در گفت‌وگو با ایلنا مطرح شد؛
مرگِ تلخِ سیمبانان/ اطلاعاتی در مورد علل حوادث ناشی از کار سیمبانان در دست نداریم
یک کارشناس ایمنی و بهداشت کار گفت: معمولا وقتی حادثه‌ای برای سیمبانان اتفاق می‌افتد، موضوع به بیرون درز نمی‌کند. مسئله بین کارگر - یا بازماندگان او- و سازمان حل می‌شود و اطلاعات حوادث ناشی از کار آن‌ها از توانیر بیرون نمی‌آید.
به گزارش خبرنگار ایلنا، این روزها خبر مرگ سیمبانان را زیاد می‌شنویم. تنها طی یک ماه گذشته در بخش مربوط به حوادث کاری ایلنا، ۴خبر از مرگ دردناکِ سیمبانان منتشر شد. این درحالیست که حتی ممکن است کارگران و خانواده‌های آن‌ها به دلیل ملاحظات ناشی از مشکلاتی که ممکن است در مسیر گرفتنِ غرامت از کارفرما برایشان پیش بیاید، خبرهایی از این دست را کمتر به گوش ما می‌رسانند. بنابراین پُرواضح است که مرگ ۴ کارگر سیمبان در طی یک ماه می‌تواند نشان از آمار بالای حوادث کار در میان این گروه از کارگران باشد.
علت این حجم از حوادث کار در بین کارگران سیمبان چیست؟ غلامرضا غفوری (کارشناس رسمی حوادث کار دادگستری و کارشناس ایمنی و بهداشت) در پاسخ به این سوال می‌گوید: پاسخ دقیقی به این سوال نمی‌توان داد. ببینید چون این کارگران زیر نظر شرکت توزیع و برق منطقه‌ای کار می‌کنند، معمولا اطلاعات حوادث ناشی از کار آن‌ها از توانیر بیرون نمی‌آید. به همین دلیل نمی‌توانیم تحلیل درستی از علل حادثه داشته باشیم. با این اوصاف هر آنچه کارشناسانِ خارج از حوزه‌ی توانیر اعلام کنند، نه سندیت دارد و نه ارزش فنی.
غفوری گفت: معمولا وقتی حادثه‌ای برای این کارگران اتفاق می‌افتد، موضوع به بیرون درز نمی‌کند و مسئله بین کارگر - یا بازماندگان او- و سازمان حل می‌شود. ما که کارشناسان دادگستری هستیم تا الان موردی در خصوص شکایت از شرکت توانیر نداشته‌ایم تا آن حادثه را بررسی کنیم. چون وقتی حادثه‌ای اتفاق می‌افتد اگر آن حادثه به مراجع بیرونی اعلام شود یا در مراجع قضایی مطرح شود، توسط کارشناسان مختلف مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرد و علل وقوع آن بررسی می‌شود. ولی وقتی حادثه‌ای در توانیر با این شرایط اتفاق می‌افتد خودشان قضیه را جمع و جور می‌کنند و اگر هم تحلیل و ارزیابی‌ای صورت بگیرد، توسط کمیته‌ی ایمنی توانیر انجام می‌شود که خب این اطلاعات را بیرون نمی‌دهند.
این کارشناس ایمنی و بهداشت بیان کرد: با این وجود برای تحلیل حوادث ناشی از کاری که برای سیمبانان پیش می‌آید، می‌توان به مسئله و علل مشترک حوادث ناشی از کار اشاره کرد. بالای ۸۰درصد از حوادث کار به اعمال ناایمن نیروی انسانی برمی‌گردد.
غفوری تاکید کرد: ورود دستگاه‌های نظارتی به این قضیه کمک زیادی می‌تواند کند. بازرسی کار وزارت کار می‌تواند نظارت بیشتری بر این کارگران داشته باشد. بازرسان کار شرایط ایمنی کار را کنترل و وظایف کارفرما در قابل کارگران را گوشزد می‌کنند. هر چه بازرسی‌ها بیشتر و دوره‌های زمانی بازرسی‌ها کوتاه‌تر باشد، قاعدتا میزان حوادث کار کمتر خواهد شد.
این کارشناس حوادث کار دادگستری افزود: در واقع می‌خواهم بگویم که کارشناسانی که در توانیر کار می‌کنند، به تنهایی نمی‌توانند موثر باشند و اگر ناظر سومی با رویکرد جدیدتر بتواند ایمنیِ کار را بسنجد نتیجه‌ی بهتری حاصل خواهد شد.
وی تصریح کرد: شرکت توانیر نیز می‌تواند بررسی بیشتری در این خصوص انجام دهد. شرکت توانیر از شرکتهای مختلف برق منطقه‌ای و شرکتهای توزیع برق در استان‌ها تشکیل شده است. اینها کارشناسان حاذقی دارند که باید از پتانسیل آن‌ها استفاده شود. توانیر باید برای بررسی همه جانبه‌ی این موضوع وارد عمل شود و ببیند کدام استان و شهر حوادث بیشتر دارد و کجا حوادث کمتری اتفاق می‌افتد و با مقایسه‌ای که بین مناطق کم حادثه و پُرحادثه انجام می‌دهد به سمت حل مشکل برود.
غفوری تاکید کرد: به هرحال اگر حادثه‌ای به کررات در مجموعه‌ای اتفاق بیفتد، خبر از ضعف مجموعه می‌دهد و این باید هشداری برای متولیان امر باشد. پس ما باید ضعف را پیدا کنیم و برای پیدا کردنِ این ضعف هم متخصصان باید وارد عمل شوند.
این کارشناس ایمنی و بهداشت در پاسخ به این سوال که حضور پیمانکاران را تا چه اندازه می‌توان علت بروزحوادث ناشی از کار دانست، گفت: قاعدتا هر چه در اجرای کار پیمانکاران بیشتری وارد شوند، احتمال وقوع حوادث بیشتر می‌شود.
وی ادامه داد: زمانی یک کارفرما بود و یک پیمانکار، اما الان یک کارفرما است، یک پیمانکار اصلی و چند پیمانکار محلی. خب هرچه تعداد پیمانکارانِ دست پایین بیشتر می‌شود اصول ایمنی و بهداشت هم کمرنگ‌تر می‌شود. طبیعتا هر چه به سمت پیمانکاران خُرد می‌رویم ایمنی کمتر رعایت می‌شود و قاعدتا نرخ بروز حوادث کاری نیز در آنجا بالاتر می‌رود.
غفوری گفت: احتمال اینکه پیمانکار برای انجام کار خطرناک اصول ایمنی را رعایت کند و مجوز ایمنی داشته باشد کم است اما به هیچ وجه کارفرمای اصلی نمی‌تواند تا زمانی که مجوز ایمنی را اخد نکرده و ملاحظات پیش از اجرای کار را انجام نداده، مجوز کار بگیرد.
وی تاکید کرد: تجربه نشان داده که هرچه از سمت کارفرما به سمت پیمانکار می‌رویم، ایمنی در محیط کار رنگ و بوی کمتری پیدا می‌کند و به تبع آن نرخ حوادث هم افزایش پیدا می‌کند.
این کارشناس ایمنی و بهداشت کار در پایان ضمن تاکید بر اهمیت آموزش اصول ایمنی به کارگران، گفت: برای پیشگیری از وقوع حوادث کار در بلندمدت باید به امر بازآموزی توجه ویژه‌ای کرد. ببینید معمولا در بدو کار به کارگران آموزش ایمنی داده می‌شود. اما این آموزش باید به طور مرتب تکرار شود. به خصوص در مورد شغل‌های پُرخطر کارفرما باید هر شش ماه یا یک سال آموزش کارگران را تکرار کند. این تکرار رعایت اصول ایمنی را ملکه‌ی ذهن می‌کند و این خود حوادث را کاهش می‌دهد. بنابراین نباید از بحث بازآموزی پرسنل در محیط کار غافل شویم.
