ورود ۶۰۰ میلیون مترمکعب آب به دریاچه ارومیه با اتمام پروژه انتقال آب کانی سیب

«حجت جباری» معاون فنی اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، در شرح وضعیت دریاچه ارومیه و پایداری پُرخیزی آن، گفت: اقداماتی که در دوسال اخیر انجام شد، همراه با بهبود وضعیت بارندگی، شاهد آن هستیم که آب ورودی به دریاچه حجیم‌تر شده است. متاسفانه دریاچه وضعیت بدی داشت، تا جایی که جنوب دریاچه، در سال‌های ۹۳-۹۴ بطور کل خشک بود و ما با اتومبیل به جزایر می‌رفتیم. بارندگی به یاری پروژه‌های تثبیت دریاچه را نجات داد. در سال گذشته بارندگی برای دریاچه رویایی بود. امسال وضعیت بارندگی نسبت به سال گذشته بهتر هم خواهد بود. 

جباری در پاسخ به این پرسش که احیای دریاچه تا چه میزان مرهون اجرای طرح‌های تثبیت دریاچه بوده است؟ گفت: مجموعه دولت اقداماتی انجام داده است، در گذشته اگر بارندگی اتفاق می‌افتاد، آب به عرصه اصلی دریاچه نمی‌رسید. لایروبی رودخانه‌های اصلی، اتصال زرینه به سیمینه سبب تسهیل ورود آب به سطح اصلی دریاچه می‌شود. این موجب تجمیع آب و عمق بیشتر می‌شود که بیشتر از تبخیر جلوگیری می‌کند. در واقع صحبت کردن از اینکه چقدر اقدامات ما سهم داشته است، کار آسانی نیست. 

معاون فنی اداره محیط در پاسخ به این پرسش که اگر در این حد بارندگی نداشتیم هم دریاچه آبگیری می‌شد؟ بیان کرد: دریاچه در گودترین محل منطقه قرار دارد. مسلما همه آبراهه‌ها به آن منتهی می شوند. مسئله اصلی تبخیر است. لایروبی رودخانه‌ها امروز ۵۰ درصد آب را بیشتر به دریاچه می‌رساند. مضاف بر اینکه مسیر آب مشخص است. اگر آب به تمام سطوح کناری دریاچه برسد و سطح کم ایجاد کند، تبخیر گسترده‌تر است و اینکه آب در اراضی ساحلی پراکنده نشود، خود از تبخیر بیشتر جلوگیری می‌کند.

وی افزود: پروژه‌های دیگری نیز برای پاسداشت آب دریاچه در دست اقدام است. در حوزه کشاورزی هشت درصد صرفه جویی سالیانه آب داریم که مازاد این صرفه جویی به دریاچه می رسد. ۴۸۰ هکتار کشت بیولوژیک با تجهیزات بیولوژیک ایجاد کردیم. این برای جلوگیری از آن دسته از اراضی بود که می توانستند تولید غبار و نمک کنند. امسال از ۱ متر و ۸۰ سانت بارندگی که به دریاچه اضافه شد، یک متر باقی مانده است. امسال نیز ۵۷ سانتیمتر ارتفاع دریاچه بالا آمد. اگر بارش به دریاچه به یک متر برسد، دوباره بیست سانتیمتر ارتفاع در دریاچه ذخیره می ماند؛ یعنی مانند پارسال ما ۸۰ سانت تبخیر خواهیم داشت و باقی آب در بارش سال آینده دوام می‌آورد. 

جباری در پاسخ به این پرسش که اگر میزان بارش یک متر نشود و ۸۰ سانت هم تبخیر داشته باشیم، دریاچه ۲۰ سانت از انباشته سال پیش را از دست می‌دهد. اقدامی انجام شده است که این حجم اضافه شود؟ گفت:  یکی از پروژه‌های مهم برای جلوگیری از این اتفاق، پروژه انتقال آب سد کانی سیب در پیرانشهر به دریاچه ارومیه است. با اتمام این پروژه حدود ۶۰۰ میلیون مترمکعب آب به دریاچه وارد می‌شود. البته این انتقال تا زمانی است که دریاچه به سطح نرمال بازگردد. البته این امکان همیشه خواهد ماند و می‌توان موقتی از این آبراهه برای احیای دریاچه استفاده کرد. این انتقال با یک تونل با طول ۳۶ کیلومتر صورت می‌گیرد. این پروژه دی ماه تمام می‌شود و در حال حاضر ۳۲.۵ کیلومتر آن ایجاد شده است.