در گفت‌وگو با ایلنا مطرح شد:
هنر تاب‌آوری مردم را در شرایط سخت افزایش می‌دهد/ تعطیلی برنامه‌های هنری در جهان همه‌گیر است/ هنرمندان به شبکه‌های مجازی روی بیاورند
سارا گلستانی درباره موسیقی درمانی و تاثیر آن بر کاهش آلام روحی مردم می‌گوید: متاسفانه هنر درمانی و موسیقی درمانی اساساً در ایران آنطور که باید مورد توجه قرار نگرفته و به آن پرداخته نشده است. موسیقی و هنر درمانی می‌تواند در شرایط فعلی کمک‌کننده باشند، اما زمانی‌که در شرایط عادی به این مقولات مهم بهای کافی داده نمی‌شود، قاعدتاً در شرایط خاص نیز از آن استقبال نمی‌شود و کاربرد مفیدی نخواهد داشت.
به گزارش خبرنگار ایلنا، در شرایط بحران‌زده فعلی که شیوع بیماری کرونا زندگی اجتماعی مردم ایران و دیگر کشورها را تحت تاثیر قرار داده و باعث خانه‌نشین شدن افراد جامعه شده وجه سرگرم کننده هنر پررنگ‌تر می‌شود. موسیقی یکی از این هنرهاست که علاوه بر سرگرم‌کنندگی آن، در روزهای بحران می‌توان به خاصیت درمانی آن نیز متوسل شد.
پیشینه موسیقی درمانی به دوران ارسطو و افلاطون می‌رسد، اما در قرن بیستم بود که این شیوه روندی مشخص پیدا کرد و عملا در درمان مصدومان جنگ جهانی اول مورد استفاده قرار گرفت و پس از آن بود که به یکی از شاخه‌های درمانی تبدیل شد و انجمن‌ها و تشکل‌هایی در این زمینه به وجود آمد.
با همه اینها موسیقی درمانی علمی در ایران شیوه‌ای نوپاست. به نظر می‌رسد در شرایط فعلی که بیماری کرونا و همه‌گیر بودن آن اضطراب و ترس بسیاری در هموطنان ایجاد کرده، موسیقی اهمیت دو چندانی پیدا کرده است و می‌تواند در کاهش اضطراب‌ها و آلام روحی و روانی عموم مردم موثر باشد.
سارا گلستانی (کارشناس ارشد روانشناسی و مشاور خانواده) درباره اهمیت هنر در شرایط بحرانی و تاثیر موسیقی بر وضعیت نابسامان روحیه مردم، با ایلنا گفتگو کرد. او در پاسخ به این سوال که شیوع بیماری کرونا به لحاظ روانشناسی تا چه حد وضعیت روحی مردم را تحت تاثیر قرار می‌دهد، گفت: اینکه مردم تا چه حد تحت تاثیر بیماری و مضرات و مصائب آن قرار می‌گیرند، بستگی به آدم‌ها، میزان شناخت و میزان تاب‌آوری آنها در در برابر مشکلات و مسائل، بستگی دارد؛ و اینکه میزان توانایی آنها در حل مسائل چقدر است.
وی افزود: در کل طبیعتا زمانی که اتفاقی همه‌گیر می‌شود و خطری در مورد همه به وجود می‌آید، هم تاحدودی فضای استرس‌زا در جامعه ایجاد می‌شود، و هم اینکه عوامل و مولفه‌های ناشناخته درباره آن اتفاق و شرایط ایجاد شده توسط آن در حال و آینده، ذهن افراد را به خود مشغول می‌کند.
گلستانی درباره تاثیر هنر بر وضعیت روحی و روانی مردم نیز گفت: طبیعتا هنر و هرآنچه که با حس و حال آدم‌ها سر و کار دارد می‌تواند میزان تاب‌آوری افراد را در شرایط سخت افزایش دهد؛ زیرا هنر باعث ایجاد پالایش روانی افراد خواهد شد و آنها به این وسیله هنر و آثار هنری هیجانات خود را تجربه می‌کنند و به واسطه این اتفاق، تاب و تحمل آنها در رابطه با حضور در شرایط سخت وسعت پیدا خواهد کرد.
این متخصص روانشناس درباره تعطیلی فعالیت‌ها و برنامه‌های هنری و کنسرت‌ها در شرایط فعلی و آسیب‌های احتمالی این اتفاق در کوتاه مدت نیز گفت: تعطیلی برنامه‌های اصطلاحاً حضوری، به خصوص کنسرت‌ها اتفاقی است که باتوجه به همه‌گیر بودن بیماری کرونا در همه جای دنیا رخ داده و اتفاقاً رویه درستی است.
او در ادامه گفت: با اینکه ایجاد و برگزاری برنامه‌های هنری حضوری از کیفیت بالاتری برخوردار است، اما نباید این موضوع را فراموش کنیم که حال در هر نقطه‌ای امکان دسترسی به اینترنت و فضای مجازی وجود دارد و هر شخص با کمترین امکانات می‌تواند طی فعالیت در شبکه‌های مجازی ارتباط‌های لازم را برقرار کند. طی این روند هنرمندان به خصوص فعالان موسیقی، امکان اجرای برنامه‌های مجازی را دارند و می‌وانند از این ویژگی بهره ببرند. در این رابطه پیشنهادم این است هنرمندان و فعالان عرصه موسیقی با ابراز خلاقیت و استفاده از ایده‌های موثر و طرح‌ها و برنامه‌های خلاقانه به تولید اثر بپردازند و با اجرا در شبکه‌های مختلف اجتماعی فعالیت خود را ادامه دهند و تا به این ترتیب مردم تجربه جدید و متفاوتی داشته باشند و پرداختن و استفاده از موسیقی و دیگر آثار هنری را از دست ندهند.
گلستانی درباره موسیقی درمانی و تاثیر آن بر کاهش آلام روحی و روانی مردم در ایران گفت: متاسفانه هنر درمانی و موسیقی درمانی اساساً در ایران آنطور که باید مورد توجه قرار نگرفته و به آن پرداخته نشده است. موسیقی و هنر درمانی می‌تواند در شرایط فعلی کمک کننده باشند، اما زمانی‌که در شرایط عادی به این مقولات مهم بهای کافی داده نمی‌شود، قاعدتاً در شرایط خاص نیز از آن استقبال نمی‌شود و کاربرد مفیدی نخواهد داشت.
وی افزود؛ با وجود عدم توجه به موسیقی درمانی در ایران اما در شرایط فعلی اگر افراد متخصص و توانمند وارد عمل شوند و در این زمینه فعالیت کنند، قطعا مثمر ثمر خواهد بود.
وی ادامه داد: در این میان واقعیتی که وجود دارد، این است که بخشی از پرداختن به مقولاتی چون موسیقی درمانی به صورت حضوری و با حضور افراد معنا پیدا می‌کند و نتیجه بخش خواهد بود. در حال حاضر نیز مشکل ما در خانه ماندن و عدم حضور عموم مردم در اجتماعات است و همین موضوع از کاربرد موسیقی درمانی خواهد کاست. بنابراین تاکیدم بر این است که فعالان عرصه موسیقی و دیگر رشته‌های هنری در فضای مجازی فعالیت کنند و از این طریق است که بخشی از مشکلات مردم مرتفع خواهد شد.
گلستانی در ادامه، درباره شرایط پیش آمده به دلیل خانه‌نشین شدن مردم، گفت: در شرایط فعلی یکی از دغدغه‌های جدید ایجاد شده این است که آدم‌ها وقتی قرار است در خانه بمانند و عمده فعالیت‌های اجتماعی و فعالیت‌های معمول روزمره آنها حذف می‌شود، چه کار دیگری باید انجام دهند؟ در همین راستا مشکلاتی ایجاد می‌شود.
وی گفت: یکی از مشکلات ایجاد شده این است که افراد نمی‌دانند با وقت‌شان چه کنند و آن را چگونه بگذراند. در این میان ممکن است برخی نیز دچار افسردگی شوند و ندانند چگونه با تنهایی‌شان برخورد کنند. از طرفی ممکن است در برخی خانواده‌ها مشکلاتی وجود داشته باشد که قبلاً حل و فصل نشده است. ممکن است آن مشکلات طی مدتی که اعضای خانواده در کنار یکدیگر هستند سرباز کند و مشکلات دیگری را رقم بزند و فضا را متشنج‌تر کند؛ بنابراین وضعیت فعلی می‌تواند بر حال و احوال مردم، آدم‌ها، افراد خانواده و در نهایت جامعه تاثیر بسیاری داشته باشد.
گلستانی با تاکید بر اینکه در شرایط فعلی باید روحیه افراد تقویت شود، گفت: رسانه‌های مختلف می‌توانند تاثیر بسیاری بر روحیه مردم داشته باشند. آنها می‌توانند در جهت آموزش مردم گام‌های موثری بردارند و مسائل مهم درباره بیماری کرونا و قرنطینه‌ای که بابت این بیماری به وجود آمده را به مردم یاد دهند و گوشزد کنند.
گلستانی با اشاره به اینکه بیماری کرونا مرگ و میر نیز دارد، گفت: بخشی دیگر از مشکلات موجود در رابطه با سوگ افراد و خانواده‌هایی که عزیزشان را از دست دادند. آنها نمی‌توانند برای عزیز از دست رفته‌شان مراسم برگزار کنند و به دلیل شرایط موجود نمی‌توانند در کنار یکدیگر باشند. مشکل دیگری که وجود دارد اضطراب ناشی از احتمال ابتلا به کرونا در خانواده‌هایی است که یکی از اعضا را از دست داده‌اند.
وی درباره وظایف مسئولان نسبت به شرایط فعلی نیز گفت: در شرایط فعلی آنچه لازم است این است که مسئولان برای حل مشکلات تلاش بیشتری داشته باشند و آنها را مدیریت کنند. آنها باید اطلاع‌رسانی را جدی بگیرند. منظور اطلاع‌رسانی شفاف و مستند است. طی این روند، مردم متوجه این مهم می‌شوند که مسئولان برای حل معضلات موجود تلاش می‌کنند و به این ترتیب است که آنها حداقل می‌توانند امید مردم را حفظ کنند.
این روانشناس با تاکید بر اینکه باید از سوی مسئولان برای مردم باید تسهیلاتی فراهم شود، اذعان داشت: مهمترین مسئله‌ای که در حال حاضر وجود دارد مبحث آموزش است. آنچه اهمیت دارد این است که رسانه‌ها در زمینه قرنطینه و در خانه ماندن، همچنین سرگرمی مردم تمهیداتی بیاندیشند. در مجموع باید همه ابعاد اتفاقی که رخ داده پیش‌بینی شود و برای آن راه‌حل‌هایی در نظر گرفته شود. این رویه به خصوص از سوی مسئولان و متخصصان باید بیشتر و بیش از پیش جدی باشد.
گلستانی در پایان گفت: به هرحال کمک به وضعیت و حال و احوال مردم در شرایط بحرانی امروز، کاری تخصصی به حساب می‌آید و باید از مسئولان و افراد متخصص کمک گرفته شود. اینکه چقدر باید کمک گرفته شود و این کمک‌رسانی و اینکه کمک باید چگونه باشد، باید گفت تا آنجا که مردم نیاز دارند و تا آن حد که مشکلات آنها برطرف شود. متاسفانه بیماری کرونا مشکلات بسیاری برای مردم ایجاد کرده و در این زمینه نیز مانند بسیاری از موضوعات و اتفاقات دیگر اقدامات کافی و لازم صورت نگرفته و امیدوارم بعد از این اتفاقات مثبتی رخ دهد.
