اهم اقدامات مدیریت شهری کنونی/ از ایجاد انضباط در ساخت‌وساز تا کاهش فاصله شمال و جنوب

به گزارش ایلنا، شهرداری تهران در دوره اخیر مدیریت شهری با شعار «تهران؛ شهری برای همه»، علی‌رغم مواجهه با چالش‌های بی‌شمار از جمله تشدید تحریم‌های ظالمانه غرب به واسطه خروج آمریکا از برجام، نوسانات شدید نرخ ارز و بروز تورم بی‌سابقه، افزایش قابل توجه قیمت زمین و مصالح ساختمانی و رکود بخش ساختمان، شیوع ویروس کرونا و محدودیت‌های مترتب بر آن و…، با برنامه‌ریزی متناسب با شرایط و ساماندهی اقدامات در راستای کاهش آثار منفی تغییرات محیطی، توانسته است اقدامات قابل توجهی را در ایجاد انضباط ساخت‌وساز و بهسازی کالبدی، ارتقای عدالت توزیعی و کاهش فاصله شمال و جنوب، توسعه زیرساخت‌های شهری، حمل‌ونقل عمومی و تسهیل ترافیک، پایدارسازی مالیه شهری، ارتقاء کارایی سازمانی، توسعه مشارکت‌های اجتماعی و رضایت شهروندی، ارتقاء ایمنی و محیط‌زیست پایدار، حفاظت از میراث طبیعی و تاریخی شهر و هوشمندسازی و شفافیت به انجام رساند که خلاصه‌ آن در پی می آید: 

 

۱-انضباط ساخت‌وساز و بهسازی کالبدی: ایجاد انضباط در ساخت‌وساز با هدف بازگشت به مسیر طرح جامع، به‌عنوان مهم‌ترین سند بالادستی و جلوگیری از فروش ظرفیت‌های زیستی شهر مهم‌ترین محور اقدامات انجام شده در این دوره بوده که اهم دستاوردهای آن بدین شرح می‌باشد: 

• هوشمندسازی کامل فرآیندهای شهرسازی و جلوگیری از اعمال سلیقه در ضوابط صدور پروانه؛ 

• کاهش ۶۴ درصدی متراژ پروانه‌های صادره مسکونی از ۱۸۱ به ۶۶ میلیون مترمربع و کاهش ۷۰ درصدی زیربنای پروانه‌های تجاری صادره از ۵.۳ به ۱.۷ میلیون مترمربع؛

 

تغییرات زیربنای کل، مساحت مسکونی و تعداد واحد در پروانه­های مسکونی صادره (99-91)

 

تعداد و زیربنای کلیه پروانه‌های صادره ساختمان‌های بلندمرتبه پس از ابلاغ طرح تفصیلی

شرح	تعداد پروانه‌ها		زیربنای کل
	تعداد	درصد	زیربنا	درصد
95-91	567	89	34,256,094	91
99-96	70	11	3,502,211	9

• آزادسازی ۱۳۹۴ هکتار از اراضی حریم (۶۶ درصد رشد)؛

اقدامات صورت گرفته در خصوص صیانت از حریم در سال‌های 1391 الی 1399

سال	92	93	94	95	96	97	98	99
تعداد تخریب‌های صورت گرفته	197	206	192	1246	1454	1251	2352	2687
	1841				7744
متراژ عرصه آزادشده به هکتار	52	37	217	535	276	131	580	407
	841				1394

• توسعه کمربند سبز تهران از ۴۰۱۳۲ هکتار به ۴۳۸۵۲ هکتار؛

تغییرات شاخص­های کلان حمل­ونقل ریلی (99-1384)

عنوان شاخص	واحد	سال 84	شهریور 96	سال 97	سال 98	سال 99	اردیبهشت 1400
طول خطوط بهره‌برداری شده مترو	کیلومتر	89	205	228	237	245	245
واگن‌های بهره‌برداری شده مترو	تعداد	376	1346	1451	1500	1521	1521
ایستگاه‌های بهره‌برداری شده مترو	ایستگاه	41	109	121	126	135	137

• بازبینی و طراحی خطوط جدید مترو تهران (خط ۸ تا ۱۱)؛ 

  افزایش ۲۸.۵ درصدی تعداد اعزام قطار و افزایش ۳۳ درصدی ظرفیت روزانه حمل‌ونقل ریلی به ۲.۸ میلیون نفر؛ 

  اتمام ۳۱ پروژه بزرگراهی و زیرساخت‌های شهری ناتمام به طول ۲۹ کیلومتر و…

  ۴- پایدارسازی مالیه شهری: باوجود کاهش ۴۲ درصدی منابع در اختیار این دوره مدیریت شهری نسبت به دوره گذشته (به قیمت ثابت سال ۱۳۹۵) و علی‌رغم بدهی قابل توجه به جا مانده از سنوات گذشته، تأمین منابع از روش‌های پایدار، حفاظت از املاک و اراضی مدیریت شهری و ساماندهی وضعیت نابسامان مالیه شهری از مهم‌ترین اقدامات این دوره بوده که اهم آن بدین شرح می‌باشد: 

  کاهش سهم استقراض در بودجه از ۲۲٪ به ۴ درصد در سال ۱۳۹۹؛ 

  کاهش ۵۲ درصدی درآمد عوارض بر مازاد تراکم (به ثابت سال ۱۳۹۵)؛ کاهش درآمد ناشی از تغییر کاربری و صفر شدن آن برای نخستین بار در سال ۱۳۹۹؛ کاهش حدود ۳۷٪ درصدی هزینه‌های اداره شهر؛ 

  بازپرداخت ۹.۷ هزار میلیارد تومان بدهی ناشی از تسهیلات بانکی و سود و جرایم آن در دوره فعلی که بیش از دو برابر اصل مبلغ تسهیلات دریافتی (۴ هزار میلیارد تومان) بوده است (در این دوره مدیریت شهری، نه تنها بدهی به خالص بدهی¬ها افزوده نشده، بلکه به میزان ۱.۹۷۴ میلیارد تومان نیز از آن کاسته شده)؛ تملک املاک به ارزش ۲ برابر املاک واگذار شده (از منظر وسعت ۱۴ برابر)؛ 

  عملکرد تملک و واگذاری املاک و مستغلات از نیمه دوم سال ۱۳۹۶ تا بهار ۱۴۰۰

شرح	تعداد	مساحت (مترمربع)	ارزش به روز شده (میلیارد ریال)
واگذاری	1,283	70,325	51,200
تملک	506	1,035,544	103,660

• تعیین تکلیف ۲۶۶۲ ملک در اختیار غیر و ضابطه‌مند نمودن واگذاری املاک از طریق اخذ مجوز از شورای اسلامی شهر برای واگذاری دو فقره ملک برای نخستین بار در تاریخ….

مبلغ تسهیلات دریافتی و بازپرداخت صورت گرفته در مقاطع قبل و بعد از شهریورماه 1396-میلیارد تومان

شرح	مانده از سنوات قبل	اصل تسهیلات دریافتی	پرداختی طی دوره
از سال 1392 تا شهریورماه 1396	8،503	9,753	7,109
از شش ماهه دوم سال96 تا سال 99	19،408	4,028	9,692

خالص بدهی ایجاد شده از شهریور 1396 تا پایان 1399- میلیارد تومان

	اصل تسهیلات دریافتی	بازپرداخت تسهیلات	مابه­التفاوت بدهی مناطق	مابه­التفاوت بدهی سازمان­ها و شرکت­ها	خالص بدهی
خالص بدهی ایجاد شده	4،028	9،692	1،624	2،066	1،974-

۵- ارتقاء کارایی سازمانی: چابک‌سازی سازمانی، ارتقاء کیفی نیروی انسانی، اصلاح ساختاری بودجه و استقرار نظام ارزیابی عملکرد از مهم‌ترین اقدامات مدیریت شهری در این دوره بوده و دستاورهای آن دین شرح بوده است؛ کاهش ۱۳ درصدی نیروی انسانی با اتخاذ سیاست خروج هدایت شده؛ 

افزایش سهم جوانان و بانوان از پست‌های مدیریتی به ۳۳ درصد؛ 

افزایش ۲ برابری نیروی انسانی با تحصیلات فوق‌لیسانس و دکتری؛ 

جذب نیروی انسانی برای نخستین بار از طریق برگزاری آزمون استخدامی؛ 

تعیین پاداش مدیران بر اساس ارزیابی عملکرد برای نخستین‌بار؛ 

اصلاح ساختاری بودجه شامل: منظور کردن بار مالی تبصره‌ها در ردیف‌ها، تمایز منابع و مصارف اختصاصی از عمومی، تدوین بودجه مشارکت و سرمایه‌گذاری، استانداردسازی ارقام ردیف‌های هزینه‌ای و…. 

۶- مشارکت‌های اجتماعی و رضایت شهروندی: استفاده از ظرفیت شهروندان و سازمان‌های مردم‌نهاد در اداره شهر، ساماندهی آسیب‌های اجتماعی و برگزاری جشن‌های مناسبتی با هدف افزایش نشاط جامعه از مهم‌ترین اقدامات صورت گرفته بوده که اهم آن بدین شرح می‌باشد: 

• برگزاری انتخابات شورایاری‌ها بصورت الکترونیک در سال ۱۳۹۸ با شرکت ۵۰۳۲۰۲ نفر؛ 
• برگزاری ۴۶ پویش متمرکز و ۳۰۰ پویش در سطح مناطق ۲۲ گانه؛ 
• شبانه روزی کردن خدمات در تمامی گرم‌خانه‌ها و ارائه خدمات به حدود ۹۶ هزار نفر؛ 
• برگزاری کمپین سوگ و ارسال بسته‌های تسلیت برای خانواده ۱۸۰۰۰نفر از متوفیان تهرانی در سال ۹۹؛ 
• ایجاد سامانه سمات باهدف تمرکز بر فعالیت‌های حمایتی و به‌منظور ثبت ۱۲ هزار خانواده نیازمند؛ 
• توسعه مراکز توانمندسازی و مهارت آموزی کوثر به ۵۵ مرکز و ایجاد شغل پایدار برای زنان سرپرست خانوار؛ 
• افزایش ۶۰ درصدی ظرفیت گرمخانه‌ها به ۲۰۰۰ نفر؛ افزایش ۳.۲۵ برابری افراد پذیرش شده در مراکز اجتماعی به ۱۳۰۰۰ نفر؛ افزایش ۲۵ درصدی مددسراها به ۲۰ مورد و افزایش ۷۸ درصدی تعداد مراکز پرتو به ۲۵ مورد در سال ۹۹ و….

وضعیت زیرساخت­ها مقابله با آسیب­های اجتماعی شهرداری تهران

	عنوان شاخص	واحد	شهریور 96	سال 96	سال 97	سال 98	سال 99
	ظرفیت گرمخانه ­ها	تخت	1250	1250	1400	1750	2000
توزیع بسته کمک معیشتی به اقشار آسیب دیده و کم توان		بسته	0	5000	5000	7000	13000
	تعدادافراد پذیرش‌شده در مراکز اجتماعی	نفر	4000	8000	9000	11000	13000
	مرکز پرتو	تعداد	14	16	18	20	25
	مددسرا	تعداد	16	16	18	19	20
	افراد پذیرش شده در مراکز خدمات اجتماعی	هزار نفر	163277	366977	442473	489213	567503

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

۷- ایمنی و محیط زیست پایدار: افزایش تاب‌آوری شهری، توسعه حمل‌ونقل پاک و انسان‌محور و ارتقاء محیط زیست شهری از مهم‌ترین رئوس عملکردی شهرداری تهران بوده که دستاوردهای قابل توجه آن بدین شرح می‌باشد: 

• افزایش طول مسیرهای دوچرخه‌سواری از ۵۰ به ۲۴۶ کیلومتر؛ 
• افزودن ۱۳ دستگاه اتوبوس دوکابین، ۱۲۰ دستگاه تک‌کابین و ۱۳۰ دستگاه مینی‌بوس به ناوگان حمل‌ونقلی (عملکرد دولت از سال ۱۳۹۰ تاکنون در ایفای تعهدات خود صفر بوده است)؛ 
• تعداد اتوبوس و مینی‌بوس تحویلی از سوی وزارت کشور و شهرداری تهران (دستگاه) 
• افزایش ۴ برابری سهم اتوبوس‌های دارای استاندارد یورو ۴ به ۱۳ درصد؛ 
• نوسازی بالغ بر ۱۳ هزار دستگاه تاکسی فرسوده؛ 
• افزایش ۴۸ درصدی ظرفیت مراکز معاینه فنی خودروهای سبک به ۳.۱۸۷ میلیون خودرو؛ 
• احداث ۷۶ بوستان به مساحت ۱۵۴.۳ هکتار؛ 
• کاهش میزان چمن‌کاری و استفاده از گیاهان مقاوم به مساحت ۲۵۰ هکتار؛ 
• رفع مسئله رشد تصاعدی سفید بالک‌ها؛ 
• افزایش نسبت نواحی دارای پایگاه بحران از ۶۶ به ۷۱ درصد؛ 
• اجرای سامانه قطع اتوماتیک شبکه شریان‌های حیاتی در ۲۰۰ ایستگاه از ۴۵۰ ایستگاه تقلیل فشار گاز تهران؛

تغییرات شاخص­های حوزه مدیریت زلزله

ردیف	تجهیزات	شهریور سال 96	سال 99
1	شتابنگار لرزه‌ای	4	90
2	لرزه‌نگار حساس	8	14
3	مساحت محدوده شناسایی شده مستعد زمین لغزش	5000	11000
4	پایگاه‌های پشتیبانی در حال بهره‌برداری	96	101
5	نسبت نواحی دارای سوله‌های بحران	66%	71%
6	ایستگاه‌های فعال شتاب نگاری	14	78
7	ایستگاه‌های فعال لرزه‌نگاری	13	14

• احداث ۱۴ کیلومتر شبکه جمع‌آوری آب‌های سطحی؛ 
• احداث ۲۳ پروژه به طول ۲۰ کیلومتر در بخش توسعه زیر ساخت‌های هیدرولیکی؛ 
• خرید ۲۱ دستگاه نردبان و بالابرهای هیدرولیکی آتش‌نشانی؛ 
• طراحی ۱۶ ایستگاه استقرار خودرویی، ۳۳ ایستگاه موتورلانس و تعداد ۴۷ پد فرود اضطراری هلیکوپتر اورژانس با همکاری سازمان اورژانس؛ 
• کاهش پسماند خانگی از ۷.۵۰۰ تن به ۵۰۰۰ تن با اجرای طرح کاهش پسماند (کاپ)؛ 
• افزایش حجم بازیافت پسماندهای ساختمانی و عمرانی از ۱.۹۵ میلیون تن در سال ۱۳۹۶ به ۳.۶۱ میلیون تن در سال ۱۳۹

و... .

تغییرات شاخص­های مدیریت پسماند پایتخت

شاخص	واحد	شهریور 96	سال 96	سال 97	سال 98	سال 99
حجم بازیافت پسماندهای ساختمانی و عمرانی	میلیون تن	-	1.95	2.3	2.3	3.61
میزان دفن معمولی پسماند (تن-روز)	تن-روز	-	2،156	1،593	1،299	1،449
نرخ تفکیک پسماند از مبدأ توسط شهروندان و با مشارکت شهرداری	درصد	3.5	-	-	-	9

 

 

 

 

 

 

 

۸-حفاظت از میراث طبیعی و تاریخی شهر: میراث طبیعی و تاریخی شهر، مهم‌ترین عنصر هویت ایرانی-اسلامی آن است و حفاظت و احیاء آن از محوری‌ترین برنامه‌های مدیریت شهر تهران در این دوره بوده که دستاوردهای آن بدین شرح می‌باشد: 

• اتمام ۱۱ پروژه احداث و بازسازی ساختمان و محوطه ابنیه تاریخی به مساحت ۱۲۰ هزار مترمربع و آغاز عمیات اجرایی ۲۲ پروژه به مساحت ۱۶۰ هزار مترمربع؛ 
• انعقاد تفاهم‌نامه با وزارت جهاد کشاورزی و واگذاری بهره‌برداری از ۲۲ هزار هکتار منابع طبیعی (بوستان‌های جنگلی) به شهرداری؛ 
• کاهش ۹۵ درصدی صدور پروانه در باغات؛

تعداد پروانه‌های صادره در باغات پس از ابلاغ طرح تفصیلی

شرح	تعداد پروانه
91-95	591
96-99	24

• تبدیل ۱۰ هکتار باغ به بوستان و تفرجگاه عمومی؛ 
• افزایش ۲۰ درصدی طول قنوات ساماندهی شده و افزایش ۲۰ درصدی مساحت فضای سبز تحت پوشش شبکه آبرسانی به میزان ۱۵۸۵ هکتار و…. 

۹-هوشمندسازی و شفافیت: شهرداری تهران در این دوره مدیریت شهری تلاش نموده است با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین، علاوه بر ارتقاء کیفیت خدمات، با فساد اداری مقابله نماید و در این راستا دستاوردهایی بدین شرح داشته است: 

• تدوین سند برنامه و مدل بومی تهران هوشمند و تشکیل «شورای راهبردی تهران هوشمند» به‌عنوان مرجع سیاست‌گذاری و راهبری این برنامه؛ 
• راه‌اندازی سامانه «تهران من» و اتصال آن به بیش از ۲۰ سامانه و پایگاه‌داده ملی و داخلی با هدف یکپارچه‌سازی درگاه ارائه خدمات به شهروندان با بیش از ۳ میلیون کاربر؛ 
• راه‌اندازی سامانه شفافیت در ۱۲ محور و انتشار برخط جزئیات قراردادهای متوسط و بزرگ، اطلاعات حقوقی مدیران، طرح ترافیک، اطلاعات پروژه‌های شهری، اطلاعات پروانه‌های صادره و…؛ 
• اصلاح ۳۲ فرآیند محمل فساد در شهرداری تهران و….