دلایل احداث پایگاه آمریکا در حسکه/ سناریوی جدید واشنگتن در شمال و شمال شرق سوریه

«مصیب نعیمی» کارشناس مسائل منطقه در تشریح دلایل ساخت پایگاه نظامی آمریکا در شمال شرق سوریه در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: طی هشت سال اخیر ارتش سوریه آزادسازی سرزمین‌های خود در مرزهای مشترک با اردن، لبنان و عراق را در دستور کار قرار داد و حالا بحث آزادسازی مرزهای خود با ترکیه را پیگیری می‌کند. از این منظر پس از عملیات چشمه صلح که توسط ترکیه صورت گرفت، قرار بر این بود تا منطقه‌ای به عمق ۳۵ کیلومتر در شمال سوریه احداث شود، اما این موضوع به دلیل نادیده گرفتن مسائل جغرافیایی و سرزمینی از سوی ترکیه انجام نخواهد شده است؛ چراکه دولت سوریه به هیچ وجه خواستار چندپاره شدن جغرافیای تحت حاکمیت خود نیست. در این بین ایالات متحده هم که چراغ سبز پیشروی ترکیه در شمال سوریه را داده بود منافعی را برای خودش در نظر گرفته تا بتواند در آینده سیاسی و اقتصادی سوریه به ایفای نقش بپردازد. به عبارتی دیگر واشنگتن به دنبال آن است تا بتواند با استقرار در سرزمین‌های شمال شرقی سوریه سهم‌خواهی خود را براساس راهبرد سیاسی و امنیتی مدنظرش انجام دهد.

وی ادامه داد: از نظر دولت سوریه آزادسازی این کشور بر اساس میزان اهمیت استان‌ها، درجه‌بندی و محوربندی شده است و به هر ترتیب ارتش این کشور به دنبال تکمیل پاک‌سازی خود در مناطق مختلف خواهد بود. دمشق معتقد است که سرزمین‌هایش متعلق به دولت سوریه است و همین موضوع باعث شده‌ تا صف‌بندی ترکیه به محور اختلاف با سوریه تبدیل شود. با این مقدمه اگر افتتاح جدیدترین پایگاه نظامی آمریکا در شمال شرق سوریه را مورد ارزیابی قرار دهیم می‌بینیم که اهمیت «حسکه» و به طور کلی شمال شرق سوریه برای واشنگتن بیش از حد است؛ چراکه چاه‌های نفت سوریه در این منطقه تجمیع شده اما ایالات متحده قصد دارد در این پروژه به صورت کاملاً مبهم گام بردارد. در این میان آمریکایی‌ها به صورت غیرمستقیم اعتراف کردند که تروریست‌های مستقر در سوریه و به خصوص بخشی از جریان تروریستی داعش که در شمال شرق این کشور حاضر است، با تسلیحات آمریکایی می‌جنگند. مشکل اصلی که آمریکا در این مناطق دارد این است که عمده جغرافیای سوریه در اختیار ارتش این کشور است و تروریست‌ها دیگر جایی برای استقرار و همچنین بازسازی خود ندارند.

سردبیر روزنامه الوفاق عنوان کرد: سوریه در این مدت به دنبال آن بود تا بتواند بحث ارتباط ایالات متحده با تروریست‌ها را علنی کند اما به دلیل برخی مصالح، شیب این اظهارات را تند نکرده است. در این میان توسعه نظامی آمریکا در اطراف حسکه و احداث پایگاه جدید نظامی آنها به نوعی نشان می‌دهد که واشنگتن به دنبال تامین امنیت منافع خود در این منطقه است. آمریکایی‌ها به دنبال آن هستند تا حاکمیت سرزمینی سوریه را گروگان بگیرند که مهمترین آن در اختیار داشتن چاه‌های نفت این منطقه است تا در آینده بتوانند صقف چانه‌زنی خود را در پای میز مذاکرات بالا ببرند. این در حالی است که آنها به خوبی می‌دانند داعش به دنبال انجام عملیات علیه پایگاه‌های آنها است و باید توجه داشته باشیم که پایگاه جدید آمریکایی‌ها در ۴۰ کیلومتری حسکه نزدیک به زندانی است که هزاران تن از عناصر داعش در آن نگهداری می‌شوند. به همین علت، دلیل اصلی احداث این پایگاه حفاظت از عناصر داعش و جلوگیری از اقدام آنها علیه منافع آمریکا در سوریه است.

نعیمی افزود: یکی دیگر از دلایل احداث پایگاه‌های ایالات متحده در شمال و شمال شرق سوریه ایجاد یک کریدور فرار است. آمریکایی‌ها به دنبال آن هستند تا اگر در آینده‌ای نزدیک مشکلات میان ترکیه و سوریه حل و فصل شد، بتواند از طریق این معابر از خاک سوریه خارج شود. در این میان واشنگتن منتظر است تا ببیند چه اتفاقی در محور سیاسی و میدانی سوریه رخ می‌دهد که حتی امکان دارد پس از پاک‌سازی ادلب، ارتش سوریه آمریکایی‌ها را هم مورد حمله قرار دهد. به همین دلیل باید منتظر بود و دید که چه اتفاقی در این مناطق رخ می‌دهد. در این میان باید متوجه باشیم که حسکه یک موقعیت کاملا استراتژیک به شمار می‌رود و به غیر از بحث نفت، دپوی تروریست‌ها هم در این منطقه واقع شده است. معضل دیگر آمریکا این است که وضعیت جریان‌های تروریستی مشخص نیست و به همین دلیل مکان های احداث پایگاه خود را با پوشش‌های هوایی و شنودهای مخابراتی، امن نگه می‌دارند.

وی در پایان خاطرنشان کرد: بسیاری معتقدند که آمرکایی‌ها در حال سازماندهی مجدد داعش و تروریست‌ها در حسکه و مناطق شمال و شمال شرق سوریه هستند تا بتوانند جبهه جدید برای خود باز کنند و پاک‌سازی‌های ارتش سوریه را با مشکل روبه‌رو کنند. این در حالی است که ارتش سوریه پس از هشت سال جنگ، تجربه‌های بسیار بالایی در حوزه جنگ چریکی پیدا کرده و به راحتی می‌تواند نه تنها با تروریست‌ها بلکه با آمریکایی‌ها هم درگیر شود؛ چراکه سربازان آمریکا زمین و محیط سوریه همانند عراق نمی‌شناسند و احتمال کشته شدنشان در سوریه نسبت به جاهای دیگر بالاتر است. بنابراین احداث پایگاه‌های آمریکا در اطراف حسکه را باید یک سناریوی مکمل و چند ضلعی دانست که اقتصاد، سیاست و امنیت را در بر می‌گیرد.