بحران نفتی جهان در سال ۲۰۲۰؛ آمریکا بازیگر بازنده جنگ عربستان و روسیه شد

به گزارش ایلنا، روزنامه «رای الیوم» در مقاله‌ای به قلم «عبیر عبدالرحمن ثابت» نوشت:

منطقه خلیج‌فارس بیش از یک قرن است که یکی از مهم‌ترین مناطق حیاتی جهان به شمار می‌رود، چرا که قلب تپنده انرژی جهان است و شریان اقتصاد جهانی در نفت خام به شمار می‌رود و انتظار می‌رود که دهه‌های آتی نیز در سایه فقدان جایگزین دیگری به عنوان منبع تحریک چرخ اقتصاد جهان همچنان در صدر باقی بماند.

بنا بر این مثلث منطقه خلیج‌فارس که غنی از ذخایر فراوان نفتی است، به اعتبار اینکه مهم‌ترین منطقه حیاتی برای اقتصاد آمریکا و جهان است و چرخ اقتصاد آمریکا بر پایه آن می‌چرخد، محل نفوذ غرب بوده و حتی واشنگتن توافق‌های اقتصادی و نظامی را برای دفاع از منافع اقتصادی خود در منطقه امضا کرده است.

وضعیت در این منطقه بسیار مهم و حیاتی بر همین منوال بود تا اینکه پیشرفت تکنولوژی آمریکا در سال ۲۰۱۴ بسیاری از معادله‌های اقتصادی و استراتژیک را تغییر داد که به تبع، استراتژی‌های سیاسی این کشور را تغییر داد و شرکت‌های نفتی آمریکا به تکنولوژی استخراج نفت شیل روی آوردند و بر این اساس قیمت نفت از مرز بشکه‌ای ۱۰۰ دلار عبور کرد.

از اینجا بود که انقلاب نفت شیل در آمریکا که حاوی ذخیره زیادی از این نوع نفت در لایه‌های زمینی است، آغاز شد. با گذشت نزدیک به یک دهه از اکتشاف این نوع نفت، و پیشرفت تکنولوزی استخراج آن هزینه تولید هر بشکه نفت شیل به تدریج کاهش یافت و حتی احتمال کمتر از ۱۰ دلار نیز پیش بینی شده بود. بر این اساس آمریکا طی دو سال اخیر در نفت خود کفا شد و به منبع رقابت در بازارهای جهانی نفت خام  در کنار روسیه و کشورهای عضو اوپک تبدیل شد.

این موضوع در بحران نفتی اخیر بین روسیه و عربستان که آمریکا برای نخستین بار نقش میانجی بی‌طرف را بازی می‌کرد، کاملا مشخص است. گویی آمریکا خود را به عنوان بازیگر مهم و جدیدی در بازار صادرات نفت جهان معرفی می‌کند اما این مداخله آمریکا زمانی صورت گرفت (که ظاهرا زمان این دخالت نیز از پیش تعیین شده بود) که قیمت جهانی نفت خام سقوط کرد.

دخالت آمریکا ظاهرا در حل بحران نفتی سودبخش بود اما این فقط ظاهر قضیه بود و تحولات موجود حکایت‌های دیگری را روایت می‌کند. 

پرسشی که اینجا مطرح می‌شود، اینکه آمریکا پس از تبدیل شدن به یک تولیدکننده نفت خام از بازار نفت جهان چه به ارث خواهد برد و آینده کشورهای حوزه خلیج‌فارس در سایه این واقعیت که نفت خام ارزش خود را از دست داده حال آنکه  بیش از ۶۰ درصد بودجه‌های خود را بر پایه نفت و درآمدهای نفتی می‌بندند، چه خواهد شد. 

سرنجام امنیت در منطقه خلیج‌فارس که از امنیت خاور میانه و اروپا جدا نیست، در سایه این تغییر رادیکال اقتصادی چه خواهد شد؟ آیا احتمال دارد که منطقه خلیج‌فارس به منطقه آشوب ساختگی تبدیل شود تا آمریکا بر بازار صادرات نفت خام سیطره یابد که این خود به مراتب در سایه رشد قدرت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی در منطقه تغییرات دراماتیکی را در منطقه به دنبال خواهد داشت.