رئیس دانشگاه اصفهان در همایش بین‌المللی مولوی‌پژوهی مطرح کرد:
تدوین نسخه عرفان اسلامی برای فائق آمدن بر چالش‌های امروز دنیا
رئیس دانشگاه اصفهان در آئین گشایش چهارمین همایش بین‌المللی مولوی‌پژوهی بر تقویت میراث فرهنگی و تمدنی کشور بزرگ ایران تاکید و تصریح کرد: مولانا در خط مقدم پیشینه‌ی مفاخر ادبی و تمدنی کشور قرار دارد.
به گزارش ایلنا به نقل از دانشگاه اصفهان، حسین هرسیج، رئیس دانشگاه با بیان دو رویکرد دانشگاه اصفهان، مبتنی بر دانشگاه جامعه‌محور و تمدن‌ساز، بر ضرورت انتقال و آموزش میراث فرهنگی و تمدنی ایران اسلامی به فرزندان این مرز و بوم تأکید کرد.
وی استمرار چنین همایش‌هایی که منجر به آشنایی جوانان با غنای فرهنگی کشور می‌شود را بسیار ضروری دانست و بر این مهم تأکید و تصریح کرد: مقام معظم رهبری نیز اشاره داشته‌اند که «نوجوانان و جوانان کشور ما با میراث فرهنگی و تمدنی خود کمتر آشنایی دارند.» این غفلت از سوی ما مسئولین صورت گرفته که به این‌گونه همایش‌ها بسنده می‌کنیم، در صورتی که این مباحث باید در طول سال استمرار داشته باشد.
هرسیج افزود: در عین حال که باید مواریث فرهنگی و تمدنی خود را به نحو شایسته بشناسیم، باید به این موضوع نیز توجه کنیم که این عزیزانی که دانش و سخن آن‌ها فراتر از زمان و مکان است چه توصیه‌ها و پیشنهادهایی برای حل معضلات و مشکلات امروز ما در سطح ملی و بین‌المللی دارند.
وی در ادامه، یکی از مسائل و مشکلات اساسی و مبنایی که در جهان امروز وجود دارد را تنش‌ها و ستیزهای هویت‌محور (Identity-Based Conflicts) دانست و گفت: تنش‌های هویت‌محور به ویژه پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی جنبه‌ی تمدنی پیدا کرد. لذا خواهش من این است که این مسئله را به عنوان یک موضوع پژوهشی در نظر بگیرید که پاسخ مولوی به این بزرگ‌ترین چالش در عصر ما چیست؟
رئیس دانشگاه اصفهان سپس به دو نظریه مطرح شده از سوی «فرانسیس فوکویاما» و «ساموئل هانتینگتون» اشاره کرد و توضیح داد: «فرانسیس فوکویاما» نویسنده کتاب «پایان تاریخ و آخرین انسان» است و بیان می‌کند که تنها بلوک باقی‌مانده بلوک غرب است و لیبرال دموکراسی پیروز میدان است؛ از این‌رو هیچ گزینۀ دیگری در مقابل تمدن غرب وجود ندارد. البته به رغم ادعای پیروزی، او موضوع آخرین بشر را مطرح کرده و آینده بشریت را این‌گونه می‌بیند که انسان‌ها در پوچی، سردرگمی و حیرت به سر می‌برند و گویا تاریخ در جایی متوقف خواهد شد. هانگتینتون نیز یکی از استراتژیست‌های آمریکایی است که تمایل به تداوم سلطه غرب دارد و موضوع ستیز یا تنش تمدن‌ها را مطرح می‌کند.
هرسیج افزود: بحث اصلی در این دو نظریه، تنش هویتی است و نسخه‌های این دو نظریه به این موضوع انجامید که بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، جنگ‌های مختلفی در گرفت و بسیاری از انسان‌ها و جوامع، احساس پوچی کردند که تا امروز نیز ادامه دارد.
رئیس دانشگاه اصفهان تصریح کرد: واژه‌ی «من کیستم» مراتب مختلفی دارد و در این خصوص گاهی هویتی فردی و گاهی هویت خانوادگی، قومی، قبیله‌ای و ملی مطرح است. اکنون نیز مسئلۀ مطرح در غزه به همین موضوع باز می‌گردد، یعنی عده‌ای خود را قوم برگزیده می‌دانند و معتقدند بقیه باید از آن‌ها تبعیت کنند، این موضوع نیز نتیجه همان تفکر است که تکثر نمی‌پذیرد و می‌خواهد با فریب و نیرنگ و یا با زور، تبادل فرهنگی و تمدنی را انجام دهد.
وی افزود: اگر بخواهیم نظر بزرگان ادب عرفانی فارسی و به‌ویژه حضرت مولانا را در این باب بدانیم نیازمند یک کار پژوهشی عمیق و میان رشته‌ای هستیم به طوری که رشته‌های مختلف علوم انسانی دست به دست هم بدهند و نسخه‌ی جدیدی را برای بشریت تدوین کنند.
هرسیج نسخه این مسئله را پذیرش وحدت در عین کثرت دانست و افزود: وحدت در عین کثرت یعنی پذیرش رنگ‌ها و اقوام و قبایل مختلف، اختلافات را طبیعی انگاشتن و تمایز و تکثر را دیدن، که این موضوع دقیقاً در آیه «إِنَّا خَلَقْنَاکُمْ مِنْ ذَکَرٍ وَأُنْثَی وَجَعَلْنَاکُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ» اشاره شده است.
وی با بیان اینکه فراتر از بحث قومی، قبیله‌ای و ملی، جنبه انسانی و جهان‌وطنی انسان قرار دارد، تصریح کرد: اگر ما از تمدن ایرانی اسلامی و مولوی بحث می‌کنیم باید اشاره کنیم که مولوی مختص ایران نیست بلکه متعلق به همه جهان است و دیدگاه‌های او بحث‌های انسانی است که هویت قومی، قبیله‌ای و ملی، مذهبی را مایه تمایز و برتری و تخاصم نمی‌داند.
او افزود: همه ما مخلوق هستیم، کرامت انسانی از همه مهم‌تر است و همه در آن مشترک هستیم و در عین کثرت باید وحدت را در نظر گرفت. اگر همه به این تفاهم برسیم ستیزی وجود نخواهد داشت و صلح عادلانه و نه صلح مسلح برقرار خواهد بود. صلح پایدار یعنی اگر انسان بی‌گناهی کشته شود مانند آن است که همه انسان‌ها کشته شده‌اند و اگر انسانی را احیا کردیم گویا همه انسان‌ها را احیا کرده‌ایم. این مکتب و این تفکر که تفکر دینی تمدنی و برآمده از مبانی قرآنی است و مولوی به عنوان یکی از بزرگان عرفان اسلامی و ادبیات فارسی آن را در آثار خویش تبیین کرده است باید در جهان ساری و جاری شود تا صلحی پایدار پدید آید.
هرسیج افزود: ضروری است دانشمندان و استادان ما با پژوهش‌های بین‌رشته‌ای بر روی آثار بزرگانی مانند مولانا، به پاسخ و راهکارهایی برای رفع این چالش بپردازند.
وی با تاکید بر بحث «وحدت در عین کثرت» اظهار کرد: مولانا متعلق به همه انسان‌ها بوده و افکار و دیدگاه‌های او برای بشریت کارآمد است و اگر در دنیای امروز جاری شود صلح پایدار و عادلانه در گیتی گسترش پیدا خواهد کرد.
گفتنی است، چهارمین همایش بین‌المللی مولوی‌پژوهی با حضور حسین هرسیج، رئیس دانشگاه اصفهان، علی‌محمد سلطانی، رئیس بنیاد ملی علم ایران، سیدعلی‌اصغر میرباقری‌فرد، رئیس کرسی مولوی پژوهی، احسان رئیسی مدیر حوزه ریاست دانشگاه و جمعی از استادان و فرهیختگان زبان ادب فارسی در سالن پیامبر اعظم دانشگاه اصفهان برگزار و در این مراسم از تندیس مولانا نیز رونمایی شد.
