دپارتمان تحقیقات و توسعه بازار گروه صنعتی سدید؛
شتاب‌گرفتن سرمایه‌گذاری در حوزه انرژی‌های پاک
سرمایه‌گذاری ها در حوزه انرژی های پاک نسبت به سوخت‌های فسیلی، در حال افزایش است. بهبودی پس از رکود ناشی از همه‌گیری کووید-19 و واکنش به بحران انرژی جهانی، رونق قابل‌توجهی برای سرمایه‌گذاری در انرژی های پاک را فراهم کرده است. در این خصوص مقایسه برآورد انجام شده سرمایه‌گذاری، توسط آژانس بین‌المللی انرژی برای سال 2023 با سال 2021 نشان می‌دهد که حجم سرمایه‌گذاری سالانه انرژی های پاک طی دوره مزبور بسیار سریع‌تر از سرمایه‌گذاری در سوخت‌های فسیلی در این دوره افزایش یافته است (24 درصد در مقابل 15 درصد) و بیش از 90 درصد از این افزایش ناشی از رشد سرمایه‌گذاری در اقتصادهای پیشرفته و چین است.
بررسی‌ها حاکی از این است که به‌دنبال بروز نوسانات شدید در بازارهای سوخت فسیلی ناشی از مناقشات روسیه و اوکراین، استقرار طیف وسیعی از فناوری‌های انرژی های پاک حتی در شرایطی که عرضه نفت و گاز در کوتاه‌مدت افزایش یافت، تقویت شد.
برآورد میشود که در سال 2023 حدود 2.8 تریلیون دلار در حوزه انرژی سرمایه‌گذاری خواهد شد که بیش از 1.7 تریلیون دلار آن متعلق به حوزه انرژی‌های پاک از جمله انرژی‌های تجدید پذیر، بهبود بهره‌وری انرژی‌های تجدیدپذیر و ... است. مابقی رقم سرمایه‌گذاری در حوزه انرژی که حدود یک تریلیون دلار می باشد، صرف سرمایه‌گذاری در حوزه سوخت‌های فسیلی میشود که حدود 15 درصد آن به زغال سنگ و بقیه به نفت و گاز اختصاص دارد.
در شرایط فعلی به ازای هر یک دلار هزینه سرمایه‌گذاری برای سوخت‌های فسیلی، حدود 1.7 دلار صرف سرمایه‌گذاری در حوزه انرژی‌های پاک میشود در حالی که این نسبت در پنج سال قبل یک به یک بود. یکی از نمونه‌های درخشان سرمایه‌گذاری در حوزه انرژی‌های پاک مربوط به انرژی خورشیدی است که قرار است برای اولین بار از میزان سرمایه‌گذاری در تولید نفت نیز پیشی بگیرد. انتظار می‌رود که فناوری‌های تولید الکتریسیته، تحت رهبری انرژی خورشیدی؛ تقریباً 90 درصد سرمایه‌گذاری در تولید برق را تشکیل دهند.
عوامل گوناگونی طی سال‌های اخیر در تقویت سرمایه‌گذاری‌ها در بخش انرژی های پاک، موثر بوده است از جمله؛ دوره‌های رشد قوی اقتصادی و نوسانات بهای سوخت‌های فسیلی که نگرانی‌هایی را در مورد امنیت انرژی ایجاد کرده است.
از سوی دیگر بیشترین کمبودها برای سرمایه‌گذاری در حوزه انرژی های پاک مربوط به اقتصادهای نوظهور و در حال توسعه است. هر چند نقاط روشنی نیز مانند سرمایه‌گذاری هندوستان در انرژی خورشیدی و بخش‌هایی از خاورمیانه در انرژی های تجدیدپذیر؛ دیده میشود اما با این حال، بخشی از سرمایه‌گذاری در انرژی های پاک در بسیاری از کشورها به دلیل عواملی از جمله بالابودن نرخ بهره، چارچوب‌های سیاستی و طراحی بازار نامشخص، ضعفهای زیرساختی شبکه، محدودیت مالی و ...؛ متوقف میشود. برای رفع موانع و چالش‌های مزبور لازم است جامعه بین‌المللی تلاش بیشتری را به‌ویژه برای هدایت سرمایه‌گذاری در اقتصادهای کم‌درآمد که در اغلب آنها بخش خصوصی تمایل و یا توان مالی برای سرمایه‌گذاری دراین حوزه ندارد را، انجام دهد.
