سفیر پیشین ایران در افغانستان در گفت‌وگو با ایلنا:
بیانیه طالبان نشان‌دهنده عدم رضایت آنها از توافق دوحه است/ طالب‌ها کاهش نیروهای آمریکا را یک دستاورد می‌دانند
سفیر پیشین ایران در افغانستان گفت: در بیانیه طالبان انتقادهای زیادی به عملیات نظامیان آمریکا علیه غیرنظامیان در ولایات مختلف مطرح شده که نشان می‌دهد جنگ میان دو طرف همچنان در لایه‌های مختلف جریان دارد.
«ابوالفضل ظهره‌وند» سفیر پیشین ایران در افغانستان با اشاره به بیانیه طالبان درباره تکمیل مرحله اول توافق دوحه در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: طی چند ماهی که از توافق دوحه می‌گذرد، اتفاق‌هایی در افغانستان رخ داده که ظاهراً نشان می‌دهد طرفینِ قرارداد (طالبان و آمریکا) از روند اجرایی توافق دوحه ناراضی هستند یا به نتیجه دلخواه نرسیده‌اند. این موضوع را به راحتی می‌توان در بیانیه اخیر طالبان مشاهده کرد؛ چراکه آنها معتقدند دولت افغانستان در روند آزادسازی پنج هزار زندانی طالب سنگ‌اندازی می‌کند و حتی در بخشی دیگر از بیانیه خود اعلام کرده‌اند که مقام‌های این جریان همچین در لیست سیاه قرار دارند. این درحالی است که آمریکایی‌ها نیروهای خود را به زیر پنج هزار نفر رسانده‌اند اما طالبان خواهان خروج کامل ایالات متحده از افغانستان است. به همین جهت من معتقدم بیانیه اخیر در مورد پایان مرحله اول توافق دوحه را باید یک گزارش کار از ناحیه طالبان دانست.
وی ادامه داد: لحن طالبان در این بیانیه تا حدودی اعتراضی است اما مساله اینجاست که به هیچ وجه در این بیانیه به نشست بین‌الافغان یا آینده داخلیِ توافق اشاره نشده است. در این میان باید توجه داشته باشیم که کابینه افغانستان همچنان تکمیل نشده است و به نظرم یکی از دلایلی که نشست بین‌الافغان برگزار نمی‌شود، همین موضوع است. نکته دیگر که در راستای بیانیه طالبان در مورد پایان مرحله اول توافق دوحه باید مد نظر داشت این است که سه ضلع معادله افغانستان در این توافق، با یکدیگر هماهنگ نیستند. واقعیت این است که طالبان توافق دوحه را با آمریکا به امضاء رسانده است اما مطالبات میدانی‌اش را از دولت افغانستان طلب می‌کند؛ این یعنی یک تضاد آشکار. ما صراحتاً در بیانیه طالبان می‌بینیم که آنها در بخش‌هایی، از توافق امضا شده با آمریکا ابراز خرسندی می‌کنند اما بحث اینجاست که دولت افغانستان به دنبال آن است که طالبان وارد چارچوب صلح و ساختار سیاسی شود و از برپایی مجدد عمارت اسلامی افغانستان دوری کند. این در حالی است که طالبان معتقد است کابل با قصد و نیت قبلی مانع از آزادی ۶۰۰ زندانی خود شده و به همین ترتیب خواهان تعدیل مواضع اشرف غنی است.
این تحلیلگر مسائل سیاسی گفت: طالبان در حال بازی دوگانه در افغانستان است و به دنبال آن است که صحنه جنگ در افغانستان را به صحنه درگیری خود با دولت افغانستان تبدیل کند و آمریکا را از این معادلات کنار بگذارد. در این میان پرسش این است که مرحله دوم توافق میان طالبان و آمریکا چه محورهایی را در بر می‌گیرد؟ آنچه که در متن قرارداد آمده، این است که طالبان در مرحله دوم به دنبال آن است تا با اعمال فشار بر آمریکا میزان نیروهای این کشور را به زیر چهار هزار نفر برساند و ترامپ هم این مساله را تایید کرده است. در مقابل کنگره آمریکا به دلیل مسائل میدانی و تهدیداتی که از ناحیه افغانستان متصور است، با این درخواست و طرح ترامپ مخالفت کرده است. طالبان به دنبال خروج کامل از افغانستان است و به همین دلیل کاهش نیروهای آمریکا در کشور را برای خود یک دستاورد تلقی می‌کند. این تضادها تا جایی ادامه پیدا کرده که رییس‌جمهوری آمریکا اعلام کرده است تصمیم‌گیری در مورد مسائل افغانستان و بحث خروج نیروهای آمریکا به بعد از انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ آمریکا موکول خواهد شد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: بسیاری از صاحب‌نظران و تحلیلگران معتقدند که خروج کامل آمریکا از افغانستان صرفاً یک جنگ روانی است. آنها میلیاردها دلار در این کشور هزینه کردند و به همین دلیل فکر نمی‌کنم خروج کامل از افغانستان اجرایی شود. نکته‌ای که در اینجا باید به آن اشاره کرد، این است که در بیانیه طالبان انتقادهای زیادی به عملیات‌های نظامیان آمریکا علیه غیر نظامی‌ها در ولایت مختلف مطرح شده که نشان می‌دهد جنگ میان دو طرف همچنان در لایه‌های مختلف جریان دارد. به همین دلیل معتقدم که مرحله دوم توافق طالبان و آمریکا پیچیدگی‌های بیشتری خواهد داشت که یکی از آنها عزم این جریان برای برپایی مجدد عمارت اسلامی افغانستان است. مضاف بر اینکه برخی از طیف‌های طالبان که در زمان مرگ ملاعمر از این جریان جدا شده‌اند یا با داعش همکاری می‌کنند یا اینکه زیر چتر هسته مرکزی فعالیت نمی‌کنند. لذا این اختلاف‌ها و تضادها ممکن است در آینده، توافق دوحه را با تهدیدهایی روبه‌رو کند.
