افزایش دوبرابریِ اعتصابات کارگری در چین در دوران بعد از کرونا

به گزارش ایلنا و به نقل از خبرگزاری Nikkie ژاپن، کارگران چینی معتقدند دولت به وعده‌های خود درباره رونق در دوران پساکرونا به ویژه در صنایع پوشاک و الکترونیک چین عمل نکرده است. 

طبق این گزارش، انبوهی از ویدئوهای اعتراضی کارگران در ماه‌های اخیر در شبکه‌های اجتماعی چینی مانند WeChat، Douyin و TikTok، منتشر شده و دست به دست از این فضاهای چینی به شبکه‌های اجتماعی غربی مثل فیس بوک، توییتر و اینستاگرام راه یافته است. 

در دوران پساکرونا بحران‌هایی مثل کاهش تقاضا و بحران زنجیره تامین، فشار زیادی بر کارخانه‌های کشور چین و کارگران آن آورده است. 

در اوایل سال جاری، کاربری به نام «Jingjing» ویدئویی از کارگران کارخانه که در مقابل دروازه شرکت نساجی Huijuchang در شهر Jiangyin ایستاده بودند، منتشر کرد. متنی که روی این فیلم قرار گرفته است چنین است: «محلی که بیش از ۲۰ سال در آن کار می‌کردم از بین رفت، اکنون نه امنیت شغلی و اجتماعی دارم و نه پول». 

این ویدیو تنها یکی از صدها ویدیوی جمع‌آوری شده در «سایت بولتن کارگری چین» است. این سایت یک سازمان غیرانتفاعی مخفی است که از کارگران یقه آبی چین حمایت می‌کند. نقشه اعتراضات و اعتصابات کارگران را در سرتاسر سرزمین اصلی چین نشان می‌دهد و در هر کدام دلایل اعتراض، تعداد تظاهرکنندگان و تصاویر مستند در شبکه‌های اجتماعی و. . ، طبقه‌بندی شده است. 

آیدان چاو، محقق CLB، به بخش آسیایی خبرگزاری Nikkei گفت: «اعتصابات کارگری پس از همه گیری کرونا به نقطه اوج جدیدی رسیده است. بسیاری از اعتراضات مربوط به کاهش تقاضا در تجارت بین‌المللی است که هم جنگ اوکراین و هم کرونا آن را تشدید کرد. بحران بازار مصرف و بازار تقاضا برای صادرات محصولات چینی یک مشکل جدی است که در این زمینه فقط خود دولت چین می‌تواند ورود کند.» 

«چاو» گفت که این سازمان شبکه‌های اجتماعی چین را برای نشانه‌هایی از اعتصاب کارگران رصد می‌کند و با اتحادیه‌های کارگری محلی تماس می‌گیرد تا جزئیات را تایید کند و بپرسد که آیا آن‌ها در این امر دخیل بوده‌اند یا خیر. 

در بسیاری از ویدیوهای خارج شده از چین، کارگران مقابل درب کارخانه اعتراض می‌کنند و می‌گویند: حقوق معوقه پرداخت نشده یا امتناع از پرداخت بیمه تامین اجتماعی کارگران را دچار مشکل کرده است. 

نظرات زیر ویدیوها اغلب به کارخانه‌های دیگری اشاره می‌کنند که همین کار را با کارگران دیگر در استان‌های دیگر چین نیز انجام داده‌اند. برخی از ویدئوها حتی از ادارات کار و وزارت اشتغال و کار چین به دلیل کوتاهی در وارد شدن و کمک کردن انتقاد می‌کنند. 

اعتصابات و اعتراضات در سال ۲۰۲۳ به شدت افزایش یافت و تعدد آن‌ها باعث شد که دیگر فشار شدید سرکوبی که قبلا با اعتراض کارگران توسط دولت چین رخ می‌داد، متوقف شود و دولت این کشور مجبور به داشتن واکنشی منطقی‌تر و آرام‌تر در برابر اعتراضات شود. 

بر اساس گزارش موسسه تحقیقاتی CLB که ۷۴۱ مورد اعتصاب و اعتراض در نیمه اول سال ۲۰۲۳ در چین شناسایی شده است که در کل تاریخ یکصدسال اخیر این کشور بی‌سابقه است. این درحالی است که در کل سال ۲۰۲۲ (سال گذشته میلادی) تنها ۸۳۰ مورد اعتصاب ثبت شده بود که خود این میزان نیز دوبرابر آمار اعتصابات و اعتراضات کارگری سال ۲۰۲۱ بوده است. 

اینکه هرساله تعداد اعتراضات صنفی نسبت به سال قبل دوبرابر می‌شود، علاوه بر انعطاف ناگزیر دولت، حاصل بحران اقتصادی است که مشخص نیست تا چه زمانی قرار است ادامه یابد.

بر اساس این گزارش، این اعتراضات «با موجی از تعطیلی کارخانه‌ها و جابجایی واحدها» در مناطق ساحلی چین مانند مورد استان گوانگدونگ چین آغاز شد. 

بر اساس گزارش‌های منطقه‌ای، کارگران کارخانه‌های الکترونیک و پوشاک بیشترین ضربه را خوردند. آن‌ها با ۶۶ اعتراض در کارخانه‌های الکترونیک و ۳۸ اعتراض در کارخانه‌های پوشاک و پوشاک در شش ماه اول، بیش از نیمی از اعتراضات بخش تولید را به خود اختصاص دادند. 

بر اساس داده‌های رسمی گمرک، صادرات چین در ماه جولای نسبت به سال گذشته ۱۴.۵ درصد کاهش یافت که بزرگترین کاهش در محموله‌های خروجی این کشور در دهه‌های اخیر بود. واردات چین نیز البته به همین نحو ۱۲.۴ درصد کاهش یافت که خود حاکی از کاهش مصرف عمومی است؛ امری که دولت برای آن باید چاره‌ای عاجل داشته باشد. 

ویکتور شی، استاد سیاست‌های مالی چین در دانشگاه کالیفرنیا، در ایالت سن دیگوی آمریکا، گفت: کاهش تقاضای جهانی و اثرات ماندگار کرونا بر جیب مردم، عمیقاً بخش تولید را تحت تأثیر قرار داده است. 

شی که خود اصالتا چینی است، ادامه داد: «به دلیل قرنطینه‌های دولتی در چین، بسیاری از چینی‌ها ماه‌ها  شغلی نداشتند. در پایان همه گیری کرونا، پس‌انداز آن‌ها تمام شد. در عین حال، مصرف‌کنندگان آمریکایی که به تقویت اقتصاد چین کمک کردند، امروزه درآمد بسیار کمتری دارند و اوضاع بد اقتصادی آمریکا به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین مصرف‌کنندگان کالاهای چینی، دوباره وضع چین را بدتر کرد. بنابراین فشار مضاعفی از سوی چینی‌ها وجود دارد که نمی‌توانند هزینه کنند و آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها نیز توانایی کمتری برای هزینه کردن دارند.» 

چاو گفت که لوازم الکترونیکی و پوشاک بیشترین آسیب‌پذیری را در برابر کندی تجارت بین المللی دارند. در حالی که استخدام در صنعت الکترونیک اغلب بسیار فصلی است، در بخش‌های تولید سنتی مانند پوشاک و پوشاک، کارگران معمولاً برای مدت طولانی در یک کارخانه می‌مانند. 

چاو گفت: «بیشتر کارگران [پوشاک] زنان ۳۰ و ۴۰ساله هستند و سال‌ها در یک مکان کار کرده اند. اخراج‌های اخیر تا حد زیادی بر این گروه تأثیر گذاشته است. بسیاری از شرکت‌های خارجی پوشاک مثل نایک و آدیداس و. .. در حوزه ورزشی و پوشاک اسپورت نیز ممکن است چین را به دلیل تنش‌های سیاسی بین شرق و غرب ترک کنند». 

بخش تولید چین مدت‌هاست که نسبت به نیروهای بازار جهانی و دستمزدها حساس بوده است، اما بدتر شدن روابط ایالات متحده و چین، دردهای جدیدی به چین به عنوانِ «کارخانه جهان» اضافه کرده است.