کارفرمایان در شرایط شیوع کرونا ملاحظه کارگران را بکنند/ ترس کارگران از اخراج برطرف شود

 به گزارش خبرنگار ایلنا، حمله فراگیر کووید ۱۹ به سراسر جهان، دولت‌ها را در شرایطی قرار داده که اعلام شرایط اضطراری کنند. در برخی کانون‌های کرونا مانند کره جنوبی دولت شرایط جنگی اعلام کرده است. این یعنی کشور در وضعیتی قرار گرفته که هر فعالیتی در آن متناسب با مقابله با کرونا طرح‌ریزی می‌شود.

در ایران که به عنوان یکی از کشورهایی شناخته می‌شود که کووید ۱۹ فراگیری وسیعی یافته و شمار قابل توجهی از شهروندان را به کام مرگ کشیده است، تمهیدات مختلفی ازجمله تعطیلی مدارس و دانشگاه‌ها، کاهش ساعت کاری ادارات و... اندیشیده شده است. با این همه همچنان کارگران سر کار می‌روند و در کانون خطر قرار دارند.

قانون درباره خطر بیماری کارگران چه می‌گوید؟

اخیرا معاون فرهنگی _اجتماعی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی بخشنامه‌ای به بنگاه‌های اقتصادی ابلاغ کرد که در آن باتوجه به شیوع کرونا بر بهداشت محیط و نیروی کار تاکید شده است. در این بخشنامه به ماده‌ای از قانون کار اشاره شده که مستقیما مرتبط با سلامت نیروی کار است. در ماده ۱۴۷ قانون کار آمده است: دولت مکلف است خدمات بهداشتی و درمانی را برای کارگران و کشاورزان مشمول این قانون و خانواده آنها فراهم سازد.

تامین سلامت نیروی کار چه در بخش دولتی و چه در بخش خصوصی جزء وظایف دولت است و وقتی شرایط ویژه باشد می‌توان دستورات ویژه صادر کرد. تشکل‌های کارگری از صدور دستورالعمل‌های ویژه وزارت کار برای مقابله با کرونا استقبال می‌کنند

نکته اصلی این است که اگرچه دولت می‌تواند کارمندان و کارگران خود را ملزم به رعایت برخی توصیه‌ها کند، اما چطور می‌شود بنگاه‌های خصوصی را واداشت که تن به دورکاری بدهند یا اصلا کار را برای مدتی تعطیل کنند تا شیوع کرونا فروکش کند؟ پیچیدگی کار زمانی بیشتر جلوه می‌کند که بدانیم درصد بالایی از کارگران عملا امکان دورکاری ندارند و حتما باید در محیط کار خود حاضر باشند.

کارگران در کانون خطر هستند

هادی ساداتی (فعال کارگری و کارشناس روابط کار) در گفتگو با ایلنا می‌گوید: در مواجهه با خطر و واقع شدن در کانون بیماری کارگران نیز مثل کادر بهداشت و درمان شرایط سختی دارند. از دو جنبه آنها بیشتر از دیگر اقشار در معرض خطر ابتلا به کرونا هستند. اول اینکه کار بسیاری از آنها یدی است و به این صورت لازم است در محل کار باشند و نمی‌توانند مثل کارمندان دورکاری کنند و دوم اینکه وقتی علائم بیماری دارند، از ترس اخراج و تعدیل شدن ممکن است به کار ادامه دهند.

او توضیح می‌دهد: دستمزد اکثر کارگران یومیه است. منظور این است که اگر یک ماه بیکار شوند دچار مشکل اقتصادی می‌شوند. اینطور نیست که آنها پس‌اندازی داشته باشند و حالا بگویند چون بیماری آمده، من کار را برای مدتی تعطیل می‌کنم. آنها دچار مشکل معیشتی می‌شوند، پس ناچار هستند خطر را به جان بخرند و به‌رغم اینکه احتمال دارد به کرونا مبتلا شوند، سر کار بروند.

این فعال کارگری به نقش کارفرمایان در پشت سر گذاشتن بحران رخ داده اشاره می‌کند و می‌گوید: کارفرمایان باید در شرایط کنونی ملاحظه کارگران را بکنند. در وهله اول لازم است محیط کار را مکرر و با دقت ضدعفونی کنند و اگر نیروی کارشان دچار بیماری شد یا علائم آن را داشت به او مرخصی داده و تایید کنند که حقوقش را کامل می‌دهند.

او عنوان می‌کند: البته ما می‌دانیم که کارفرمایان هم مشکلات خودشان را دارند. آنها هم ممکن است سفارش گرفته باشند و متعهد به تحویل کالا در زمان خاصی باشند، پس نمی‌توانند کار را تعطیل کنند. دولت باید از آنها حمایت کند.

 در ماده ۱۴۷ قانون کار آمده است: دولت مکلف است خدمات بهداشتی و درمانی را برای کارگران و کشاورزان مشمول این قانون و خانواده آنها فراهم سازد

ساداتی درباره اینکه آیا می‌توان با صدور بخشنامه‌هایی بنگاه‌های اقتصادی خصوصی را ملزم به تعطیلی یا کاهش ساعات کار کرد، می‌گوید: به هر حال تامین سلامت نیروی کار چه در بخش دولتی و چه در بخش خصوصی جزء وظایف دولت است و وقتی شرایط ویژه باشد می‌توان دستورات ویژه صادر کرد. تشکل‌های کارگری از صدور دستورالعمل‌های ویژه وزارت کار برای مقابله با کرونا استقبال می‌کنند.

ورود جدی‌تر وزارت کار

همانطور که عنوان شد وزارت کار بخشنامه‌هایی را در ارتباط با سلامت نیروی کار در مواجهه با کرونا ابلاغ کرده، اما به نظر می‌رسد باید ورود جدی‌تر باشد. وزارت کار همانگونه که باید بازرسی‌های تیم‌های بهداشت محیط کار را افزایش دهد، لازم است از اختیارات خود در شرایط خاص استفاده کند. شاید جایی لازم‌ باشد همه بنگاه‌ها، چه خصوصی و چه دولتی، برای مدتی تعطیل شوند. باید اطمینان هایی به کارفرمایان داد. اگر آنها بدانند دولت جبران خسارت می‌کند، سختگیری‌های خود نسبت به نیروی کار را کمتر می‌کنند.