نقد نظریه دین مارکس در یک کتاب

به گزارش ایلنا، کتاب «نقد نظریه دین مارکس» اثر کریستین اُکِگبو با ترجمه ابوالفضل فتح آبادی از سوی نشر سیب سرخ منتشر شد. 

کریستین اُکِگبو اندیشمندی اهل نیجریه است و به‌عنوان استادتمام در دانشگاه کالابار در این کشور به تدریس دروسی از قبیل جامعه‌شناسی دین، الاهیات رهایی‌بخش و اخلاق مسیحی اشتغال دارد. وی مقالات متعددی در زمینه‌های پیش‌گفته به رشته تحریر در آورده که ترجمه مقاله «ارزیابی انتقادی نظریه دین کارل مارکس» ئر این کتاب منتشر شده است. 

فتح آبادی مترجم این کتاب درباره اهمیت آراء اُکِگبو در نقد نظریه مارکس عنوان کرد: شاید بهتر باشد که صاحبنظران یا خوانندگان کتاب به چنین سوالی پاسخ دهند، چرا که بر مبنای نظرات جان فیسک- از اصحاب مطالعات فرهنگی آمریکایی- معنا در لحظه مصرف است که تولید می‌شود و یکی از مصادیق مصرف نیز خواندن آثار مکتوب است. لذا به نظر می‌رسد که برداشت‌های مختلفی که افراد گوناگون از متن حاضر داشته یا خواهند داشت و اهمیتی که برای هر یک از بخش‌های آن در نقد نظریه دین مارکس قائل خواهند شد، پاسخی مناسب‌تر و البته کامل‌تر برای پرسش فوق باشد. 

وی ادامه داد: یکی از دلایل اصلی ترجمه این اثر، ماهیت خود متن اصلی بوده است که با توجه به محدودیت‌های یک مقاله علمی، به شکلی نسبتاً جامع و از جنبه‌ها و زوایای مختلف ایدئولوژیک، جامعه‌شناختی، روش‌شناختی، فلسفی، الاهیاتی و… به نقد نظریات مارکس پیرامون دین پرداخته است. دلیل اصلی دیگر، تلقی متفاوتی بود که میان اُکِگبو و ملکم همیلتون- مولف کتاب جامعه‌شناسی دین که از منابع اصلی تدریس این درس در جامعه دانشگاهی ایران است- نسبت به آراء مارکس وجود داشت خاصه در این زمینه که بالاخره آراء مارکس حول محور دین را باید نقادی‌هایی پراکنده در آثار او در نظر بگیریم یا می‌توان نگرش مارکس به دین را به‌مثابه یک نظریه به حساب آورد. 

وی افزود: یکی دیگر از دلایل اصلی ترجمه این اثر، وجود مغایرت‌هایی بود که میان برخی تلقی‌های رایج در جامعه دانشگاهی ایران در مورد آراء جامعه‌شناسان دین از یک سو و خوانش و تفسیر اُکِگبو از این آراء از دیگر سو وجود داشت. به‌عنوان مثال، می‌توانم به دورکیم اشاره کنم که برداشت اکثر- و نه همه- اساتید مدرس جامعه‌شناسی دین در دانشگاه‌های ایران با برداشت و تفسیر اُکِگبو از او دارای تفاوت‌ها و مغایرت‌هایی آشکار بوده است که همین امر، ترجمه اثر اُکِگبو و صدادارکردن آن را به‌عنوان متنی مبدعانه دارای خوانشی نامسلط در میان آثار و تلقی‌های موجود، الزامی می‌نمود. 

کتاب نقد نظریه دین مارکس با قیمت ۲۲ هزار تومان از سوی نشر سیب سرخ منتشر شده است.