مرتضی اکبری در گفت‌وگو با ایلنا تشریح کرد:
شرایط پرداخت وام در بانک قرض‌الحسنه مهر ایران/ عهده‌دار مسئولیت اجتماعی بانک‌های تجاری هستیم/ سپرده‌های مردم را بیمه می‌کنیم
مدیرعامل بانک قرض‌الحسنه مهرایرانیان گفت: در ایران دو نوع مدل بانکداری داریم، بانکداری تجاری و قرض‌الحسنه. به دلیل اینکه نرخ سود تسهیلات در ایران بالاست، بانک‌های قرض‌الحسنه هیچگاه نمی‌توانند جایگزین بانک‌های تجاری شوند و تنها می‌توانند مکمل هم باشند.
مرتضی اکبری، مدیرعامل بانک قرض‌الحسنه مهر ایران، در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا به تشریح فعالیت‌ها و وضعیت کنونی این بانک پرداخت.
مشروح این مصاحبه به شرح زیر است:
بانک قرض‌الحسنه مهر ایرانیان چه زمانی تاسیس شد؟
اکبری: این بانک محصول دولت قبل است اما در دولت تدبیر و امید، توسعه پیدا کرد، بانک قرض‌الحسنه مهر ایرانیان در زمان احمدی‌نژاد کلید خورد، آقای‌احمدی‌نژاد نسبت به بانک‌های تجاری گارد داشت و همین گارد باعث شده بود که بخواهد کل بانک‌های کشور را قرض‌الحسنه کند، اما عده‌ای با ایشان مخالفت کردند و گفتند این موضوع شدنی نیست.
پس از آن آقای احمدی‌نژاد تنها به بانک ملی رضایت داد که این بانک را به قرض‌الحسنه تبدیل کند اما منتقدان گفتند این موضوع امکان پذیر نیست، زیرا بانک ملی یک بانک تجاری است و وام‌های تجاری هم داده و این اقدام اصلا امکانپذیر نیست.
بالاخره کارشناسان آقای احمدی نژاد را راضی‌کردند که در نهایت یک بانکی را تاسیس کنند که این بانک، قرض الحسنه باشد.
در نهایت ۱۰ بانک بزرگ کشور با مشارکت با یکدیگر یک بانک قرض‌الحسنه به نام بانک قرض‌الحسنه مهر ایران را تاسیس کردند و این بانک در تاریخ ۲۲ آذر ماه ۸۶ به ثبت رسید.
اما بانک‌های دولتی هیچگاه منابع قرض‌الحسنه‌شان را به این بانک ندادند و تنها سرمایه این بانک را تقبل کردند.
سرمایه بانک قرض‌الحسنه مهر ایرانیان چقدر است؟
اکبری: ۱۵۰۰ میلیارد تومان است که از این میزان ۷۰۰ میلیارد تومان را این ۱۰ بانک دولتی پرداخت کردند.
۸۰۰ میلیارد تومان دیگر آن هم از محل سودآوری بانک تکمیل شد.
- آیا شما در بانک قرض‌الحسنه مهر ایران، بنگاه‌داری هم می کنید؟
اکبری: در بانک ما بحث بنگاه‌داری مطرح نیست و هیچ بنگاهی هم زیرمجموعه ما نیست.
معوقات بانک شما چه میزان است؟
اکبری: معوقات ما هم حدود ۱ درصد است. سیاست این بانک این است که به سپرده گذاران سودی نمی‌پردازد و با کارمزد ۳ الی ۴ وام می‌دهد.
تفاوت بانک قرض‌الحسنه مهر ایران با بانک رسالت در چیست؟
اکبری: تفاوت ما در این است که بانک رسالت در این است که بانک رسالت، بنگاه‌داری دارد اما ما بنگاه‌داری نداریم. در بانک ما سرمایه‌گذاران بانک‌ها هستند اما در بانک رسالت سرمایه‌گذاران اشخاص حقیقی هستند.
سقف تسهیلات پرداختی شما چقدر است؟
اکبری: ۷۵ درصد از منابع‌مان را تسهیلات داده‌ایم که تا سقف ۲۰ میلیون تومان وام پرداخت می‌شود.
مدل‌های تسهیلات دهی و طراحی بسته‌ها به چه صورت است؟
اکبری: این بانک برای تسهیلات دهی سه مدل دارد، یک مدل مربوط به اشخاص حقیقی است که این افراد ۴۰ درصد منابع ما را تشکیل می‌دهند و به دو گونه عمل می‌کنند؛ یک مدل اینکه حساب جاری افراد در بانک ماست و در صورتی که از آنجا برداشت شود ماهیانه به این افراد امتیاز می‌دهیم و معدلی را به او خواهیم داد و پس از ۵ ماه می‌تواند با معدلی که دارد از ما وام دریافت کند.
یک مدل دیگر این است که افراد بر اساس منابعی که در بانک ما سپرده‌گذاری می‌کنند تسهیلات دریافت خواهند کرد. سی درصد دیگر منابع ما مربوط به اشخاص حقوقی است که یا حساب جاری خود را می‌آورند و یا به صورت حمایتی وارد می‌شوند اما بانک اعتباری به خودشان نمی‌دهد و تنها به کارگران و کارمندان آنها اعتبار می‌دهیم.
۱۰ تا ۲۰ درصد منابع دیگر ما به وجوه اداره شده برمی‌گردد که سپرده ویژه هستند و افرادی که می‌خواهند درگیر مسائل مربوط به وام دهی نشوند ما برایشان با کارمزد یک درصدی وام می‌دهیم، البته در مدل بانکداری اجتماعی تا سقف ۳۰ میلیون تومان هم وام پرداخت می‌شود.
- آیا شما طرح بخشودگی جرایم را اجرا کردید؟
اکبری: بله، طرح بخشودگی جرایم در این بانک اجرا شد البته معوقات ما کم است و از ۸ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان تسهیلات قرض‌الحسنه حدود ۸۰ میلیارد تومان معوقه داریم.
ما به مناسبت‌های مختلف مثلا ۲۲ بهمن و یا مناسبت‌های دیگر سعی‌کرده‌ایم بخشش داشته باشیم.
با توجه به مشکلات موسسات اعتباری آیا شما سپرده های خرد را هم بیمه می‌کنید تا اطمینان سپرده‌گذاران بالا برود؟
اکبری: بله این سپرده‌ها بیمه می‌شوند. یکی از بهترین جاهایی که در آن صندوق ضمانت سپرده اجرایی می‌شود در همین بانک است.
برای موضوع اشتغال بیشتر به چه مشاغلی وام پرداخت می‌کنید؟
اکبری: منابع قرض‌الحسنه ما بیشتر برای نیازهای خرد طراحی شده است. ما با وزارت کار و امور اجتماعی و بسیج سازندگی تفاهم‌نامه‌هایی منعقد کرده‌ایم و به صورت خرد به اشتغال‌های خانگی و همچنین مشاغلی مانند آرایشگری و خیاطی و ... تسهیلات می‌دهیم.
چه میزان وام ازدواج داده‌اید؟
اکبری: در طرح ضربتی ۱۵ هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان وام پرداخت کردیم اما غیر از طرح ضربتی هم بانک ۱۱ هزار میلیارد تومانپرداخت کرده که در مجموع حدود ۲۷ هزار میلیارد تومان وام پرداخت شده است و در صف وام هم بعد از طرح ضربتی حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ نفر حضور دارند.
آیا بانک‌های قرض‌الحسنه را گامی به سوی بانکداری اسلامی می‌دانید؟
اکبری: در ایران دو نوع مدل بانکداری داریم، بانکداری تجاری و قرض‌الحسنه. به دلیل اینکه نرخ سود تسهیلات در ایران بالاست، بانک‌های قرض‌الحسنه هیچگاه نمی‌توانند جایگزین بانک‌های تجاری شوند و تنها می‌توانند مکمل هم باشند.
سیاست بانک‌های تجاری این است که منابع خرد را جمع می‌کنند و به اشتغال‌های بزرگ و اشخاص حقوقی اختصاص می‌دهند.
سپرده‌گذار زمانی که تورم وجود دارد و امکان سرمایه‌گذاری ندارد و قاعدتا انتظار دارد پولش را جایی بگذارد که سود بالاتری دریافت کند و بانک هم مجبور است ۱۵ تا ۲۰ درصد سود بدهد. این موضوع ریشه در اقتصاد دارد و ریشه در بانک‌ها ندارد و اگر در اقتصاد، فرصت سرمایه گذاری وجود داشت این نرخ‌های سود مطرح نمی‌شد.
بانک‌های قرض‌الحسنه وظیفه برطرف کردن مسئولیت اجتماعی بانک‌های تجاری را دارند و مردم منابع را جمع می‌کنند و به خود مردم برمی‌گردانند و کار تجاری هم نمی‌کنند.
آیا در بازار سرمایه هم فعالیتی داشته‌اید؟
اکبری: در حال حاضر در خصوص اوراق وقف اقدام کرده‌ایم و درصددیم تا قبل از عید این اوراق را به بازار عرضه کنیم. این اوراق از ابزارهای مالی هستند که ارائه خواهیم داد. ضمن آن که سهام خودمان را باید عرضه کنیم.
