استاد مطالعات شرق آسیا دانشگاه تهران:
چین منطقه آسیا- پاسفیک را از آمریکا پس گرفته است/ در چابهار به گونه‌ای عمل کردیم که چینی‌ها این بندر را رها کرده و به گوادر پاکستان رفتند
استاد مطالعات شرق آسیا دانشگاه تهران گفت: سیاست یکجانبه‌گرایی آمریکا موجب دور افتادن از منطقه آسیا-پاسیفیک شده است به گونه‌ای که چین توانسته این منطقه را از دست آمریکا پس بگیرند و همچنین رقابت‌ها و اهمیت منطقه آسیا- پاسفیک رو به افزایش است.
به گزارش خبرنگار ایلنا، بهزاد شاهنده در نشست تخصصی به مناسبت گشایش «برنامه پژوهشی آسیا-پاسیفیک» که در مرکز مطالعات عالی بین‌المللی دانشگاه تهران برگزار شد، گفت: واژه آسیا- پاسفیک جای صحبت بسیاری دارد چرا که حوزه مشخصی نیست زیرا نمی توانیم بگوییم که چه تعداد کشور در آن منطقه قرار دارند؛ این منطقه براساس یک مفهوم و نه منطقه جغرافیایی طرحی شده است.
وی ادامه داد: گفته می‌شود ۴۴ کشور در این منطقه حضور دارند و از مهمترین کشورهای آسیایی که در این منطقه حضور دارند، ۱۰ کشور در پیمان آسه‌آن عضویت داشته و شش کشور هم در شرق آسیا قرار دارند که شامل چین، تایوان، مغلوستان، کره شمالی، کره جنوبی و ژاپن هستند.
وی افزود: قدرت بزرگ این منطقه چین است که شریک اول و اصلی کشورهای آسیا- پاسفیک است که نشاندهنده قدرت رو به فزاینده این کشور است و این در حالی است که قبلا آمریکایی‌ها در این جایگاه قرار داشتند.
این استاد دانشگاه گفت: حضور چین و رقابت با آمریکا در این منطقه اهمیت دارد؛ هم‌اینک تمام هم و غم آمریکا، ثبات‌بخشی نسبی به خاورمیانه و پرداختن به مسائل شرق آسیاست چراکه جدال اصلی در منطقه آسیا- پاسفیک است. منطقه غرب آسیا- پاسفیک در اختیار چین است و برای چینی‌ها قابل مذاکره نیست. این کشور حاکمیت منطقه جنوبی دریای چین را از آن خود می‌داند اما گفته می‌تواند درباره اداره آن گفت‌وگو کند.
وی ادامه داد: جزایری در این منطقه هستند که برخی مانند گوآم و مارشال تحت حمایت آمریکا هستند و آمریکا در این مناطق، پایگاه نظامی دارد اما سیاست یکجانبه‌گرایی آمریکا موجب دور افتادن از این منطقه شده است به گونه‌ای که چین توانسته این منطقه را از دست آمریکا پس بگیرند و همچنین رقابت‌ها و اهمیت منطقه آسیا- پاسفیک رو به افزایش است.
شاهنده گفت: رزمایش اخیری که چینی‌ها هم در آن حضور داشتند، بسیار مهم است. این اولین حضور چینی‌ها در منطقه است و این کشور قبلا وارد هیچ گونه ائتلاف و پیمان نمی‌شد و خود را مستقل می‌دانست ولی امروز در این رزمایش شرکت کرد. برخی‌ها می‌گویند سمبلیک است ولی من فکر می‌کنم این رزمایش پیچیده‌تر از آن است چراکه آنها پیشرفته‌ترین ناو و کشتی خود را به منطقه آوردند.
وی ادامه داد: ژاپنی‌ها در منطقه آسیا- پاسفیک فعال هستند ولی در این منطقه به دلیل سبقه تاریخی در شرق و جنوب شرق آسیا خیلی خوش‌نام نیستند؛ کره جنوبی نیز عملا چین را به آمریکا ترجیح داده است و روابط سئول و پکن بسیار گسترده شده است. هفته قبل که آمریکایی‌ها در فاز اول با چین به توافق اقتصادی رسیدند، این مساله موجب رشد یک درصدی چین شد که بیش از شش و نیم درصد رسید. آمریکا فکر می‌کرد می‌تواند چین را لیبرال دموکرات کند ولی چین به دلیل تاریخ و ساختار نمی‌تواند دموکرات باشد. حالا آمریکایی‌ها به این رسیده‌اند که چین دشمن اول‌شان است و هر دو حزب اصلی آمریکا به دنبال مهار چین به کمک تینک تنگ‌هایشان هستند.
وی افزود: کم‌صداترین کشور در این رزمایش، چین بود. آنها نه گفتند ائتلاف و نه پیمان بلکه گفتند یک مانور است در حالی روس‌ها خیلی با شور و شعف وارد شدند. مطالعه کشورها در این رابطه و مقایسه آنها در این رابطه مهم است.
این استاد مطالعات شرق آسیا در رابطه با بندر چابهار و حضور هند در این منطقه نیز گفت: هندی‌ها آنقدر چاله و چوله در کشورشان دارند که اگر آنها را پر کنند باید کلاه‌شان را به آسمان هفتم بیندازند؛ آنها به هیچ کدام از توافقات عمل نخواهند کرد. پول چندانی هم ندارند اما در چابهار به گونه‌ای عمل کردیم که چینی‌ها چابهار را رها کرده و به گوادر پاکستان رفتند؛ هم‌اینک چنان حجمی از جرثقیل‌ها در گوادر وجود دارد که از این بندر به عنوان بندر دوبی دوم نامبرده می‌شوند. ما می‌توانستیم از ظرفیت چینی‌ها بهره‌مند شویم و مقداری از سرمایه‌گذاری چینی‌ها را در گوادر جذب و صرف سرمایه‌گذاری در چابهار کنیم.
