انتشار پیش نویس شیوه‌نامه شبکه‌بندی سمن‌های محیط زیستی

ایلنا: مدیر کل دفتر آموزش و مشارکت‌های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست از تهیه و انتشار پیش نویس شیوه‌نامه تشکیل شبکه‌های استانی، منطقه‌ای و ملی سمن‌های محیط زیستی کشور خبر داد.

" محمددرویش " در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا در مورد الزام وجود یک شیوه نامه برای شبکه بندی تشکلهای مردم نهاد در حوزه محیط زیست اظهار داشت: برای سالیان سال سمن‌ها و تشکل‌های مردم نهاد از سازمان محیط زیست یک خواسته جدی داشتند و آن هم این بود که این تشکل‌ها بتوانند در فضایی نسبتا آزاد و به دور از دغدغه، سازماندهی شده و تحت عنوان یک اتحادیه و یا شبکه ملی در کل کشور فعالیت کنند.

وی ادامه داد: بدین ترتیب تشکل‌های زیست محیطی مردم نهاد می‌توانند ضمن فعالیت، هویت حقوقی پیدا کنند و هم بتوانند از منافع طبیعت ایران به صورت موثری دفاع کنند.

درویش افزود: در راستای پاسخگویی به این مطالبات پیش نویس شیوه نامه طرح شبکه بندی تشکل‌های مردم نهاد زیست محیطی را تهیه و آنرا منتشر کردیم تا تشکل‌های مردم نهاد ضمن مطالعه آن نظرات، انتقادات و پیشنهادات خود را برای بهتر شدن این شیوه نامه تا حداکثر خرداد ماه ۹۳ به ما اعلام کنند.

به گفته درویش پس از بررسی نظرات و پیشنهادات همزمان با روز جهانی محیط زیست از شیوه نامه نهایی شبکه بندی تشکل‌های مردم نهاد رونمایی خواهد شد.

به گزارش خبرنگار ایلنا آنچه که در پی می‌آید، ویرایش نخست از پیش‌نویس شیوه‌نامه‌ای است.

سازمان‌های مردم‌نهاد محیط زیستی - که از این پس در این شیوه‌نامه از آن‌ها با عنوان سمن یاد می‌شود - یکی از مهم‌ترین سرمایه‌های اجتماعی به شمار می‌روند که چنانچه به خوبی توانمند شده و از استقلالی درخور بهره‌مند باشند، می‌توانند به برون‌سپاری وظایف دولت در یک حکم‌رانی مطلوب کمک کنند. از این رو، ارادهٔ سازمان حفاظت محیط زیست به عنوان نهاد متولی طبیعت ایران بر آن است تا بکوشد با تسهیل زمینه برای فعالیت آزادانهٔ سمن‌ها، آن‌ها را در انجام مسئولیت‌ها و رسالت‌های ارزشمندشان یاری رساند.
حرکت به سمت سازماندهی و شبکه‌سازی سمن‌های محیط زیستی در این راستاست که معنا می‌یابد؛ اقدامی که باید در یک فرآیند دموکراتیک و از پایین به بالا - بدون دخالت هیچ نهاد دولتی و کاملاً آزادانه - شکل گیرد.
چنین است که ویرایش نخست طرح یا شیوه‌نامهٔ شبکه‌بندی سمن‌ها در ادامه معرفی و منتشر شده و تا نخستین روز از خرداد ۱۳۹۳ بر روی پرتال سازمان حفاظت محیط زیست و دیگر تارنماهای محیط زیستی باقی می‌ماند تا پس از بررسی نظرات، پیشنهاد‌ها و انتقادهای مطرح شده، نسبت به جمع‌بندی و انتشار نسخهٔ نهایی آن تا ۱۵ خرداد ۱۳۹۳ - روز جهانی محیط زیست - اقدام شود.
گام‌های یازده گانهٔ تشکیل شبکه‌های استانی، منطقه‌ای و ملّی به شرح زیر است:

۱ - در مرکز هر استان مکانی با عنوان خانه محیط زیست - حدالامکان - به کمک استانداری‌ها یا دیگر مراجع شهری یا منطقه‌ای، تهیه شده و در اختیار سمن‌های آن استان قرار ‌گیرد.

۲ - با توجه به بانک اطلاعاتی تکمیل شده، سمن‌های صلاحیت‌دار برای تشکیل شبکه استانی شناسایی می‌شوند.

۳ - ادارات کل محیط زیست مدارک سمن‌ها(اساسنامه، آگهی ثبت و مجوز‌ها) را با همکاری استانداری‌ها بررسی می‌کنند.

۴ - ادارات کل محیط زیست با دعوت از سمن‌های محیط زیستی موضوع تشکیل شبکه‌های استانی را به اطلاع آن‌ها می‌رسانند و در این باره نظرخواهی می‌کنند. صورتجلسه به ستاد دفتر آموزش ارسال می‌شود.
۵ - ادارات کل محیط زیست از سمن‌های صلاحیت دار محیط زیستی استان برای برگزاری نشست یک روزه دعوت می‌کنند.

۶ - سمن‌ها نماینده تام الاختیار خود را به صورت کتبی با امضا و مهر بالا‌ترین مقام سمن برای شرکت در نشست معرفی می‌کنند.

۷ - با نظارت نمایندگان دفتر آموزش و مشارکت مردمی سازمان و ادارات کل محیط زیست استان نشست برگزار می‌شود و هیأت مؤسس(۷ نفر اصلی و دو نفر علی‌البدل و یک بازرس) شبکه استانی تعیین می‌شوند.(بهتر است دست‌کم ۷۵ درصد از سمن‌ها در نشست شرکت کرده باشند)

۸ - دفتر آموزش و مشارکت مردمی سازمان از مسئولین شبکه‌های استانی ثبت شده برای تشکیل ۹ شبکه منطقه‌ای به شرح زیر دعوت می‌کنند:

منطقه۱: گلستان، گیلان، مازندران
منطقه۲: اردبیل، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، کردستان
منطقه۳: زنجان، مرکزی، قم، همدان
منطقه۴: تهران، البرز
منطقه۵: کرمانشاه، ایلام، لرستان، چهارمحال و بختیاری، کهکیلویه و بویر احمد
منطقه۶: سمنان، قزوین، اصفهان
منطقه۷: یزد، کرمان، فارس
منطقه۸: خراسان رضوی، خراسان شمالی، خراسان جنوبی، سیستان و بلوچستان
منطقه۹: هرمزگان، بوشهر، خوزستان
۹ - نمایندگان ۹ شبکه منطقه‌ای طی نشستی در ستاد سازمان، شبکه ملی کشور را به‌‌ همان ترتیب تشکیل می‌دهند. یعنی در ‌‌نهایت، شبکهٔ ملی یا اتحادیهٔ سمن‌های محیط زیستی سراسر کشور با هفت نفر عضو اصلی، دو نفر علی‌البدل و یک بازرس به مدت دو سال تشکیل خواهد شد و پس از دو سال، مجدداً طی انتخابات جدید، تجدید خواهند شد. گفتنی آنکه در شبکهٔ ملی، دست کم باید ۵ نفر از منتخبین دارای مدرک کار‌شناسی ارشد یا بالا‌تر در یکی از رشته‌های محیط زیستی یا مرتبط با آن باشند. در شبکه‌های منطقه‌ای، این عدد ۴ و در شبکه‌های استانی، دست کم سه نفر باید واجد چنین ویژگی‌ای باشند. همچنین بیشینهٔ عضویت یک فرد حقیقی در هیأت مؤسس شبکه برای ۴ دوره پیاپی تعیین می‌شود.

۱۰ - یکی دیگر از برنامه‌های دفتر آموزش و مشارکت مردمی سازمان، تسهیل شرایط برای تشکیل شبکه‌های تخصصی در موضوعات مهم محیط زیستی کشور، مانند: آب و تالاب‌ها، فرسایش و ریزگرد‌ها، آلودگی هوا، زیگونگی(تنوع زیستی)، بوم‌گردی(اکوتوریسم) و… است. بنابراین، تقاضا دارد پیشنهادهای خود را در این خصوص هم ارسال فرمایید.
۱۱ - هموطنان می‌توانند نظرات خود را به نشانی رایانامه نگارنده:m. darvish @ doe. irیا شماره نمابر: ۸۸۲۳۳۰۷۱ تا نخستین روز از خرداد ۱۳۹۳ ارسال فرمایند.