در گفت‌وگو با ایلنا مطرح شد؛
سواحل مکران عاری از نشانه‌های باستان‌شناسی/ حضور گردشگران در سیستان و بلوچستان تا اواخر فروردین ادامه دارد
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان سیستان و بلوچستان با اشاره به آنکه گمانه زنی‌های انجام گرفته در سواحل مکران عاری از کشف هر گونه نشانه‌های باستانی بود، گفت: به نظر می‌رسد در منطقه مکران منطقه باستانی نداشته باشیم که بروز و ظهور خارجی داشته باشد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، علیرضا جلال‌زایی (مدیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان سیستان و بلوچستان) با اشاره به روشن شدن چراغ گردشگری استان گفت: طی این روزها برخی از هتل‌های استان با صد در صد ظرفیت خود مشغول به کار هستند و در تعطیلاتی که پشت سر گذاشتیم نیز شاهد حضور تعداد زیادی از گردشگران در استان بودیم. این امر قطعا طی روزهای آینده و حتا تا بعد از نوروز و تا پایان فروردین ادامه خواهد داشت.
او افزود: تمام سعی ما درعین توسعه و رشد گردشگری، رعایت پروتکل‌های بهداشتی است. در این میان زاهدان و چابهار مملو از مسافر هستند و در بخش سیستان نیز بخش زهک و شهر سوخته شلوغ است چنانکه می‌توان گفت هر روز ده‌ها گردشگر از شهر سوخته دیدن می‌کنند. در بخش چابهار نیز منظرهای طبیعی از کوه‌های مینیاتوری گرفته تا دریاچه لیپار و سواحل مکران مملو از مسافر است. در این میان سعی شده برای رعایت ظرفیت تحمل این مناطق حضور گردشگران با وسایل نقلیه محدود شود و به جای آنکه اتوبوس‌های گردشگری تا ساحل درک پیش روند و در شن و ماسه‌ها اطراق کنند، تا منطقه‌ای مشخص شده می‌توانند پیش بروند و بقیه مسیر را گردشگران پیاده تا ساحل درک می‌روند تا آسیب‌های وارده به این مناطق کاهش یابد.
گردشگران عرب که فامیل و خانواده‌های نزدیک‌شان در مناطق قصر قند و ایرانشهر و… زندگی می‌کنند از طریق مرزهای هوایی و پروازی که از شیراز به استان انجام می‌شود می‌آیند. این گردشگران از قطر، عمان، امارات و کویت و در واقع از همسایه‌های جنوبی خلیج فارس هستند.
جلال‌زایی درخصوص وضعیت سواحل مکران نیز گفت: با توجه به آنکه ساخت و سازهای غیر مجاز در این سواحل نداریم، می‌توان گفت وضعیت این منطقه از سایر مناطق بهتر است. تنها واحدهایی فعال هستند که می‌توانند به توسعه گردشگری کمک کنند. در این میان شاهد ورود تعدادی از گردشگران از مرز میرجاوه هستیم که بیشتر آن‌ها از پاکستان وارد کشور می‌شوند و از فرانسه، آلمان و… می‌آیند. در این میان گردشگران عرب که فامیل و خانواده‌های نزدیک‌شان در مناطق قصر قند و ایرانشهر و… زندگی می‌کنند از طریق مرزهای هوایی و پروازی که از شیراز به استان انجام می‌شود می‌آیند. این گردشگران از قطر، عمان، امارات و کویت و در واقع از همسایه‌های جنوبی خلیج فارس هستند.
مدیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان سیستان و بلوچستان درخصوص تاثیری که توسعه و رشد گردشگری و افزایش تعداد گردشگران در استان در معاش و درآمدزایی مردم استان داشته، گفت: تغییر محسوسی در کسب و کارها و درآمد مردم منطقه دیده می‌شود. اگر بتوانیم حساب‌های اقماری گردشگری را فعال کنیم و بتوانیم به یک سیستم واحد متصل شویم آنگاه می‌توانیم به طور دقیق از گردش حسابی که در حوزه گردشگری رقم می‌خورد صحبت کنیم. اکنون با وجود ارزآوری که در حوزه گردشگری شاهد هستیم هنوز نمی‌توانیم به صورت سیستماتیک دراین خصوص صحبت کنیم.
او با اشاره به آنکه توسعه و فروش صنایع دستی در استان سیستان و بلوچستان بیشترین توجه را در میان گردشگران جلب کرده است، گفت: گردشگرانی که به استان سفر می‌کنند حتما از صنایع دستی خرید می‌کنند و گردش مالی که در این حوزه شاهد هستیم، گواه این ادعاست. همین امر آثار درآمدزایی در استان و تاثیر آن بر سفره مردم را دو چندان می‌کند. ضمن آنکه ۵۱ درصد استان روستانشین هستند و در حوزه‌های مختلف صنایع دستی فعالیت دارند و امرار معاش بخشی از آن‌ها از حوزه تولیدات صنایع دستی است که توسط خانواده‌ها تولید می‌شود.
تغییر محسوسی در کسب و کارها و درآمد مردم منطقه دیده می‌شود. اگر بتوانیم حساب‌های اقماری گردشگری را فعال کنیم و بتوانیم به یک سیستم واحد متصل شویم آنگاه می‌توانیم به طور دقیق از گردش حسابی که در حوزه گردشگری رقم می‌خورد صحبت کنیم.
جلال‌زایی درخصوص قیمت‌هایی که سوزندوزی‌های بلوچ را شامل می‌شود، یادآور شد: به طور مثال سوزن دوزی در فنوج رانری را با قیمت ۴۰۰ هزار تومان می‌فروشد درصورتی که همین رانر در فروشگاه‌های خیابان ویلا در حدود ۶ میلیون تومان است. اینکه گردشگران می‌توانند به صورت مستقیم از تولید کننده با قیمت مناسب خرید کنند برایشان جذاب است. درحالی که همین سوزندوزی‌ها وقتی توسط عمده خرها خریداری می‌شوند با قیمت‌های میلیونی به فروش می‌رسند. این امور گاها به داشته‌های فرهنگی غنی ما آسیب می‌رساند و دسترنج صنعتگران را به یغما می‌برد و دستمایه سود خود قرار می‌دهند.
به گفته او، حضور گردشگران در استان سیستان و بلوچستان سبب شده تا فروش صنایع دستی استان حدود ۴۰ درصد افزایش را نسبت به شش ماهه اول سال نشان می‌دهد. در این میان سوزندوزی و خامه دوزی بیشترین طرفداران را دارند و همین امر سبب تلفیق این دو با یکدیگر شده. سفال کلپورگان نیز که با ثبت جهانی توانسته جای خاصی در میان صنایع دستی مورد علاقه گردشگران بدست آورد.
مدیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان سیستان و بلوچستان همچنین در خصوص کاوش‌های باستان‌شناسی که در استان انجام گرفته نیز گفت: چندی پیش فصل جدیدی از کاوش‌ها در شهر سوخته رقم خورد که البته یافته‌های این فصل نیز همانند فصول گذشته بود.
او در پاسخ به این سئوال که چرا در حوزه باستان‌شناسی مکران اجحاف می‌شود، گفت: از آنجایی که هنوز جای معین و مشخصی برای انجام کاوش در سواحل مکران مشخص نشده از این رو نمی‌توانیم فصل کاوش برای آن تعریف کنیم. هرچند گمانه زنی در این سواحل که حدود ۱۲۰۰ کیلومتر است انجام شده اما هنوز پاسخ واضح و مشخصی دریافت نکرده‌ایم و هنوز جای مشخصی برای باستان‌شناسی پیدا نشده. در واقع گمانه زنی‌های انجام شده به واقعیت نزدیک نبوده که بتواند گستره یا پهنه‌ای را مشخص کند که دارای یافته‌های باستانی باشد. هنوز نتوانسته‌ایم منطقه‌ای در سواحل مکران پیدا کنیم که دارای یافته‌های باستانی باشد تا بتوانیم برای آن طرح باستان‌شناسی تعریف کنیم. به نظر می‌رسد در منطقه مکران منطقه باستانی نداشته باشیم که بروز و ظور خروجی داشته باشد.
