دیگر نمی‌توانیم اطلاعات را کانالیزه به مردم بدهیم/ اینترنت عدالت رسانه‌ای ایجاد کرده است

به گزارش خبرنگار ایلنا، همایش ملی زیست بوم دسترسی همگانی به اطلاعات با حضور هادی خانیکی (دبیر علمی همایش)، حسین سلیمی (رئیس دانشگاه علامه طباطبایی)، اسوتان اسوتکوفسکی (رئیس دفتر منطقه‌ای یونسکو)، سعیدرضا عاملی (دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی)، لعیا جنیدی (معاون حقوقی رئیس جمهور) و ابوالحسن فیروز آبادی (دبیر شورای عالی فضای مجازی) در دانشکده حقوق پردیس دانشگاه علامه طباطبایی برگزار شد.

هادی خانیکی (دبیر علمی همایش) در این نشست گفت: اندیشه برگزاری این همایش از دی ماه سال گذشته آغاز شد و ۴ نهاد ما را در برگزاری آن کمک کردند. فراخوانی در سطح عمومی برای شرکت در این همایش انتشار یافت تا کسانی علاقه دارند در ۱۲ محور اعلام شده بتوانند در همایش شرکت کنند. حدود ۷۰ مقاله دریافت شد که ۳۰ مقاله آن برای این همایش انتخاب شد که امروز در ۶ پنل  به حاضران ارائه خواهد شد. در هر کدام از این پنل‌ها چند سخنران از کسانی که مقالاتشان پذیرفته شده، مطالب خود را ارائه می‌دهند. حاصل این ۶ پنل این خواهد بود که نکات اصلی که در آنها ارائه می‌شود و در پایان این نشست نیز جمع‌بندی توسط بنده ارائه می‌شود.

وی ادامه داد: مسئله مهم امروز ورود به شبکه‌ اطلاعاتی و ارتباطی کشور است اما برای این ورود باید همه مسائل درنظر گرفته شود. امیدواریم بتوانیم به مسئولان این آگاهی را برسانیم که برای دسترسی آزاد اطلاعات چه کارهایی باید انجام داد. ما تنها راهکار ارائه می‌دهیم و مسئولیت انجام کار برعهده مسئولان است.

حسین سلیمی (رئیس دانشگاه علامه طباطبایی) در این نشست گفت: وقتی در اواخر دهه ۱۹۷۰ میلادی و طی یک پروژه تحقیقاتی درباره پست مدرن بحث وارد شدن به دنیایی جدید با فراگیر شدن دستیابی به اطلاعات مطرح شد، کسی آن را جدی نگرفت. تا قبل از این پدیده‌های اجتماعی از دانشگاه تا دولت همه با اقتدار تعریف می‌شد. البته در قسمتی از تاریخ اندیشه، اقتدار تنها به نهاد نظامی داده می‌شد اما بعد اقتدار ناشی از دستیابی به اطلاعات به وجود آمد و بسیاری از نهادهایی که به اقتدار دست پیدا کردند؛ چون به صورت انحصاری به دانشی دست پیدا کرده بودند.

وی ادامه داد: امروز دیگر دستیابی انسان‌ها آن چنان به اطلاعات سخت نیست و دوران اینکه استادی از دانشجویان خود امتحان بگیرد و بعد به آنها مدرکی دهد که آنها با اقتدار با این مدرک کارهایی انجام دهند، گذشته است. این دوران دیگر گذشته است. ما دیگر نمی‌توانیم اطلاعات را کانالیزه کنیم و آن اطلاعاتی که می‌خواهیم را به مردم بدهیم. ما اگر به درستی درک کنیم که  در حال زندگی در زیست بوم جدید در دنیای تازه هستیم، آنگاه باید به بازاندیشی نهاد‌های آموزشی، نحوه دستیابی مردم به اطلاعات، نگاه به رسانه‌ها و مطبوعات و موارد دیگر بپردازیم. این نشست می‌تواند گام اولی برای این موضوع باشد.

سعیدرضا عاملی (دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی) در این نشست گفت: موضوع دسترسی آزاد به اطلاعات موضوع جهانی است که بازتاب دهنده نیاز بشری به اطلاعات است. بر همین اساس در بهمن ۸۷ مصوبه دسترسی آزاد به اطلاعات به مجلس رفت و سال بعد این مصوبه تصویب شد.

وی افزود: اگر به مصوبه یونسکو برای اطلاعات توجه کنیم، ۵ الویت برای آن ذکر شده که توسعه، سواد اطلاعاتی، حفاظت از اطلاعات، اخلاق اطلاعاتی و دسترسی آزاد به اطلاعات است. من اتکا دسترسی آزاد به اطلاعاتی را دانش عمومی می‌دانم که شهروندان باید آن را داشته باشند. یک نگاه برای دسترسی آزاد به اطلاعات هست، این بوده که اگر کسی مراجعه کند اطلاعات به او داده شود اما نگاه دیگر این بوده که اطلاعات به طور آزاد منتشر شده باشد. اینترنت فضا را برای دسترسی افراد به اطلاعات بازمی‌کند و موجبات عدالت رسانه‌ای را فراهم می‌کند. اما دسترسی آزاد به اطلاعات مستلزم تکمیل چرخه زیرساختی و دانشی است.

عاملی افزود: ما ذی‌نفع اطلاعات محرمانه کشور نیستیم، آن اطلاعات طبقه‌بندی شده است اما ما ذی‌نفع اطلاعات عمومی کشور هستیم که باید در دسترس عموم قرار گیرد.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در ادامه صحبت‌هایش به بیان مواردی پرداخت که به زعم او برای رسیدن به وضعیت دسترسی آزاد اطلاعات نیاز است. همچنین به مشکلات این حوزه که حریم خصوصی افراد از جمله آنها به شمار می‌آید نیز اشاره کرد.

اسوتان اسوتکوفسکی (رئیس دفتر منطقه‌ای یونسکو) در این نشست گفت: بیش از دو هزار سال پیش ارسطو گفته است که نیاز به آگاهی در همه موجودات وجود دارد و بر این اساس باید زمینه‌های این موضوع فراهم شود. تاکید یونسکو بر جوامع دانش بنیان بر این اساس بوده که دسترسی آزاد به اطلاعات لازمه گفتگو بین فرهنگ‌های مختلف است.

وی افزود: ماه گذشته که ما روز جهانی دسترسی آزاد اطلاعات را جشن گرفتیم، فرصت خوبی برای صحبت در این‌باره بود و موضوع صحبت ما هیچ کس را جا نگذاریم، بود. این موضوع سبب هدایت تمام جوامع می‌شود و من خوشحال هستم که جمهوری اسلامی ایران دارای قانون دسترسی آزاد اطلاعات برای مردم است. ما در یونسکو درحال فراهم کردن زیرساخت‌هایی هستیم که لازمه آن دسترسی آزاد به اطلاعات است. طی چند سال گذشته یونسکو درباره سواد اطلاعاتی و دسترسی آزاد فعالیت‌هایی داشته و کارگاه‌هایی را در این باره برگزار کرده‌ایم.

رئیس دفتر منطقه‌ای یونسکو در پایان گفت: علاوه بر این چندین کارگاه برای روزنامه‌نگاران ایرانی با هدف افزایش مهارت آنها برگزار کردیم. به اعتقاد من؛ ادامه همکاری ما به دسترسی بهتر به اطلاعات کمک می‌کند و ما آماده هرگونه همکاری با شما هستیم.