مستندسازان آمریکایی در گفت‌وگو با ایلنا:
جنگِ میان سیاست‌گذاری‌ها از طریق مستندسازی دنبال می‌شود/ مستندهای آمریکایی نقش مهمی در چگونگی تصویب قوانین در کنگره و سنا دارند/ گردش مالی فیلم‌های مستند در آمریکا نیم تریلیون دلار است
بیش از دو دهه است که مستندسازی برای سیاستمداران حرفه‌ای امریکا که قصد کاندیداتوری در رقابت‌های انتخاباتی از قبیل فرمانداری و شهرداری، مجلس نمایندگان، سنا و ریاست‌جمهوری را دارند، باب شده است. همچنین ساخت این مستندها باعث شده سیاستمداران آمریکایی تحت تاثیر فشار افکار عمومی، به سمت تعدیل سیاست‌های بهره‌وری حداکثری از اقتصاد و منابع تجدیدناپذیر بروند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، سینمای مستند در جهان، مسیرهای پرپیچ و خمی به تداوم حرکت خود بخشیده و تاکنون توانسته در بکارگیری زبان تصویر برای انتقال پیام‌های مختلف از مسائل و بحران‌های زیست‌محیطی، بحران‌های سیاسی و اقتصادی، افزایش دستاوردهای تکنولوژیک در سطوح مختلف، مسائل آموزشی، نقش مهمی را به عنوان یک رسانه موضوعی و همچنین به عنوان یک ابزار ارتقای آموزش‌های فرهنگی و اجتماعی شهروندان در سراسر جهان ایفا کند. در این قالب از بیان هنری سینمایی، به‌جای طرح اشخاص خیالی و صحنه‌های شبیه‌سازی شده، از اشخاص واقعی و صحنه‌های حقیقی بهره‌برداری می‌شود و درواقع فرمی از هنر مستقیم را به مثابه یک کالای دسته‌بندی شده موضوعی، در اختیار مخاطب قرار می‌دهد که همزمان دربردارنده ویژگی‌های گروهی از کالاها از قبیل کتاب، مجله، فیلم آموزشی و یک اثر هنری حاوی اسناد است. بررسی نقش آثار سینمای مستند در اهمیت یافتن مسائل زیست‌محیطی، موضوع این گزارش است که طی گفتگوی ایلنا با سه مستندساز آمریکایی، به بحث گذاشته شد.
مستندهای زیست‌محیطی باعث فشار بر سیاستمداران برای تغییر قوانین شد
هانس وایز مدیریت سابق تولید فیلم در مجله نشنال جغرافیک را برعهده داشته و جوایز بسیار زیادی را در این حوزه کسب کرده است.
او در پاسخ به پرسش ایلنا در رابطه با چگونگی ترویج فیلم‌های مستند برای حفاظت از ذخایر گیاهان و جانوران و میراث تاریخی کشورها، اظهار داشت: در نشنال جغرافیک توانستیم با انتخاب هنری دقیق موضوعات و شناسایی گونه‌های در معرض انقراض گیاهی و جانوری، مستنداتی در رابطه با این پروژه‌های بزرگ تهیه کنیم و با استفاده از تکنیک‌های جذاب هنری در این زمینه، مخاطبان بسیار زیادی را به خودمان جلب کنیم. هنگامی که برای بار اول ایده پخش این مستندات از طریق شبکه تلویزیونی سی.بی.اس را به مدیران این شبکه دادیم، آنها شگفت‌زده شدند و گفتند که ما اصلا فکر نمی‌کردیم که چنین امکانی وجود داشته باشد. پس از آن شبکه‌های بسیار زیاد دیگری خواهان خریداری حق تولید این مستندات بودند؛ شبکه‌های ای.بی.سی و پی.بی.اس به فاصله کمتر از یک دهه هرکدام حق پخش این آثار را خریداری کردند. به جرئت می‌توانم بگویم از زمانی که پخش این مستندات شدت گرفته است، تعداد تشکل‌های زیست‌محیطی و حافظ حقوق حیوانات بیش از صد برابر شد! این باعث افزایش آگاهی‌های عمومی در رابطه با مسائل زیست‌محیطی شد و مردم با افزایش فشارهای زیست‌محیطی، دولت را مجبور به همکاری با این تشکل‌ها برای طراحی کنوانسیون‌های زیست‌محیطی کردند که با تصویب در صحن عمومی سازمان ملل، مورد تایید و تصویب کشورهای بسیار زیادی در سراسر دنیا قرار گرفت.
وی در پاسخ به پرسشی در رابطه با نسبت کیفیت آثار با اثرگذاری در شعاع‌های وسیع، اذعان داشت: کیفیت طراحی اثر بسیار مهم است و اگر یک اثر در طراحی و تدوین، از جادوی ترکیبی صدا و تصویر متناسب و اثرگذار بتواند به خوبی استفاده کند، می‌تواند جهان را متوجه موضوعات بسیار مهمی کند که در ظاهر کم‌اهمیت جلوه می‌کنند. مستند گرمایش زمین توانست باعث شکل‌گیری کنوانسیون‌های ژنو و منوترال در رابطه با موضوعات مرتبط با آب و هوای جهان شود. پیمان آب و هوایی پاریس هم تحت تاثیر همین موضوعات که در مستندهای بسیار استراتژیک مطرح می‌شد، مورد تصویب سران گروه هفت و گروه بیست قرار گرفت. حتما مستند «رژه پنگوئن‌ها» را دیده‌اید! باید به شما بگویم که جادوی صداپیشگی مورگان فریمن در این اثر باعث اثرگذاری گسترده این مستند شد و باعث شد که در سرتاسر جهان دیده شود.
همه به دنبال ساخت مستندات ادعاها و افکارشان هستند
سام شلاین مستندساز دیگری‌ست که جوایز متعددی در حوزه سینمای مستند به خود اختصاص داده که مهمترین و قابل اعتناترین جایزه‌اش، عنوان بهترین فیلم مستند برای جشنواره مشهور حفاظت از آمریکا بود که توانست برای فیلم «عقاب‌های طلایی» این جایزه را به خود اختصاص دهد.
او در پاسخ به پرسش ایلنا در رابطه با اهمیت ساخت مستندهای با کیفیت و اثرگذاری آنها بر سیاست‌گذاری کشورها، اظهار داشت: مستندسازی حرفه‌ای به بخشی از سیاست بدل شده است. افرادی نظیر مایکل کوهن و الیور استون به مستندسازان سیاسی بدل شده‌اند و برای ایدئولوژی‌های مدنظرشان فیلم می‌سازند. بیش از دو دهه است که مستندسازی برای سیاستمداران حرفه‌ای امریکا که قصد کاندیداتوری در انتخابات‌های مختلف از قبیل فرمانداری و شهرداری، مجلس نمایندگان، سنا و ریاست‌جمهوری را دارند، باب شده و آنها برای تهیه و ساخت این آثار از آخرین تکنیک‌های مستندسازی بهره می‌برند. از طرف دیگر مستندهای بسیار قدرتمندی که در زمینه محیط زیست و مسائل اقتصادی ساخته شده، باعث شده که سیاستمداران آمریکایی تحت تاثیر فشار افکار عمومی، به سمت تعدیل سیاست‌های بهره‌وری حداکثری از اقتصاد و منابع تجدیدناپذیر بروند. بسیاری از این مستندها، سیاستمداران را به سمت بکارگیری انرژی‌های تجدیدپذیر و خودورهای الکتریکی برد که البته باید یادآوری کنم که سازندگان پنل‌های خورشیدی و خودورهای الکتریکی و کمپانی‌های بهره‌بردار از بیومس‌ها، هزینه‌های هنگفتی را صرف ساخت این مستندها می‌کنند و این مستندها کار لابیست‌های حرفه‌ای را، از طریق فشار بر افکار عمومی به جلو می‌برد و نقش مهمی در چگونگی تصویب قوانین در کنگره و سنا دارند.
شلاین در پاسخ به پرسشی در رابطه با چرخه اقتصادی و میزان گردش مالی ساخت مستندها گفت: امکان دارد که این چرخه تجاری، تاکنون از مرز نیم تریلیون دلار در آمریکا عبور کرده باشد و کمپانی‌های بسیار زیادی در این حوزه سرمایه‌گذاری کرده‌اند که حتی سابقه تولید هیچ اثر هنری را در گذشته خودشان نداشته‌اند. خودروسازان مختلفی مثل کرایسلر و دایملر و جنرال موتورز با تولید مستندهای نسبتا موفقی علیه خودروهای الکتریکی نشان داده‌اند که این جنگ، لزوما به نفع نوگرایان و حامیان محیط زیست، تمام نمی‌شود. حامیان تولید نفت شل (تولید نفت از ماسه‌های نفتی)، مستندات بسیاری را در رابطه با اهمیت تولید این نفت و پایان وابستگی آمریکا به سوخت فسیلی خاورمیانه ساخته‌اند و غول‌های نفتی جمهوری‌خواه امریکایی مثل هالیبرتون و اگزون موبیل، مستندات بسیار با کیفیتی را در رابطه با هزینه‌های بالای تولید نفت شل ساخته‌اند که مالیات‌دهندگان امریکایی را در رابطه با هزینه‌های بالای تولید این گونه سوختی بالا برده است. باید بگویم که جدال‌های مهم سیاسی و اقتصادی دنیا، جدای از لابی‌های پنهانی، از طریق جنگ ساخت مستندهای حرفه‌ای دنبال می‌شود.
مستندسازی برای اقناع یا تهییج
جیکوب کرافورد در سال 2016 ریاست مرکز ارتباطات و جمع‌آوری کمک‌های مالی (اعانات) مرکز ملی داکیومنتری آمریکا را برعهده داشت است و اکنون مدیریت رسانه‌های دیجیتال در جشنواره ملی فیلم محیط زیست آمریکا را برعهده دارد.
او در پاسخ به پرسش ایلنا در رابطه با تاثیر ساخت مستندهای کیفی بر سیاست‌گذاری‌های زیست‌محیطی و اقتصادی، اظهار داشت: بخش مهمی از کنوانسیون‌های مهم آب و هوایی که تاکنون به تصویب رسیده است، حاصل اثرگذاری مستندهای با کیفیت در رابطه با محیط زیست بوده که افکار عمومی را به وحشت انداخته و باعث شده تا تشکل‌های مردم‌نهاد و سایر بخش‌های مرتبط با جامعه مدنی، ساختار قدرت در ایالات متحده را به فکر تقویت قوانین زیست‌محیطی بی اندازد. این قوانین باعث کاهش شکست هیدرولیکی و بکارگیری کمتر سوخت‌های فسیلی توسط صنایع و حتی باعث شد که در یک زمانی، بسیاری از صنایع سنگین و آلاینده آمریکا و اروپا، به مناطق کمتر صنعتی آفریقا و آسیا منتقل شوند که در نهایت با روی کار آمدن ترامپ و زیر سوال بردن این مستندات، دوباره شکست هیدرولیکی و تولید گازهای گلخانه‌ای افزایش یافت.
حامیان ترامپ با ساخت مستندهایی، مستندهای مربوط به گرمایش زمین را، حاصل فریب‌ها و دروغ‌پردازی‌های لابی چینی‌ها در آمریکا می‌دانستند که به دنبال کاهش رشد اقتصادی و صنعتی آمریکا بود! فارغ از صحت این ایده تبلیغاتی، باید بدانید که امروز، این مستندها هستند که تلاش برای اقناع و یا تهییج افکار عمومی را دنبال می‌کنند و مردم را به سمت فشار بر سیاستمداران و یا حمایت از اقدامات و افکار آنها سوق می‌دهند.
