ساخت مستندی درباره انسانی با 64 سال سکوت/تلاش زیادی در سینما برای فروماندن و فرومایگی قهرمان شده است

به گزارش خبرنگار ایلنا، مهدی نادری (مستندساز و فیلم‌ساز) از ساخت مستندی درباره «مصطفی نجفی» مربی تیم ملی ناشنوایان کشور خبر داد و گفت: بخشی از فیلم به المپیک و فعالیت‌ها و تمرین‌ها و چالش‌های پیش‌روی تیم ملی ناشنوایان برمی‌گردد اما این مستند درباره تیم ملی دو میدانی نیست. البته از آنجا که کاری در زندگی آقای نجفی برایش جز ورزش لذت‌بخش نیست، طبیعتا بخش ورزشی در این فیلم زیاد است. اما در نهایت مستند قرار است به  زندگی مصطفی نجفی بپردازد.

نادری با بیان اینکه نزدیک یک و سال نیم است که روی این مستند کار می‌کند و فیلم‌برداری آن هنوز ادامه دارد، گفت: هنوز مصاحبه با قهرمان‌ها و هم‌دوره‌های مصطفی نجفی و شخصیت‌هایی که در تاریخ ورزش تاثیرگذارند و نجفی روی زندگی آنها تاثیر گذاشته، باقی مانده و هنوز کامل نشده است.

او با اشاره به اینکه «قهرمان‌های دیگری هم در ایران وجود دارند اما سبک زندگی و شیوه و نوع برخورد آدم‌ها با زندگی متفاوت است» گفت: برای کسی مانند مصطفی نجفی در وهله اول به دلیل فقدان صدا و شنوایی در آن هم در جامعه ایرانی، زمینه انزوا و رشد نکردن وجود دارد. ولی شیوه برخورد چنین آدمی با اتفاقات پیرامونش از او قهرمان ساخته است؛ اینکه چطور از یک خانواده معمولی و جامعه پرمساله دهه 1330 با آن التهاب‌ها و بحران‌ها به سمت ورزش قهرمانی رفت و تقریبا همه زمینه‌های قهرمانی را طی کرد و مدال آورد؛ مثل کشتی و فوتبال و دومیدانی و ورزش‌های هفتگانه.

این مستندساز ادامه داد: تاثیری که چنین اتفاق‌هایی روی نجفی گذاشته این بوده که از این آدم یک فرد معمولی نساخته؛ چنین زندگی‌هایی شبه افسانه‌ای هستند. مصطفی نجفی تنها آدمی با این ویژگی‌ها نیست؛ از این دست انسان‌ها احتمالا در اطرافمان می‌شناسیم اما من نجفی را انتخاب کردم و به سمت تصویر زندگی‌اش رفتم. چنین افرادی آنقدر در مشارکت اجتماعی فعال هستند که ما که می‌توانیم بشنویم و ببینیم؛ به اندازه‌ای که ایشان و آدم‌های مانند او در مشارکت اجتماعی و تغییر و ایستادگی در مقابل شرایط و مشکلات فعال‌اند ما نیستیم، ما شکننده هستیم.

نادری با اشاره به جنبه‌های استاتیکی و زیبایی‌شناسانه فیلم مستندی مانند این، گفت: این مستند درباره انسانی با 64 سال سکوت است؛ زندگی کردن با شور و هیجان مصطفی نجفی و فقدان صدا هم به نظر من می‌تواند به اصل تفاوت اشاره کند.

او تصریح کرد: حالا که سینمای ما فاقد قهرمان است و تلاش زیادی در سینما شده برای فروماندن و فرومایگی قهرمان، ما به عنوان فیلم‌ساز وظیفه‌مان است که قهرمان‌هایی که بین‌مان زندگی می‌کنند را نشان دهیم.

کارگردان «بدرود بغداد» خاطرنشان کرد: در این هیاهویی که همه ما دنبال یک حال خوب و انرژی مثبت می‌گردیم و تا هند و تبت می‌رویم و سرمایه‌های گزافی را برای پیدا کردن یک حال خوب و شور و نشاط و انرژی و مثبت‌اندیشی به باد می‌دهیم؛ تلخ و ناگوار نیست که بین خودمان قهرمان‌های بزرگی مثل مصطفی نجفی، احسان صفاری و... بین ما زندگی می‌کنند؟ اینها کوچکترین توجهی به بی‌توجهی ما ندارند و کارشان را می‌کنند، رکوردهای جهان را می‌زنند و در حد نبوغ‌آسا در دنیا از آنها یاد می‌شود.

نادری ادامه داد: به نظر من سرنوشت این آدم‌ها شبیه فیلم‌سازانی مانند خود ما است که در ده و روستای بزرگی که در آن زندگی می‌کنیم نادیده هستیم ولی وقتی به روستاها و شهرهای دورتر می‌رویم ارزش کارمان بیشتر دیده می‌شود. ناشنوایان بسیار انسان‌های عاطفی و در عین حال هوشیاری هستند؛ به خاطر حذف مساله شنیدار و گفتار، احساسات دیگرشان بسیار فعال است و بسیار امیدوارند و دارند با شرایطی که بخشی از آن ما و بی‌توجهی‌مان است می‌جنگند.

او با اشاره به اینکه مصطفی نجفی روی قهرمان‌های معاصر ما بسیار تاثیر گذاشته و خیلی‌ها را وارد دنیای ورزش کرده است، گفت: او همراه تیم ملی به المپیک رفته اما در سکوت خبری و اجتماعی. می‌خواهم بگویم ناگوار است که در این هیاهو و ازدحام، ناشنوایان که نمونه و سمبل عواطف هستند در بین ما با حال خوب زندگی می‌کنند و ما آنها را حتی نمی‌بینیم که به المپیک رفته‌اند. اینها کسانی هستند که رکوردهای دنیا در مشت‌شان است؛ همین بچه‌ها حتی از خیلی از شنواها قدرتمندتر هستند.

کارگردان «افسانه شکارچیان گرگ» تصریح کرد: تا چه زمانی باید آدم‌ها را با مرگ‌شان زنده کنیم؟ تا چه زمانی ناکامی‌ها و فروخوردگی‌های اجتماعی خودمان را در مردگان جستجو کنیم؟ زنده‌ها مثل شاخ شمشاد جلوی ما هستند؛ زیبا و مغرور و باعث غرور ملی ما هستند. تا روزی که نسبت به ورزش بی‌اعتنا هستیم و تا روزی که نسبت به آدم‌هایی که بدون هیچ ادعایی با شرایط اجتماعی کنار می‌آیند و رشد خود را ادامه می‌دهند، بی‌توجه باشیم از غافله جهان عقب خواهیم ماند؛ از غافله شور و نشاطی که استحقاقش را داریم عقب هستیم.

نادری ادامه داد: چطور است که یک تصادف و درگیری ساده و خشونت را در کانال‌ها پخش می‌کنند و صحنه‌های رقت‌انگیز خشونت‌بار را دست به دست می‌کنیم اما حاضر نیستیم پست سر قهرمانان خودمان که باعث افتخارمان هستند چه شنوا چه ناشنوا و معلول، بایستیم. چقدر اطلاعات درباره جهان ورزش داریم؟ غیر از این است که یک هنرمند و شهروند هم باید با اصول ورزش آشنا باشد؟ فکر می‌کنم من وظیفه‌ام را در قبال آنها انجام می‌دهم. امیدوارم همه ما بتوانیم در مقابل نشاط اجتماعی و آینده و امید وظیفه‌مان را انجام دهیم. اگر ما به این افراد توجه کنیم فرهنگ اجتماعی و آسیب‌های اجتماعی را می‌توانیم کمتر کنیم و دغدغه من این است.

او همچنین درباره برنامه‌ریزی برای پخش این مستند، گفت: چون با زمان زندگی جلو می‌رویم باید ببینیم خود این واریته و این تصویر حقیقی کِی به ما می‌گوید که قطع کن و فیلم را نمایش بده. حس من درباره این فیلم و کارهای مانند آن اینطور است. چون خوشبختانه این فیلم سرمایه‌گذار ندارد و تهیه‌کننده‌اش خودم هستم و اجبار و عجله‌ای نداریم؛ بنابراین با این موضوع‌ها زندگی می‌کنیم اما امیدوارم روزی این فیلم‌ها دیده شود.

نادری سینمای مستند را در کشور مهجور خواند و با بیان اینکه فاصله جهان اول و سوم در مواردی مانند همین است؛ گفت: توقع ما چیست؟ در کل قاره آسیا سه، چهار کشور داریم که متعلق به جهان اول هستند و بقیه جهان سوم که هیچ، جهان بربریت هستند. در این منطقه ببینید چه اوضاع و احوالی است؟ صحبت از ایده‌آل‌ها در این دوره به نظر من توقع داشتن است. همین که فرصتی برای کار کردن و فعالیت فرهنگی داریم باید خدا را شکر کنیم.

این فیلمساز و مستندساز با بیان اینکه مستندهای خوب در کشور تماشاگر و علاقه‌مند دارد اما شرایط پخش آن خوب نیست، گفت: همه در کشور خودشان را مبنا می‌دانند و هیچ‌کدام در ادامه هم نیستیم، همدیگر را تقطیع می‌کنیم. به همه دلایل نابه‌سامانی که وجود دارد ما به سینمای مستند و جایگاه خوب آن پناه آورده‌ایم تا قضاوت را به تاریخ واگذار کنیم؛ تا ببینیم آشغال‌هایی که به اسم فیلم این روزها ذهن مردم را مسموم می‌کنند می‌مانند و تاثیر دارند یا کارهایی که بنده و دوستان خوب دیگرمان انجام می‌دهند؟