اگر قانون برای همه رعایت شود، بودنش بهتر است/ انتخاب مخاطب بین فیلم عاشقانه و کمدی قطعا عاشقانه است/ فرهنگ فیلم دیدن نداریم

به گزارش خبرنگار ایلنا، فیلم سینمایی «نمور» به کارگردانی داوود بیدل و تهیه‌کنندگی سیدیاسر جعفری از جمله ۲۲ فیلم حاضر در چهلمین دوره از جشنواره فیلم فجر است. این فیلم دومین ساخته سینمایی داوود بیدل پس از «روزگاری عشق و خیانت» است. در خلاصه داستان «نمور» آمده است: تالاب رو از زندگی من نقاشی کردند، لجن‌زار و نمور. » محمدرضا علیمردانی، سمیرا حسن‌پور، نسیم ادبی، پریسا شاهولیان، محمدرضا عباسی، سید بنیامین شهیدزاده و با حضور بهاره کیان افشار بازیگران این فیلم سینمایی هستند. به مناسبت حضور این فیلم در جشنواره فیلم فجر، این کارگردان گپی زدیم که در ادامه می‌خوانید: 

جشنواره فیلم فجر، ویترین سینمای ایران است و هرساله مورد توجه مردم و رسانه قرار می‌گیرد. فیلم شما با عنوان «نمور» امسال در جشنواره حضور دارد. چطور شد که تصمیم به ساخت این فیلم گرفتید؟ 

زمانی که فیلمنامه «نمور» را خواندم، برایم جذابیت داشت و نگاهی سینمایی به موضوعی اجتماعی داشت. پس از آن طی صحبت‌هایی با تهیه‌کننده، تصمیم به ساخت آن گرفتیم و فیلمنامه را دو بار بازنویسی کردیم تا به استاندارد مدنظر برسد. بعد از بازنویسی هم کارهای تولید را انجام دادیم.

 «نمور» ژانری اجتماعی دارد؟ 

بله، موضوع فیلم اجتماعی است و ژانر آن هم می‌توان گفت ملودرام اجتماعی است. 

اکثر تولیدات سینمایی ایران در ژانر اجتماعی است. این زیاده‌روی موجب شده که برای برخی مخاطبان سینما، دلزدگی پیش بیاید؛ هرچند که فیلم‌های موفقی هم داشته‌ایم.

ملودرام جزو ژانرهای محبوب مردم جهان است و بدنه اصلی سینما با موضوعات اجتماعی جلو می‌رود. غالب ژانر بیشتر فیلم‌هایی که در دنیا ساخته می‌شوند، اجتماعی است. به شخصه به این ژانر علاقه دارم. 

گاه هنرمندان برای ساخت فیلم اجتماعی، به طور معمول موضوعی را انتخاب می‌کنند که مخاطبان موقع تماشای آن اذیت می‌شوند. سوژه‌هایی که انتخاب می‌کنیم و نوع پرداخت ما چنان تلخ و غم‌زده است که باعث رنجش مخاطب می‌شود و او را اذیت می‌کند. این نوع درام‌های اجتماعی در سینمای ایران متداول شده است و به همین دلیل یک دلزدگی یا خستگی از این سبک فیلم‌ها در بین مخاطبان به وجود آمده است. در هر حال، مردم با مشکلات متعددی در جامعه دست و پنجه نرم می‌کنند و زمانی که برای دیدن فیلم هم به سینما می‌روند با چنین اثری مواجه می‌شوند که حال آنها را خراب می‌کند. به همین دلیل است که دلزدگی در مخاطبان سینما در ایران به وجود آمده است. تقریبا ۹۰ درصد تولیدات هنری جهان، در زمره ژانر اجتماعی است که خودش به زیر شاخه‌های عاشقانه، تاریخی و… تقسیم می‌شود. در کشور ما، زمانی که عنوان ژانر اجتماعی برای فیلمی می‌آید مخاطب احساس می‌کند که با فیلمی تلخ و اذیت‌کننده با پایان ناقص و رها شده طرف است. برای مثال مخاطب به تماشای فیلمی می‌نشیند که سوژه ابتدای فیلم در زندان است و در انتها هم به زندان می‌رود! به عنوان فیلمساز می‌گویم که برخی ابزارهایی در اختیار کارگردان است که می‌تواند با آن‌ها مخاطب را تا انتها روی صندلی بنشاند. چرا ژانر کمدی اقبال بیشتری در فروش دارد؟ ببینده دوست دارد حتی به صورت مجازی هم شده با تماشای فیلم حالش خوب شود. اگر ملودرامی خوب بسازیم مخاطب هم برای تماشای آن به سینما می‌رود. اعتقاد دارم مخاطب بین فیلم عاشقانه خوب و یک فیلم کمدی، قطعا فیلم عاشقانه را ترجیح می‌دهد. 

آیا «نمور» حال خوبی برای مخاطب به همراه دارد؟ 

بله، این فیلم حال خوبی دارد. من قائل به این موضوع هستم و در اثرم هم این مسئله را رعایت کردم. بعد از تماشای فیلم، مخاطب به آن حالی که من در نظر دارم می‌رسد. 

در فیلم از بازیگران چهره سینمایی خیلی استفاده نکرده‌اید. این موضوع که ممکن است فیلم در گیشه موفق نشود برایتان دغدغه نبود؟ 

در کارهایم اهل ریسک هستم. زمانی که در تلویزیون هم سریال می‌سازم، ترکیب بازیگران برایم مهم است و از انتخاب‌هایم در فیلم «نمور» هم راضی هستم. فکر می‌کنم که درست انتخاب کردم. در فیلم بازیگران چهره‌های تلویزیونی و تئاتری حضور دارند. به همان اندازه که از آن‌ها انتظار داشتم تا به مخاطب تعریفی از کاراکترها دهند، تلاش کردند و کار را در آوردند. 

چهلمین دوره از جشنواره فیلم فجر حواشی متعددی از الزام پروانه نمایش گرفته تا انتخاب فیلم‌ها داشته است. از نظر شما این دوره از جشنواره مطلوب واقع خواهد شد و آثار درخوری را شاهد هستیم؟ 

برای برخی فیلم‌ها و همکارهایم که نتواستند در جشنواره فیلم فجر امسال حضور داشته باشند، متاسف هستم. در کل آرزو می‌کنم ماباقی فیلم‌ها دیده شوند و در شرایط خوب اکران شوند. همیشه جشنواره فیلم فجر حواشی به انواع مدل‌ها داشته و خیلی نمی‌توان گفت که امسال فقط این گونه بوده است. درباره الزام پروانه نمایش هم، ما برای فیلم «نمور» درگیر بودیم. 

سال‌های قبل الزام به داشتن پروانه نمایش برای حضور در جشنواره فیلم فجر نبود. 

بله، این مسئله وابسته به نظر دبیر جشنواره فیلم فجر است و اگر ببینند که این عملکرد خوب است، ممکن است ادامه دهند و اگر هم خوب نباشد، جلوی آن را بگیرند. قبلا به این صورت بود که پروانه نمایش موقت برای اکران جشنواره فیلم فجر می‌دادند و اکنون این قانون عوض شده است. شاید این مسئله به این خاطر باشد که نظارت بیشتری به فیلم‌ها داشته باشند. معتقد هستم که بودن قانون از نبودن آن بسیار بهتر است؛ اما در صورتی که اجرای این قانون برای همه‌گان باشد. 

شیوع ویروس کرونا هم به تولیدات سینمایی آسیب وارد کرد و هم به اکران فیلم‌ها. اکنون با واکسیناسیون کمی سینما جان گرفته است. پس از جشنواره فیلم فجر، اکران‌های نوروزی و عید فطر را در پیش داریم. آینده فیلم‌ها و سینمای ایران را چطور می‌بینید؟ 

ویروس کرونا، قابل پیش‌بینی نیست و اکنون هم مشکل اصلی سینما، شیوع و درگیری همین ویروس است. در دنیا، راهکارهایی برای هم‌زیستی و به روزی با شرایط وجود دارد؛ اما ما خودمان را در دل این معضل رها کردیم. همان‌طور که دیدید اکران آنلاین و پلتفرم‌ها چقدر در کشورهای دیگر خوب رشد کرد. ما هم باید به دنبال راهکار باشیم. 

بیش از ۲۰۰ فیلم در صف اکران داریم و فیلم‌های تولید شده امسال هم به این تعداد اضافه خواهد شد. برای اکران عمومی فیلم سینمایی «نمور» نگرانی ندارید؟ 

بله، ما برای ۸۵ میلیون نفر جمعیت، سالن سینمایی استاندارد نداریم. مسئله بعدی این است که فرهنگ فیلم دیدن هم نداریم. اگر این دو مسئله در کشورمان حل می‌شد قطعا در صنعت سینمای رشد بیشتری را شاهد بودیم. ما هم تابع این شرایط هستیم و تمام تلاشمان را می‌کنیم تا «نمور» را اکران عمومی کنیم. 

 فرهنگ فیلم دیدن چطور به وجود می‌آید؟ 

باتوجه به شرایط اقتصادی، سبد خانواده‌ها مدام کوچک می‌شود، و نیازهای اولیه مانند خوراک، مسکن و پوشاک باقی می‌ماند. مردم باید به دیدن فیلم هم اهمیت دهند تا در سبد نیازهایشان قرار بگیرد. زمانی که سینما مخاطب و مشتری داشته باشد، رشد می‌کند. برای مثال هم در امریکا هم زمانی بود که مردم از شدت بدی شرایط اقتصادی سینما نمی‌توانستند، بروند.