تلاش ایران برای حفظ جایگاه خود در ILO

به گزارش خبرنگار ایلنا، هرچند لزوم ایجاد سازمانی بین‌المللی که به مسائل کار پرداخته و با سیاست‌گذاری‌های کلان، احقاق حقوق کارگران را دنبال ‌کند، از اواخر قرن نوزدهم احساس می‌شد، اما سازمان بین‌المللی کار در سال ۱۹۱۹ یعنی یک سال بعد از جنگ جهانی اول ایجاد شد. در کنفرانس بین‌المللی صلح پاریس کمیسیونی متشکل از نمایندگان ۹ کشور بلژیک، کوبا، چکسلواکی، فرانسه، ایتالیا، ژاپن، لهستان، بریتانیا و ایالات متحده آمریکا قانون سازمان بین‌المللی کار را تدوین کردند. این سازمان از سال ۱۹۱۹ تاکنون کوشیده است تا با تدوین مقررات و قوانینی رعایت استاندارد‌های کار را محقق کند. مقر سازمان بین‌المللی کار در شهر ژنو در کشور سوئیس است و این سازمان که از زیرمجموعه‌های سازمان ملل متحد به حساب می‌آید هر ساله کنفرانسی در ماه ژوئن برگزار می‌کند. در کنفرانس سالانه این سازمان شعار سال که بنابر برخی ضرورت‌ها تعیین شده مورد بحث قرار گرفته و راهکار‌های تحقق آن بررسی می‌شود. سال گذشته (۲۰۱۸) شعار سال سازمان بین‌المللی کار «ایجاد محیط‌های کاری سالم و ایمن برای جوانان و نسل آینده» بود و امسال طرح «ابتکار سده برای آینده کار» محور مباحث کنفرانس سالانه این سازمان است.

ایران و سازمان بین‌المللی کار

  ایران یکی از پیشگامان پیوستن به سازمان بین‌المللی کار بوده و در ادوار مختلف نقشی مهم در این سازمان ایفا کرده است. سال گذشته ایران برای سومین دوره متوالی به عنوان عضو اصلی هیات مدیره سازمان جهانی کار  انتخاب شد. به غیر از ایران از گروه کشورهای آسیا و اقیانوسیه سه کشور بحرین، کره جنوبی و تایلند نیز در ترکیب اعضای اصلی هیات مدیره سازمان جهانی کار حضور دارند.

 هر ساله از ایران نمایندگان گروه‌های کارگری، کارفرمایی و دولت در اجلاس جهانی کار شرکت می‌کنند و به صورت جداگانه در جلسات آن حضور یافته و به بحث و تبادل نظر می‌پردازند.

سال گذشته علی ربیعی، وزیر وقت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در صد و هفتمین اجلاس سالانه سازمان بین‌المللی کار گفت: بهبود وضعیت آینده جهان کار نیازمند همکاری همه ما با یکدیگر به منظور فراگیر کردن صلح، عدالت اجتماعی و کار شایسته است. ما اما متاسفانه در جهانی زندگی می‌کنیم که برخی کشورها به توافقنامه‌های بین‌المللی بی‌توجه هستند و اینها برای توسعه منافع اقتصادی و سیاسی خود، بخشی از جهان را به خشونت می‌کشانند و کودکان و زنان بی‌گناه را بمباران می‌کنند. متاسفانه در جهان امروز، برخی قدرت‌ها بحران‌زایی و تولید خشونت می‌کنند که نتیجه ناخوشایند آن بیش از همه بر زنان و کودکان تاثیر دارد.

او  افزود: در مورد گفت‌و‌گوی اجتماعی نیز که در دستور کار این کنفرانس قرار دارد، این واقعیت باید لحاظ شود که کشور‌ها هر کدام شرایط متفاوتی دارند و ارایه نسخه واحدی برای همه درست نیست. شرایط بومی هر کشور و مقتضیات سیاست‌گذاری عمومی باید در این خصوص در نظر گرفته شود. با این اعتقاد که گفتگوی اجتماعی چه در سطح بین‌المللی، چه در سطح ملی و گروه‌های اجتماعی و حتی خانواده‌ها نیازمند زندگی شایسته در جوامع امروزی است. کشور من بیش از ۱۰۰ سال تجربه سه‌جانبه‌گرایی در موضوعات کار را دنبال می‌کند و در این دولت بیش از ۵۰ درصد تعداد تشکل‌ها را افزایش داده‌ایم.

ایجاد اصلاحات هم‌راستا با سازمان بین‌المللی کار

یک فعال حوزه کارگری عنوان می‌کند: امسال نیز نمایندگانی از سه گروه کارگری، کارفرمایی و دولت از ایران به اجلاس سالانه سازمان بین‌المللی کار می‌روند.

علیرضا حیدری در گفتگو با ایلنا ادامه می‌دهد: سابقه سازمان بین‌المللی کار سابقه‌ای یک صد ساله است. این سازمان یکی از مهم‌ترین سازمان‌های زیرمجموعه سازمان ملل متحد است. در این سازمان حقوق بنیادین کارگران دنبال و برای احقاق آن قوانین و مقرراتی تدوین می‌شود.

او با بیان اینکه سازمان بین‌المللی کار یکی از سازمان‌هایی است که تقریبا همه کشور‌های جهان عضو آن هستند، می‌گوید: اجلاس سالانه این سازمان به دلیل جهان‌شمول بودن آن از اهمیت زیادی برخوردار است. در این اجلاس علاوه بر موضوعاتی که به عنوان محور مباحث مطرح می‌شود، گفتگو‌های اجتماعی دیگر نیز شکل می‌گیرد که عمدتا مباحثی مهم در ارتباط با کار و کارگر را ارزیابی می‌کنند.

این فعال کارگری ادامه می‌دهد:  همچنین در اجلاس سالانه، سازمان معمولا به گذشته برگشته و میزان اجرای کنوانسیون‌های جهانی مورد بحث قرار می‌گیرد و بررسی می‌شود. گفتگوهایی که در این اجلاس می‌شود در موارد زیادی ارزیابی گذشته و اصلاح آن است، همانطور که مقررات جدید نیز در ارتباط با کار و کارگر تدوین می‌شود.

سال گذشته ایران برای سومین دوره متوالی به عنوان عضو اصلی هیات مدیره سازمان جهانی کار  انتخاب شد. به غیر از ایران از گروه کشورهای آسیا و اقیانوسیه سه کشور بحرین، کره جنوبی و تایلند نیز در ترکیب اعضای اصلی هیات مدیره سازمان جهانی کار حضور دارند.

به گفته او، در یک صد سال گذشته روند سازمان بین‌المللی کار رو به رشد بوده و سال به سال بر تاثیر‌گذاری آن افزوده شده است. تاثیر‌گذاری روز‌افزون این سازمان در تنظیم روابط کار که می‌تواند تامین کننده و تضمین کننده یک زندگی شرافتمندانه باشد، نگاه‌ها به این سازمان را بیشتر کرده و کسانی که کار می‌کنند امیدوار هستند مباحث مطرح شده در اجلاس سالانه و اصلاح برخی کاستی و تعریف استاندارد‌های جدید منجر به احقاق حق آنها شود.

حیدری با بیان اینکه ایران کشوری تاثیر‌گذار در سازمان بین‌المللی کار است، عنوان می‌کند: امسال مقارن با ۱۰۰ ساله شدن سازمان بین‌المللی کار، این سازمان قصد دارد آینده کار را مورد بحث قرار دهد. اینکه محور گفتگو‌ها در صد و هشتمین اجلاس سالانه سازمان بین‌المللی کار «ابتکار سده برای آینده کار» است، نشان می‌دهد که باید درباره تنظیم روابط کار در آینده برنامه‌ریزی و دقت نظر بیشتری داشت. به نظر می‌رسد در حوزه کار باید نگاه بلند‌مدت‌تری داشت و برای همین سازمان بین‌المللی کار، آینده کار را مورد بحث قرار می‌دهد.

او با اشاره به شعار سال گذشته سازمان بین‌المللی کار مبنی بر ایجاد محیط‌های کاری سالم و ایمن برای جوانان و نسل آینده، عنوان می‌کند: اینکه هر ساله یک موضوع محور گفتگو‌ها قرار می‌گیرد به این دلیل است که ممکن است در آن مورد ضعف‌های اساسی وجود داشته باشد و نیاز به این احساس شود که اصلاحاتی ایجاد شده یا استاندارد‌هایی تعریف شود. برای مثال در نظر بگیرید که محیط سالم برای کار، موضوع سال قرار می‌گیرد. دلیل آن می‌تواند به وجود برخی کاستی‌ها برگردد که باعث شده امنیت در محیط کار از بین برود یا شاهد بروز اذیت و آزار‌هایی نسبت به افراد مختلف از جمله زنان در محیط کار باشیم.

این فعال کارگری با بیان اینکه تعیین یک موضوع به عنوان محور گفتگو در اجلاس سالانه به معنای بی‌اهمیت یا حتی کم اهمیت بودن موضوعات دیگر نیست، تصریح می‌کند: اطلاعاتی که جمع‌آوری شده باعث می‌شود یک موضوع مهم‌تر تشخیص داده شود. مسلما در این راستا استاندارد‌های تازه‌ای هم تعریف می‌شود تا مشکلات پیش آمده رفع شوند. وقتی استاندارد‌های تازه‌ای تعریف می‌شود کشور‌های عضو سازمان بین‌المللی کار باید اهتمام بیشتری به خرج داده و با تصویب قوانین جدید و نظارت بر اجرای آن مشکلات موجود را رفع کنند.

او ادامه می‌دهد: در واقع وقتی سازمان بین‌المللی کار محوری برای مباحث اجلاس سالانه در نظر می‌گیرد قصد دارد پیامی را به کشور‌های عضو خود بفرسد. همانطور که عنوان شد برجسته کردن یک موضوع در اجلاس سالانه به معنای وجود برخی مشکلات و کاستی‌ها در مورد آن است. کشور‌های عضو هم‌راستا با سازمان بین‌المللی کار باید زمینه لازم برای گفتگو درباره مشکلات را فراهم آورده و اقدامات عملی در راستای رفع آن انجام دهند.

حیدری تاکید می‌کند: هدف سازمان بین‌المللی کار شعار دادن نیست، بلکه این سازمان وظیفه خود می‌داند تا از طریق برجسته‌سازی برخی مباحث، ایجاد زمینه گفتگو در مورد مشکلات حوزه کار و تعریف استاندارد‌های جدید، در راستای بهبود فضای کار و تنظیم روابط کار اقدام کند.

حفظ جایگاه ایران در سازمان بین‌المللی کار

در جهانی که اینترنت دسترسی افراد به همدیگر را آسان کرده و اخبار مربوط به اتفاقاتی که در گوشه و کنار جهان می‌افتد به سرعت به سمع و نظر جهانیان می‌رسد، تمایل به همگرایی‌های بین‌المللی بیشتر شده است. اکنون افراد مختلف در سرتاسر جهان به لطف دسترسی به اطلاعات از وضعیت هم‌صنفی‌های خود خبر دارند. آنها می‌دانند هر چند در هر کشور مسائل صنفی ویژه‌ای وجود دارد، اما مشکلات و کاستی‌های مشترکی هم هست که قوانین و مقررات بین‌المللی می‌توانند به رفع آنها کمک کنند.

 هر چند در  سال‌های اخیر افراد، گروه‌ها و دولت‌هایی با اهداف سودجویانه تلاش کرده‌اند در تاثیر سازمان‌های بین‌المللی تشکیک کنند، اما واقعیت این است که راهبرد‌های سازمان‌هایی مانند سازمان بین‌المللی کار نقش مهمی در وضعیت کارگران در سراسر جهان دارد. این سازمان بین‌المللی می‌کوشد با تدوین استاندارد‌های جهانی کشور‌های عضو خود را به تصویب قوانین اصلاحی تشویق کند.

حضور ایران در این اجلاس در سال‌های اخیر حضور پررنگی بوده و کشور ما توانسته است در ترکیب هیات رئیسه سازمان بین‌المللی کار قرار گیرد. آنطور که ابوالفضل فتح‌اللهی، یکی از نمایندگان کارگری در اجلاس سازمان بین‌المللی کار می‌گوید، سال گذشته ایران و ILO برای اولین بار و پس از ۴۰ سال در چندین زمینه با یکدیگر همکاری کردند و بسته پیشنهادی سازمان جهانی کار که بر اساس خواسته‌های نمایندگان کارگری در چهار محور طبقه‌بندی شده، به عنوان پیش زمینه همکاری میان ایران و این سازمان پس از ۴۰ سال و برای اولین بار ارائه شد تا در یک چارچوب زمانی و بازه سه ساله به اجرا درآید و نقاط قوت و ضعف و نتایج و برآیندهای حاصل از اجرای آن در ایران مورد ارزیابی قرار گیرد.

هیات اعزامی ایران در صد و هشتمین اجلاس سالانه سازمان بین‌المللی کار علاوه بر اینکه باید در مباحث این سازمان حضور فعالی داشته باشد، باید تلاش کند جایگاه ایران در این سازمان حفظ شود. از طرف دیگر، مباحث مطرح شده در اجلاس سالانه و پیشگامی ایران در تصویب مقررات تازه در ارتباط با استاندارد‌های جدید سازمان بین‌المللی کار می‌تواند بخشی از مشکلات کشور ما در حوزه کار و کارگری را رفع کند. مسلما تنها حضور در این اجلاس کافی نیست و چنین حضوری زمانی به نفع حوزه کارگران ایرانی می‌شود که همگام با جهان دست به اصلاحاتی در حوزه کار بزنیم.

گزارش: محمد جواد صابری