/تکرار/ مومنی در گفت‌وگو با ایلنا مطرح کرد:
پوتین و اردوغان بر تثبیت منافع مشترک در سوریه تاکید دارند/اتحاد بیش از حد ترکیه با روسیه موجب فروپاشی آنکارا می‌شود
ترکیه و روسیه دارای منافع مشترک با عربستان، اسرائیل و آمریکا در سوریه هستند اما این موضوع با منافع ایران تعارض دارد و از این جهت دو کشور بیش از پیش به هم نزدیک خواهند شد.
«میر قاسم مومنی» کارشناس مسائل بین‌الملل در تشریح دلایل و ابعاد دیدار روسای جمهوری ترکیه و روسیه در سوچی، در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: همانطور که رسانه‌های داخلی و خارجی طی اخباری هدف از دیدار اردوغان و پوتین در سوچی را تشریح کردند، باید بگویم که محور اصلی این ملاقات تعمیق و باز تعریف مناسبات اقتصادی، نظامی و تعاملات دیپلماتیک و سیاسی است اما آنچه که مهمتر از این مسائل خواهد بود بحث روابط و هماهنگی میان دو طرف در مورد عملیات ادلب و به طور کلی پرونده سوریه است. ممکن است برخی انتقاد کنند که چرا رئیس جمهوری ایران یا یک نماینده از تهران در این دیدار حضور ندارد؛ پاسخ این پرسش کاملاً روشن است و به روابط این دو کشور با سایر بازیگران بحران سوریه بر می‌گردد.
وی ادامه داد: باید این واقعیت را بپذیریم که روسیه در قبال حضور ایران در سوریه، تعهداتی را به عربستان، آمریکا و خصوصاً اسرائیل داده و سند آن هم به راحتی قابل مشاهده و دسترسی است. اگر به یاد داشته باشیم، زمانی که عملیات پاک‌سازی جنوب سوریه انجام شد، جلسات متعددی میان روسیه و اسرائیل برگزار شد و حتی مقام‌های ریاض به مسکو سفر کردند که این دقیقاً نشان از نگرانی آنها در مورد حضور ایران دارد و به دنبال آن هستند که هر طور که شده تهران را از معادلات منطقه (خصوصاً سوریه) خارج کنند. در مقابل شاهد آن هستیم که ترکیه و روسیه در عین رقابت و درگیری با ایالات متحده، روابط خوبی با واشنگتن دارند و علاوه بر مسائل انرژی و اقتصاد، مسائل نظامی و منطقه‌ای هم در این بین مورد توجه آنها است. این نشان می‌دهد که منافع دو کشور مذکور با ایران در تعارض است و از همین نظر آنها در حال تحکیم مناسبات دو جانبه خود هستند.
باید به این نکته توجه دقیق داشته باشیم که ایران با اسرائیل، عربستان و ایالات متحده هیچگونه روابطی ندارد و آنها را دشمن خود قلمداد می‌کند. در مقابل، ترکیه و روسیه با هر سه طرف مذکور در ارتباط هستند و با آنها مناسبات برقرار کرده و در تصمیم‌گیری‌های خود با آنها مشورت می‌کنند تا بتوانند منافع خود را کسب کند. اینکه دیده می‌شود اردوغان هر از چندگاهی علیه آمریکا و اسرائیل فریاد می‌زند، واکنش خارق العاده‌ای به حساب نمی‌آید؛ چراکه این سناریوها در عالم سیاست طبیعی است و ویترین سیاست یک کشور را شکل می‌دهد اما در پشت صحنه روابط میان آنها برقرار است.
این پژوهشگر مسائل قفقاز با بیان اینکه ترکیه به دنبال آخرین هماهنگی‌ها با روسیه در مورد عملیات ادلب است، گفت: طبیعی است که آنکارا باید نگران امنیت ملی خود در زمان اجرای عملیات پاک‌سازی ادلب از سوی ارتش سوریه و روسیه باشد؛ چراکه ترکیه با سوریه مرز مشترک دارد و از سرایت و ورود آوارگان به مرزهای خود در خلال عملیات ادلب نگران است و حتی در این فکر است که احتمال دارد تروریست‌ها از ادلب وارد ترکیه شوند. از این جهت طبیعی است که ایران در این نشست دو جانبه سوچی حضور نداشته باشد؛ چراکه تهران هیچ مرز مشترکی با سوریه ندارد. در این بین یکی از دلایلی که عملیات را به تاخیر انداخته است، خروج احتمالی اعضاء النصره از ادلب و جایگزین شدن ارتش آزاد سوریه به جای آنها است که مشخص نیست آیا مذاکره‌ای در مورد این موضوع میان ترکیه و روسیه انجام شده است یا خیر.
وی در پایان خاطرنشان کرد: بحث استفاده از تسلیحات شیمیایی توسط دولت سوریه، سناریوی اصلی آمریکا در راستای زمینه‌چینی برای حمله به سوریه است و بدون تردید اگر منافع واشنگتن در این راستا تامین نشود به سوریه حمله خواهد کرد. در این بین توجه داشت که ترکیه بدون اجازه آمریکا در سوریه هیچ اقدامی نمی‌کند و این را می‌توان در مورد کردها به وضوح مشاهده کرد. از این جهت است که نباید داد و فریادهای اردوغان علیه آمریکا را جدی گرفت؛ چراکه او به خوبی می‌داند اتحاد کشورش با روسیه و علیه آمریکا، به معنای فروپاشی ترکیه خواهد بود. با نگاهی به اقتصاد فعلی این کشور می‌توان تاثیر سیاست‌های آمریکا بر ترکیه را مشاهده کرد. واقعیت این است که روسیه در بحران و تحریم به سر می‌برد و اقتصادش دچار بحران شدید است، حال چگونه می‌خواهد به ترکیه کمک کند؟ اینها مسائلی است که نمی‌توان به سادگی از کنار آن گذشت.
