ایلنا بررسی می‌کند؛
رفع بیکاری با اتصال کارجویان به کارفرمایان/ راه‌اندازی موکب اشتغال چاره‌ی کار نیست
وضعیت بازار کار وضعیت مناسبی نیست. یکی از مشکلاتی که وجود دارد این است که متقاضیان خدمات به ارائه‌دهندگان آن متصل نمی‌شوند. اما بیشتر از اینکه اقدامات جزیره‌ای در این زمینه مفید باشد، لازم است اقدام یکپارچه‌ای صورت گیرد. این کار را باید نهادی بکند که اطلاعات دقیق در زمینه بازار کار دارد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، نرخ بالای بیکاری و رشد روز افزون آن به دلیل شرایطی اقتصادی نامناسب و ادامه شیوع کرونا، باعث شده که فعالیت در حوزه ایجاد اشتغال نه تنها منحصر به وزارت کار و نهادهای دولتی نماند که نهادهای مختلف عمومی نیز در این زمینه فعالیت کنند. هر چند همیشه به این صورت بوده است که یک قسمت از حرف‌های مسئولان، چه مسئولان دولتی و قضایی و چه نمایندگان مجلس و مسئولان نهادهای عمومی، در ارتباط با اشتغال بوده، اما این روز‌ها پرداختن به این موضوع بیشتر شده است.
در ایران عمده حمایت از محرومان و گروه‌های آسیب‌پذیر برعهده کمیته امداد و سازمان بهزیستی است و مسئولان این نهاد‌ها همواره از ایجاد اشتغال به عنوان راهکاری برای رفع فقر و توانمندی جامعه هدف یاد می‌کنند.
هشتم اردیبهشت امسال حجت‌الله عبدالملکی (معاون اشتغال و خودکفایی کمیته امداد) از ایجاد ۱۷۵ هزار و ۹۰۰ فرصت شغلی برای مددجویان این نهاد در سال ۹۸ خبر داد و گفت: سال گذشته ۴۱ درصد اشتغال کشور در کمیته امداد ایجاد شد.
مسئولان این نهاد مدعی هستند کار‌های مختلفی برای ایجاد اشتغال می‌کنند و یکی از مواردی که اخیرا درباره آن بحث شده است، اجرای طرحی با عنوان موکب اشتغال است.
موکب اشتغال قرار است چه کار کند؟
در اجرای طرح موکب اشتغال، سایتی طراحی شده که با مراجعه به آن، به قسمت‌های مختلفی هدایت می‌شوید و می‌توانید خدماتی دریافت یا ارائه کنید. در توضیحات مربوط به این سامانه آمده است: افراد محروم و نیازمند در این سامانه، با کمک نهادهای حمایتی دولتی، خیریه‌ها و گروه‌های جهادی شناسایی و معرفی می‌شوند. سپس نیازمندی شغلی آنها احصا می‌شود و این نیازمندی به اشتراک با افرادی که می‌توانند این نیازمندی شغلی را برطرف کنند، گذاشته می‌شود و می‌توانند در قالب یکی از این ۱۴ نوع خدمت، به خدمت‌رسانی و نیکوکاری شغلی مبادرت ورزند.
این سامانه قرار است ۱۴ خدمت یعنی کاریابی، تامین سرمایه، بازاریابی، مشاوره شغلی و کسب و کار، آموزش، تامین مکان کسب و کار، تامین تجهیزات، تامین مواد اولیه، بیمه و پوشش ریسک، ضمانت وام، امور اداری، اعتباربخشی، متولی شغلی و ارائه ایده کسب و کار ارائه دهد.
عبدالملکی درباره این سامانه می‌گوید: پویش موکب اشتغال محرومان دعوت می‌کند تا هرکسی به هر طریقی می‌تواند برای ایجاد اشتغال کمک کند، در سایت اعلام آمادگی کند، کارشناسان سایت آن را بررسی می‌کنند و از طرف دیگر نهادی مانند کمیته امداد امام(ره) کسانی که نیازمند اشتغال هستند و می‌توانند از این ظرفیت بهره ببرند را، شناسایی می‌کند.
علی اکبر سیارمه (کارشناس روابط کار) در این باره به ایلنا می‌گوید: در شرایط کنونی هر اقدامی که بتواند به ایجاد اشتغال و رونق تولید کند، خوب است، اما باید بدانیم که راهکار عملی برای رفع بیکاری را باید در جاهای دیگر جست.
راه‌حل‌های دائمی جای راه‌حل‌های موقت
شاید اگر در فعالیت‌هایی که نهادهای مختلف مرتبط با اشتغال انجام می‌دهند، ریز شویم، مسئولان این نهاد‌ها بگویند وظیفه ما ایجاد اشتغال نیست و اگر کاری هم می‌کنیم از سر خیرخواهی است، اما واقعیت چیز دیگری است. خوب یا بد نهادهای مختلف باید فعالیت‌هایی در حوزه اشتغال داشته باشند و قانون همه چیز را برعهده وزارت کار و دولت نگذاشته است. برای مثال یکی از مهم‌ترین وظایف نهادهای حمایتی مانند بهزیستی و کمیته امداد توانمندسازی مددجویان خود است.
سیارمه درباره فعالیت‌های این نهاد‌ها با اشاره به طرح موکب اشتغال می‌گوید: چند نکته در این طرح قابل تامل است. به نظر می‌رسد این طرح بیش از آنکه مربوط به ایجاد اشتغال باشد، مرتبط با ارتباط دادن نیروی کار با کارفرمایان است. از طرف دیگر، بخش مهمی از خدمات طرح شده به درد کارفرمایان کوچک و بزرگ می‌خورد. نه اینکه عنوان شود این خدمات مناسب نیستند، اما نباید فکر کرد که مشکلات اشتغال با ارائه آنها رفع می‌شود.
او ادامه داد: از طرف دیگر وجه خیریه این طرح بر دیگر وجوه آن می‌چربد. کمیته امداد یک نهاد خیریه است و طبیعی است که بخواهد از خیرات و مبرات در راستای کاهش مشکلات استفاده کند.
آنچه این کارشناس بازار کار به آن اشاره دارد به خوبی خودش را در خدمتی مانند ضمانت وام نشان می‌دهد. دریافت وام یکی از راه‌های رفع مشکلات کارفرمایان خرد محسوب می‌شود و در ایجاد کسب‌و‌کار جدید نیز پرداخت وام نقش تعیین کننده‌ای دارد. یکی از موانعی که سر راه دریافت وام هست وثیقه‌ها و ضمانت‌های مربوط به وام‌های بانکی است. بسیاری از شهروندان به راحتی نمی‌توانند ضامن پیدا کنند و برای همین ممکن است عطای گرفتن وام را به لقایش ببخشند. اگر زمینه‌ای ایجاد شود که افرادی به صورت خیرخواهانه وام‌های افرادی را که ضامن ندارند، تضمین کنند اندکی از مشکلات رفع می‌شود.
سیارمه در ادامه عنوان می‌کند: با وجود اینکه باید اذعان داشت هر فعالیتی در زمینه ایجاد اشتغال و رونق تولید مفید است، اما باید گفت که رفع مشکل بیکاری نیازمند برنامه‌ریزی بلندمدت، تامین بودجه و پیگیری مناسب است. این وظایف برعهده وزارت کار به عنوان متولی کار است. در کنار این موارد می‌توان به فعالیت‌هایی مانند فعالیت‌های خیریه هم توجه کرد، همانطور که باید به مرتبط کردن نیروی کار و کارفرمایان توجه داشت. در این زمینه تشکل‌های کارگری نیز می‌توانند ایفای نقش کنند.
وضعیت بازار کار وضعیت مناسبی نیست. یکی از مشکلاتی که وجود دارد این است که متقاضیان خدمات به ارائه‌دهندگان آن متصل نمی‌شوند. نهاد‌ها و سازمان‌های مختلف در کنار فعالیت‌های زیربنایی باید به این ایجاد ارتباط نیز توجه داشته باشند. با فراگیر شدن اینترنت، می‌توان از فضای مجازی به نفع ارتباط میان متقاضیان و عرضه‌کنندگان کار استفاده کرد، اما به نظر می‌رسد بیشتر از اینکه اقدامات جزیره‌ای در این زمینه مفید باشد، لازم است اقدام یکپارچه‌ای صورت گیرد. این کار را باید نهادی بکند که اطلاعات دقیق در زمینه بازار کار دارد.
