چراغی در گفت‌وگو با ایلنا:
کویت، پرهیز از ماجراجویی را در دستور کار قرار داده است/ در صورت فوت امیر این کشور، تغییری در سیاست خارجی‌اش رخ نمی‌دهد
کارشناس مسائل سیاسی منطقه گفت: امیر کویت طی سال‌های اخیر سعی کرده تا کشورش از مداخله‌ها و سناریوهایی که به ضررش است، در امان بماند و حتی از سیاست خارجی سعودی‌ها هم فاصله گرفت.
«جلال چراغی» کارشناس مسائل سیاسی منطقه با اشاره به تفویض اختیار امیر کویت به ولیعهد این کشور در گفت‌وکو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: چند روز قبل خبرگزاری دولتی کویت اعلام کرد که حال عمومی «صباح الأحمد الجابر الصباح»، امیر این کشور وخیم است که با گذشت یک روز همین منبع دولتی اعلام کرد که امیر ۹۱ ساله کویت تحت عمل جراحی قرار گرفته و حال عمومی وی خوب است. در این میان بسیاری از تحلیلگران و صاحب‌نظران اقدام به گمانه‌زنی‌هایی در مورد فوت و احتمال درگذشت ایشان کرده‌اند و نمایی از آنچه در عمان (در مورد سلطان قابوس) اتفاق افتاد را مورد اشاره قرار دادند. این گمانه‌زنی‌ها در فضایی رخ می‌دهد که رسانه‌ها و مقام‌های دولت کویت اعلام کرده‌اند که ولیعهد این کشور (نواف الاحمد الجابر الصباح) به دلیل کسالت امیر کویت، عهده‌دار امور جاری کشور شده است. همین اقدام باعث شده تا تحلیل‌ها در مورد احتمال درگذشت امیر کویت در آینده تقویت شود.
وی ادامه داد: توجه داشته باشید که امیر کویت از سال ۲۰۰۶ میلادی تاکنون زمان امور این کشور را به عهده دارد و به گونه‌ای قدم برداشته که موجب شده کویت نسبت به سایر دولت‌های منطقه‌ای، تا حد زیادی متمایز قلمداد شود. این کشور دارای پارلمان بسیار فعال است و در مقایسه با سایر کشورهای حاشیه خلیج‌فارس مانند عربستان، بحرین و امارات از ساختار و نظام دموکراتیک‌تری برخوردار است. از حیث فعالیت رسانه‌ای، آزادی بیان و مطبوعات تا حد زیادی در کویت وجود دارد؛ امری که در کشورهای عربی کمتر دیده می‌شود و برخورد سختی با منتقدان و روشنفکران می‌شود. در این میان آنچه که اهمیت دارد، موضع و راهبرد کویت در امر سیاست خارجی است. سیاست خارجی این کشور را باید در باب چهار گزاره مورد تحلیل قرار داد: ۱- سیاست خارجی کویت در قبال کشورهای عربی ۲-سیاست خارجی کویت در رابطه با کشورهای منطقه غرب آسیا مانند ایران ۳- سیاست خارجی کویت در قبال آمریکا، اروپا و نهادهای بین‌المللی و ۴- سیاست خارجی در مورد رژیم صهیونیستی و فلسطین.
این تحلیلگر مسائل بین‌الملل گفت: در مورد سیاست خارجی کویت در قبال کشورهای عربی باید توجه داشت که این امیر این کشور و دولتمردان آن به دنبال آن هستند تا مدلی از بی‌طرفی عمان را پیاده‌سازی کنند. کویت عموماً از طریق ساز و کارهای دیپلماتیک و موضع پرهیز از جنگ با مسائل روبه‌رو می‌شود. به عنوان مثال در پرونده محاصره قطر توسط عربستان، امارات، بحرین و مصر که به بحران شورای همکاری خلیج‌فارس معروف است، شاهد آن بودیم که کویت وارد سناریوی ریاض و ابوظبی علیه دوحه نشد. امیر کویت در پرونده قطر بارها با طرفین گفت‌وگو و دیدار کرد و اساساً تنش‌زدایی را در دستور کار خود قرار داد. در قضیه یمن هم نامِ کویت با اکراه وارد فهرست ائتلاف عربی به رهبری سعودی‌ها شد و تا به امروز هم فقط یک اسم از این کشور در معادلات وجود دارد. حتی به یاد داریم که امیر این کشور بارها برای فروکش کردن بحران یمن با طرفین و به خصوص عربستان رایزنی کرد. به همین دلیل معتقدم که کویت تا حد زیادی به دنبال فاصله گرفتن از سیاست خارجی عربستان است.
چراغی افزود: سعودی‌ها در حوزه‌های مختلفی با کویت اختلاف دارند که بخشی از آن به مسائل همراهی این کشور با سناریوهای ریاض در منطقه ربط دارد و بخشی دیگر به مسائل میادین نفتی مشترک مربوط است؛ اما امیر کویت باز هم به دنبال آن است تا از تنش دوری کند. سیاست خارجی کویت در قبال منطقه هم تابع همین مولفه‌ها است. امیر کویت طی ۱۴ سال اخیر به دنبال آن بوده تا بتواند حالت توازن را در مواجهه با کشورهای منطقه برقرار کند و باز هم راهبرد دوری از تنش و درگیری را در دستور کار خود دارد. این کشور از طریق خلیج‌فارس با ایران رابطه دارد و با عربستان و عراق هم‌مرز است. همچنین ۲۰ درصد از ذخایر نفتی جهان در اختیار کویت است و دومین میدان نفتی در خشکی را دارا است. همین دو مولفه باعث شه تا کویت مورد طمع کشورهای خارجی و غربی باشد و در این مسیر امیر کویت طی سال‌های اخیر سعی داشته است تا کشورش از مداخله‌ها و سناریوهایی که به ضررش است، در امان بماند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: در مورد سیاست خارجی کویت در قبال اسرائیل و فلسطین باید توجه داشته باشید که این کشور بعد از عراق تنها کشوری است که مقابل اسرائیل و هعادی‌سازی روابط اعراب با آن به صورت تمام قد ایستاد. مواضع اخیر رئیس پارلمان کویت علیه اسرائیل را نمی‌توان به راحتی فراموش کرد، چراکه به صورت قاطع علیه این رژیم دست به اتخاد موضع زد. اینها نشان می‌دهد که کویت و امیر این کشور به دنبال توازن در روابط و برقراری آرامش در داخل این کشور بوده است. حال اگر ایشان به هر دلیلی در آینده فوت کنند، بدون تردید ساختار کویت و سیاست خارجی آن تغییر نخواهد کرد. زمانی که سلطان قابوس، پادشاه عمان از دنیا رفت، بسیاری بر این عقیده بودند که خط‌مشی این کشور تغییر خواهد کرد، اما این اتفاق رخ نداد؛ چراکه ساختار در کویت و حتی در عمان از قبل چیده شده است و عقلای این کشورها بنا بر مصلحت و منافعشان، تغییری در آن ایجاد نمی‌کنند. از سوی دیگر ، ولیعهد این کشور که ۸۳ سال سن دارد، انسان پخته و باسابقه‌ای است و نمی‌گذارد سیاست‌های کویت از راه اصلی‌اش خارج شود.
