نگاهی دیگر به جنبش نفت این‌بار به روایت تورج اتحادیه

به گزارش خبرنگار ایلنا، کتاب «اسناد نفت و جنبش ملی شدن صنعت نفت ایران» با  تنظیم تورج اتحادیه و پیشگفتار دکتر محمدعلی موحد روانه بازار کتاب شده است.

بخش نخست نوشتار حاضر مربوط می‌شود به اسناد نفت در سال 1330 هجری قمری که نشات گرفته از قرارداد دادرسی که گویای فعالیت‌هایی هستند که دولت دکتر مصدق در راه ملی کردن صنعت نفت ایران و حصول به این ایده ملی انجام داده است. در گیر و دار مبارزه عظیمی که ملت ایران در ملی کردن صنعت نفت و برای نجات خود از زیر بار اسارت شرکت استعماری نفت انگلیس و ایران انجام داد. این اسناد گویای سیاست ماهرانه دولت دکتر مصدق و اقدامات دیپلماتیک وی در این مبارزه ملی است. شاید این ادعای نابجایی نباشد که اگر روش مدبرانه دولت مصدق نبود ملت ایران توفیق نمی‌یافت که به فعالیت استعماری یک شرکت دسیسه باز که پای دولت انگلیس و پشتیبانی این دولت را در حل اختلافات خود با دولت ایران به میان کشیده بود خاتمه بدهد. در نهایت اصل ملی شدن صنعت نفت در ساسر کشور در آخرین روز اسفند 1329 به تصویب مجلس شورای ملی و سنا رسید. از این تاریخ تا کودتای 28 مرداد و سقوط ناحق دولت دکتر محمد مصدق 29 ماه فاصله است که شامل دو دوره هشت ماهه و یک دوره سیزده ماه است. کتاب اسناد نفت منبعی است بسیار ارزشمند برای و پژوهشگران در رابطه با ملی شدن صنعت نفت.

در توضیحات پشت جلد کتاب «اسناد نفت و جنبش ملی شدن صنعت نفت ایران» آمده است: اصل ملی شدن صنعت نفت در سراسر کشور، در آخرین روز اسفند 1329 به تصویب مجلس شورای ملی و سنا رسید، از این تاریخ تا کودتای 28 مرداد و سقوط دولت دکتر محمد مصدق، 29 ماه فاصله است. این مدت به روایت دکتر محمدعلی موحد، شامل دو دوره هشت ماهه و یک دوره سیزده ماهه است، هشت ماه اول از اول فروردین 1330 تا بازگشت دکتر مصدق از آمریکا (اول آذر 1330) (دوران امیدواری‌ها)، هشت ماهه دوم با دست خالی برگشتن دکتر مصدق از آمریکا، تا قیام سی تیر 1331، (دوران سرخوردگی ها و تلخ کامی‌ها) و سیزده ماه باقی مانده که از انتصاب مجدد دکتر مصدق به نخست وزیری تا کودتای 28 مرداد ادامه یافت، (سیزده ماه نحس)، تعریف شده است.