد: برخی شرکت‌هایی که تعاونی زیان‌ده بودند، خود برای حل مشکل پا پیش نگذاشتند و حتی ما حاضر بودیم با آن‌ها وارد عقد اقاله شویم. یعنی اینکه اصل پول و کارمزد دریافت شود تا آن واحدی که ارزش افزوده یافته است را به طرف مقابل برمی‌گرداندیم. با این حال برخی شرکت‌ها به تعهدات خود به بانک‌ها عمل نمی‌کنند و در سیستم بانکی وارد لیست سیاه می‌شوند و ما نیز به دلیل هزینه-درآمدی بودن صندوق وظیفه خود را انجام می‌دهیم. اگر دولت به ارزش سرمایه ما کمک نکند (که در قانون بودجه امسال انجام نشد) ما در این زمینه دچار مشکل می‌شویم اما با حمایت آقای مسکنی به عنوان معاون تعاون و با تاییدات وزیر کار، تعاون و رفاه اجتماعی، قرار است هماهنگی‌هایی را از محل اعتبارات و بودجه وزارتخانه در حوزه کمک‌های بلاعوض شاید بتوانیم تا پایان سال به سرمایه اولیه این صندوق بیفزاییم.
وی با اشاره به مسئله حمایت از زنان سرپرست خانوار گفت: در حوزه زنان سرپرست خانوار ما تفاهم‌نامه‌ای را با خانم خزعلی معاون زنان ریاست جمهوری انجام دادیم که براین اساس تسهیلات خرد تا سقف ۱۰۰ میلیون تومان و ۱۵۰ میلیون تومان بانک‌ها از سوی صندوق ما بدون هیچ وثیقه‌ای با پشت‌نویسی سفته‌ای که زنان می‌دهند، ضمانت خواهیم کرد. ما این ضمانت‌نامه را به زنان سرپرست خانوار به صورت یک روزه در اختیار قرار خواهیم داد تا در اختیار بانک عامل قرار دهند.
