از یحیی تا قلعه؛ نسخه‌های وطنی فرگی‌تایم
برخی از تیم‌های لیگ برتر در برگرداندن نتیجه بازی در ثانیه‌های پایانی تبحر دارند.
به گزارش ایلنا، در پایان یکی از بازی‌های پدیده بود که اصطلاح «یحیی تایم» برای نخستین بار مطرح شد، یکی از همان بازی‌هایی که این تیم موفق شد در ثانیه‌های آخر دروازه حریفش را باز کند و برنده شود. این اصطلاح با الهام از «فرگی‌تایم» ساخته شده. منچستریونایتد در زمان هدایت سرمربی افسانه‌ای‌اش بارها توانست در ثانیه‌های آخر گل بزند و سرنوشت بازی را تغییر دهد. مشهورترین نمونه بی‌تردید فینال لیگ قهرمانان سال 1999 است که منچستر با دو گل ناگهانی توانست از شکست مقابل بایرن مونیخ پیروزی بسازد و جام را بالای سر ببرد. پدیده تنها تیمی نیست که از گل‌های لحظه آخر سود برده و توانسته امتیاز جمع کند. این هفته گل شجاع خلیل‌زاده مقابل ماشین‌سازی زمانی زده شد که همه منتظر سوت پایان بازی و ثبت یک تساوی بدون گل دیگر در کارنامه لیگ بودند. این گزارش بررسی کرده که در لیگ هجدهم علاوه بر پدیده کدام تیم‌ها در دقایق آخر موفق‌تر بوده‌اند و بیشتر گل زده‌اند. ملاک ارزیابی گل‌هایی است که بعد از دقیقه 80 زده شده. برای تیم‌هایی که موقعیت مساوی را به برد تبدیل کرده‌اند، این گل‌ها دو امتیاز ارزش داشته و برای آنها که از شکست فرار کرده‌اند، یک امتیاز. موارد معدودی هم وجود دارد که تیم‌هایی با دو گل متوالی توانسته‌اند شکست را به پیروزی تبدیل کنند و این گل‌ها برای‌شان سه امتیاز ارزش داشته (پدیده مقابل استقلال خوزستان و فولاد مقابل پیکان). در چند مورد هم این گل‌ها ارزش امتیازی نداشته، چرا که آن تیم بردش را از قبل قطعی کرده بوده یا این گل برای جبران شکست کافی نبوده. پس در این بررسی ارزش امتیازی این گل‌ها هم در نظر گرفته شده.
پدیده، آن ثانیه‌های مرگبار
برای کسانی که لیگ برتر را به دقت دنبال می‌کنند عجیب نیست که پدیده در صدر این رده‌بندی باشد. تیم گل‌محمدی از دقیقه 80 به بعد بازی‌ها توانسته 8 گل بزند و بابت آنها 13 امتیاز بگیرد. به عبارت دیگر 47 درصد گل‌های تیم مشهدی در این دقایق زده شده و به لطف آنها توانسته 45 درصد امتیازاتش را کسب کند. با صرفنظر از این گل‌ها پدیده حالا به جای رده دوم، رتبه‌ای بهتر از هشتم نداشت.
گل‌محمدی بعد از برد دوگانه تیمش مقابل ذوبآهن درباره دلیل این موفقیت گفت: «ما بازی را از دقیقه یک شروع می‌کنیم و تا آخرین لحظه ادامه می‌دهیم. بازی وقتی تمام می‌شود که داور سوت بزند. ما تلاش می‌کنیم در تمام دقایق بازی گل بزنیم و گاهی اوقات گل‌های‌مان در آخرین دقایق رقم می‌خورد. این موضوع، انگیزه بازیکنان برای کسب برد را نشان می‌دهد. واقعاً کار سختی است در اصفهان، ذوبآهن را دو بار در مدت کوتاهی شکست بدهید اما ما این کار را انجام دادیم.»
او بعد از برتری مقابل صنعت نفت آبادان در هفته سوم هم گفته بود: «امیدوارم باز هم شاهد موفقیت در لحظه آخر باشیم. بازیکنان باز هم توانستند تا آخرین لحظه بجنگند و به موفقیت برسند. بازیکنانم همگی از جان و دل مایه میگذارند. نیمکت خوبی داریم و امیدواریم در ادامه نیز موفق باشیم.»
پیش‌بینی یحیی درست بود و تیمش توانست تیم‌های دیگری را هم به سرنوشت صنعت نفت دچار کند. پدیده توانسته مقابل استقلال خوزستان، صنعت نفت آبادان، پیکان، ذوبآهن، نفت مسجدسلیمان، نساجی و سایپا در دقایق آخر گل بزند. علاوه بر روحیه تسلیم‌ناپذیری بازیکنان پدیده، در این موفقیت نمی‌توان از آمادگی بدنی بالای‌شان صرفنظر کرد. آنها زمان از دست دادن توپ با پرسینگ شدید حریف را تحت فشار میگذارند و هنگام مالکیت توپ هم با پاس‌های متوالی حریف را از نفس می‌اندازند. یکی از مهمترین دلایل اشتباهات و تسلیم شدن حریفان در دقایق آخر این فشار فرسایشی است. سپاهان که یکی از بهترین خطوط هافبک لیگ را در اختیار دارد، این هفته مقابل پدیده مجبور شد تقریبا تمام نیمه دوم را عقب برود و دفاع کند. قلعه‌نویی بعد از بازی اعتراف کرد که پنج دقیقه وقت اضافه برایش به اندازه پنج ساعت گذشته. البته تیم اصفهانی در نهایت موفق شد از تک‌گل زده نیمه اول دفاع کند و این بار پدیده در یحیی‌تایم موفق نبود.
قلعه‌تایم در رده دوم
دومین تیمی که در دقایق آخر بازی توانسته بیشترین امتیاز را بگیرد سپاهان است. تیم‌های قلعه‌نویی در سال‌های قبل هم نشان داده بودند که تا آخرین لحظه خطرناکند و این سنت در سپاهان هم حفظ شده. زردپوشان از دقیقه 80 به بعد شش گل زده‌اند که بابت آن 7 امتیاز به امتیازات‌شان اضافه شده. سپاهان معمولا بازی را پرفشار شروع می‌کند و به لطف خط حمله قدرتمندش کار را خیلی زود تمام می‌کند. با این حال در روزهایی که در اواخر بازی هم نیاز به گل باشد، تیم اصفهانی ابزار رسیدن به آن را دارد. حربه قلعه‌نویی برای این دقایق استفاده از توپ‌های بلند است و با سانترهای دو مدافع کناری‌اش و اوت‌های بلند خالد شفیعی حریف را تحت فشار قرار می‌دهد.
با حضور سرزنی مثل کی‌روش این روش معمولا جواب می‌دهد. گل‌های دقایق آخر دو بار به سپاهان کمک کرد از شکست فرار کند (پارس جنوبی جم و ماشین‌سازی) و دو بار هم به برد این تیم ختم شد (استقلال و نساجی).
فولاد، سومین فرصت‌طلب
فولاد هم مثل سپاهان توانسته با گل‌های لحظات آخر 6 امتیاز بگیرد. 5 گل از یازده گل فولاد (45 درصد) از دقیقه 80 به بعد زده شده و این نسبت نمی‌تواند اتفاقی باشد. هرچند اوضاع فنی فولاد این فصل باب میل مدیران و هواداران نبوده و نیمکت این تیم تغییرات نسبتا زیادی داشته، گل‌های دقایق آخر نشان می‌دهد که بازیکنان این تیم شرایط بدنی خوبی دارند و تا آخرین لحظه تسلیم نمی‌شوند. قطعا افشین قطبی، سرمربی جدید فولاد هم این آمار را در نظر می‌گیرد و سعی می‌کند از این ویژگی استفاده کند.
پرسپولیس، دو برد در لحظات آخر
پرسپولیس دو بردش را مدیون گل‌های لحظات آخر است. در بازی مقابل سپیدرود آدام همتی گل پیروزی را زد و پنجشنبه مقابل ماشین‌سازی نوبت شجاع بود که گل برتری را بزند. با این حال پرسپولیس را نمی‌توان تیمی نامید که خیلی روی گل‌های دقایق آخر حساب باز کرده. تنها 16 درصد گل‌های این تیم در این لحظات زده شده و تیم برانکو با حملات متوالی سعی می‌کند زودتر کار حریفش را تمام کند، بخصوص اینکه دست مربی کروات روی نیمکت خالی است.
استقلال، یک گل و دیگر هیچ
استقلال تنها یک بار توانسته در اواخر بازی به گل برسد و پنالتی وریا به این تیم کمک کرد که سایپا را شکست دهد. استقلال که 6 بار مساوی کرده به نظر می‌رسد تدبیری برای استفاده بهتر از این دقایق ندارد. این در حالی است که شفر نیمکت پرمهره‌ای در اختیار دارد و باید بتواند با ورود بازیکنان تازه‌نفس سرنوشت بازی را در این دقایق تغییر دهد.
تراکتورسازی، پنج گل و سه امتیاز
تراکتورسازی در این دقایق بهتر از استقلال عمل کرده و توانسته پنج گل بزند، ولی این گل‌ها تنها سه امتیاز برای این تیم داشته. دو گل دقایق آخر تراکتور به استقلال خوزستان در شرایطی زده شد که برد این تیم قطعی شده بود. در عوض گل به سپاهان کمک کرد که این تیم مقابل یکی از حریفان مستقیم یک امتیاز بگیرد. تراکتور مقابل سپیدرود هم در دقایق آخر دو گل متوالی زد و برنده شد. تنها 22 درصد گل‌های تراکتورسازی در دقایق آخر زده شده و نمی‌توان این تیم را متخصص این دقایق دانست، در حالی که ماشین‌سازی سه بار توانسته با گل‌های لحظات آخر از شکست فرار کند.
آرمن ساروخانیان
