شهرام زرگر:
تنها وظیفه دولت در قبال هنر، تسهیل زیرساخت است/ اشتغال‌زایی دولت برای هنر را قبول ندارم
شهرام زرگر می‌گوید: وظیفه دولت و شهرداری در قبال هنر و به طور خاص تئاتر، تسهیل زیرساخت است؛ اینکه سنگ‌اندازی نکنند. اگر نه اشتغال‌زایی دولت برای هنر را قبول ندارم. هنرمند نباید کارمند شود، چون یک اصل قانونی چنین چیزی گفته است.
به گزارش خبرنگار ایلنا، «رابطه دانشگاه با تئاتر چیست؟»، «آیا امروز نسبتی بین فارغ‌التحصیلان این رشته با تعداد ورودشام به این حرفه وجود دارد یا خیر؟»، حتی اگر نخواهیم به آمار رسمی تکیه کنیم، می‌توانیم حدس بزنیم که بسیاری از فارغ‌التحصیلان تئاتر که تعدادشان هم کم نیست، هرگز وارد بازار کار مرتبط با رشته تحصیلی خود نخواهند شد. اما آیا همانطور که در حوزه‌های دیگر، عموما این انتظار و توقع از دولت می‌رود که برای فارغ‌التحصیلان که کارشناسان یک رشته هستند، شغل ایجاد کند، چنین وظیفه‌ای را در حوزه تئاتر و به طور کلی هنر هم برای نهاد دولت قائل هستیم؟ این‌ها پرسش‌هایی است که با «شهرام زرگر» مدرس دانشگاه، پژوهشگر و مترجم مطرح کرده‌ایم که به صورت کوتاه به آن‌ها پاسخ داده است.
تئاتر برای جذب تماشاگر، نیازی به دخالت دولت ندارد
«شهرام زرگر» در این گفتگو، اولین قدم را برای برون‌رفت تئاتر از شرایط کنونی و رکودی که بر بسیاری از سالن‌ها حاکم شده، این دانست که دولت پایش را از آن کنار بکشد و تصریح کرد: اگر شرایط کار برای هنرمندان فراهم باشد، ممیزی کاهش یابد و زیرساخت‌ها فراهم شود، مردم هم می‌آیند و تئاتر می‌بینند و دیگر نیازی به دخالت دولت برای جذب تماشاگر نیست.
این مترجم و مدرس دانشگاه با بیان اینکه به اعتقاد او، «کار خوب خودش را نشان می‌دهد و بازیگر خوب از مرداب هم خودش را بیرون می‌کشد.» تاکید کرد: اما شرایط کار برای یک هنرمند باید فراهم شود که مهم‌ترین آن، تامین امنیت کاری است.
اشتغال‌زایی دولت برای هنر، هنرمند را کارمند می‌کند
زرگر ادامه داد: وظیفه دولت و شهرداری در قبال هنر و به طور خاص تئاتر، تسهیل زیرساخت است؛ اینکه سنگ‌اندازی نکنند. اگر نه اشتغال‌زایی دولت برای هنر را قبول ندارم. هنرمند نباید کارمند شود، چون یک اصل قانونی چنین چیزی گفته است.
او خاطرنشان کرد: وزارت علوم موظف نیست برای فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌های هنری، شغل ایجاد کند. هر کسی اهل این حرفه است، در آن می‌ماند. اما باید خاک بخورد، تلاش کند و قابلیتش را نشان دهد و پله پله بالا برود؛ همانطور که در همه جای دنیا همین روند طی می‌شود.
دولت باید کوچک شود و نقش خود را در تامین تسهیلات زیرساختی ایفا کند
عضو هیات علمی دانشگاه هنر با بیان اینکه «اکثر هنرمندان مطرح، از شاگردی شروع کرده‌اند و بعد برند خودشان را ساخته‌اند» به مثالی اشاره کرد و گفت: ۱۵ سال پیش نوید محمدزاده از شهرستان کار تئاتر را شروع کرد و آن را جدی گرفت و الان دارد نتیجه‌اش را می‌گیرد. اگر کسی می‌خواهد حرفه‌ای شود، باید خودش را ورزیده کند و ببیند جایش کجاست.
زرگر با تاکید بر اینکه معتقد است «دولت باید کوچک شود و تنها به نقش خود در فراهم کردن تسهیلات زیرساختی اکتفا کند» گفت: من به صورت شخصی نمی‌توانم سالن بسازم، اما این وظیفه را دولت می‌تواند به عهده بگیرد؛ ضمن اینکه برای تشویق به انجام چنین کارهایی از سوی بخش خصوصی، می‌تواند مالیات کم‌تری بگیرند و تعرفه معقول‌تری برای آب و برق و... آن‌ها لحاظ کند.
دولت را گوشه‌ای گیر آورده‌ایم و فکر می‌کنیم باید همه کار را او بکند
او ادامه داد: قبلاً که تئاتر شهر سالن‌های خود را به صورت مجانی و رایگان در اختیار هنرمندان قرار می‌داد، کارگردان دغدغه جذابیت‌افزایی نداشت، اما الان ناچار است متن خوب بنویسد یا ترجمه کند، بازیگر خوب بیاورد و تمام توانش را به کار بگیرد تا خرج اجرا در همان سالن را دربیاورد.
زرگر یادآور شد: ما دولت را گوشه‌ای گیر آورده‌ایم و فکر می‌کنیم باید همه کار را او بکند. توقع‌مان از میوه شاخه درخت آویخته حیاط همسایه است و چشم‌مان به آسمان، که کی می‌بارد؟ خودمان نه می‌کاریم نه آب می‌دهیم!
فرهنگی که در شوره‌زار پا بگیرد، گل خوش عطر و بویی نیست
این مترجم و مدرس دانشگاه تاکید کرد: در کشوری مثل ما که مشکلات اقتصادی هم وجود دارد، دولت حاشیه‌های زیادی دارد. در چنین شرایطی، هرچند که فرهنگ خیلی مهم است اما من نوعی انتظار ندارم وقتی خوزستان بحران آب دارد دغدغه اصلی‌مان تزریق پول دولت به تئاتر باشد.
زرگر در پایان خاطرنشان کرد: اول باید شرایط زیستِ انسانی فراهم باشد و بعداً فرهنگ در آن پا بگیرد؛ فرهنگی که در شوره‌زار پا بگیرد، گل خوش عطر و بویی نیست.
