چشم انداز فرهنگ و هنر در دولت سیزدهم بررسی شد

به گزارش خبرنگار ایلنا، در ابتدای برنامه این هفته شهرفرنگ حمیدرضا مدقق با اشاره به موضوع این برنامه گفت: «چشم‌انداز فرهنگ و هنر در دولت سیزدهم چگونه است» برای پاسخ به این پرسش و پرسش‌های دیگر دعوت کردیم از محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی که در این برنامه حضور داشته باشند. آقای محمد مهدی اسماعیلی متولد سال ۱۳۵۵ هستند و دکتری علوم سیاسی دارند، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران و مدیر گروه جامعه‌شناسی سیاسی موسسه مطالعات دانشگاه تهران هم هستند. 

محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت سیزدهم: با عرض سلام خدمت بینندگان فرهیخته این برنامه امیدوارم گفت‌وگوی خوبی داشته باشیم. 

مدقق: خیلی‌ها بر این گمان بودند و یا این فضا برای شما ایجاد شد که شما آمدید تا فضای فرهنگ و هنر کشور را با محدودیت مواجه کنید و یا به اصطلاح فضا را ببندید. پاسخ شما درباره این سوال چیست؟

اسماعیلی: من یک سابقه ۲۳ساله در هنر و فرهنگ کشور دارم و از سازمان صدا و سیما کار خودم را شروع کردم. طبیعتا من نمی‌توانم با فرهنگ و هنر بیگانه باشم و نگاه من اساسا نمی‌تواند نگاه انقباضی باشد. این حرف‌ها را به حساب فصل مباحث سیاسی می‌گذارم و خیلی خرده نمی‌گیرم. افراد با نگاه‌های متفاوتی موضوع را تحلیل می‌کردند. ان‌شاءالله تلاش خواهم کرد در دوره‌ای که در این وزارتخانه مسئولیت دارم فضای گشاده‌گی و انبساط فرهنگ و هنر را تامین کنم.

مدقق: به نظر شما آیا ما در حوزه فرهنگ و هنر دچار ابتذال هستیم؟ 

اسماعیلی: حوزه فرهنگ و هنر یک حوزه بسیار مهم، پاک و مقدسی است. حوزه فرهنگ و هنر در کشور ما یک دوره جدید مثل سینما و تئاتر دارد و یک حوزه عمیق گسترده تاریخی به گستره فرهنگ و هنر تمدن ایران بزرگ دارد. همیشه در ایران و حوزه تمدن ایرانی و اسلامی شاهد اعتلای فرهنگ و هنر بودیم و همیشه فرهنگ و هنر یک امر مقدس و مبارکی بوده است و این تقدس و تبرکی که حوزه فرهنگ و هنر در کشور ما داشته ناخودآگاه به هنر مدرن هم تزریق شده است. مثل دیگر حوزه‌ها امکان دارد در یک بخش‌ها آسیب‌هایی وارد شده باشد، ولی کلیت فرهنگ و هنر و اصحاب آن از جمله مفاخر و حوزه‌های بزرگ تمدنی ما هستند که نمی‌شود حتی چنین شائبه‌ای را در آن تصور کرد.

باید وضعیت فعلی را درمان کنیم و آلام هنرمندان را کاهش دهیم

مدقق: در سفری که به اصفهان داشتید و اولین سفر استانی شما هم بود، از برنامه‌ریزی کوتاه‌مدت برای کاهش خسارت‌هایی که کرونا به حوزه فرهنگ و هنر وارد کرده، صحبت کردید. از این برنامه بگویید و توضیح دهید که چگونه است؟

اسماعیلی: اولین جایی  که در شهر اصفهان رفتم هنرستان این شهر بود که در سال ۱۳۱۵ افتتاح شده است. استاد بزرگ آقای فرشچیان پیغام داده بود که به فلانی بگویید که از این هنرستان و هنرستان‌های این مدلی حمایت کند. من با حضورم در این هنرستان حمایت نگاه خودم را به حوزه آموزش نشان دادم. در اصفهان با اصحاب فرهنگ و هنر این شهر جلسه‌ای داشتم، اصفهان پایتخت فرهنگ و تمدن ایران اسلامی است.  در زمانی که در این شهر بودم در یکی از سفرهای دولت این عنوان را به ثبت رساندم. اصفهان شهر گنبدهای فیروزه و شهر فرهنگ و هنر است. دغدغه‌های این عزیزان را میدانستم و دراین جلسه تشریح کردم که ما در عرصه فرهنگ و هنر خیلی کار داریم، اما باید در ابتدا وضعیت فعلی را درمان کنیم و آلام هنرمندان را کاهش دهیم. برنامه‌ای که آغاز کردیم یک برنامه کوتاه‌مدت است. بحث تکمیل واکسیناسیون هنرمندان است که خوب جلو رفته علیرغم محدودیت‌های سنی ما برای حوزه به صورت کامل آن را باز کردیم و با حمایتی که دوستان در ستاد کرونا داشتند، همه هنرمندان بدون محدودیت سنی واکسینه خواهند شد و به اتمام خواهد رسید. بسته حمایتی جدیدی داریم که امیدوارم بتوانیم به تصویب ستاد کرونا برسانیم. قبل از جلسه دولت خدمت آقای رئیسی بودیم عرض کردم و ایشان گفتند که کامل از حوزه فرهنگ و هنر و این طرح دفاع و حمایت می‌کنند و از قول من به هنرمندان بگویید که رئیس جمهور و دولت پشت هنرمندان ایران است. 

این حمایت‌ها شامل یک سری کمک‌های بلاعوض است و تسهیلات با سودهای بسیار کم است. کسانی که هنر کارت دارند مرتب از این طریق شارژ مالی می‌شوند و با موسسات دیگر هم در این باره صحبت‌هایی داشتیم. یک بسته خیلی کاملی برای هنرمندان خواهیم داشت. جمعه هفته پیش که شورای معاونین را تشکیل دادیم حوزه معاونت توسعه را موظف کردم که این کار را پیگیری کرده و انجام دهند و این دوستان زحمت کشیدند و با هماهنگی با دیگر معاونت‌ها، سه‌شنبه این کار کامل شد و من چهارشنبه با رئیس‌جمهور صحبت کردم و در هفته جدید تقدیم ستاد کرونا خواهد شد.

مدقق: یکی از هنرمندان پیشکسوت گفته است مهمترین خواسته ما از وزیر جدید فرهنگ و ارشاد جلب اعتماد است، پاسخ شما درباره این صحبت هنرمند پیشکسوت چیست؟ 

اسماعیلی: هنر حاکمیت باید این باشد که اعتماد همه مردم را جلب کند. مهمترین مولفه سرمایه اجتماعی اعتماد مردم است. در حوزه فرهنگ و هنر این موضوع یک مقدار اهمیت بیشتری دارد، چون اهالی فرهنگ و هنر روحیه لطیفی دارند و زود متاثر می‌شوند. من و همه همکارانم موظفیم با خدمت بی‌منت و خدمتگزاری به هنرمندان فضای اعتماد عمومی بین حاکمیت دولت و مردم را ارتقا ببخشیم.

مدقق: یکی از سرفصل‌های برنامه شما که در مجلس اعلام کردید، مبارزه جدی با ویژه‌خواری، تبعیض فساد اقتصادی و بی عدالتی بود، این صحبت‌ها را کمی تشریح کنید و منظور خودتان را از این موارد در فرهنگ و هنر بگویید که چیست؟ 

اسماعیلی: اهالی فرهنگ و هنر خودشان هم این کلیدواژه‌ها را بسیار استفاده می‌کنند. عدالت در هنر یعنی تسهیلات و حمایت فقط از هنرمندان تهران نیست. من در نطقی که در مجلس داشتم یاد کردم از تمام هنرهای اقوام و مناطق کشور و تمام استان‌ها را نام بردم. نام بردن از این هنرها به دلیل اشرافی بود که من به دلیل کار فرهنگی که در گذشته داشتم از این مناطق و هنر آنها دارم. ما استعدادهای فراوانی در مناطق کشور داریم. 

مبارزه با تبعیض و ویژه‌خواری یعنی اینکه ما اجازه ندهیم خیلی تفسیر مضیق مضیق مضیق پیدا کند به یک تعداد و مکان‌های اندک و این را توسعه دهیم. اجازه فساد ندهیم، این است که دسترسی عادلانه به رشد مسائل هنری را برای همه فراهم کنیم و اجازه ندهیم گلوگاه‌هایی درست شود و ایجاد مشکل کند. دولت باید خودش این کار را تسهیل کند. مثلا هنرستان‌ها، یکی از برنامه‌هایی که دارم این است که در هر شهر یک هنرستان دخترانه و پسرانه در هفت رشته وجود داشته باشد‌. ما قرار نیست تصدی‌گری کنیم و قرار است فضای رشد را در کشور مدیریت کنیم. بچه‌های سیستان و بلوچستان باید همین مقدار از فضای تسهیلاتی بهره‌مند باشند که بچه‌های تهران بهره‌مند هستند. همه بچه‌ها در همه استان‌ها عزیزان و بچه‌های ما هستند ایجاد فضای مناسب وظیفه ماست. در همه این شهرها باید هنرستان ایجاد کرد و فضای موسیقی را گسترش داد. جشنواره‌های استانی برگزار کنیم تسهیلات بدهیم تا فیلم کوتاه بسازند. بیایند و کارهای نمایشی انجام دهند و از این خاص‌گرایی عبور کنیم. 

به یاد دارم که در دوران کودکی و نوجوانی من که در ایام جنگ بود ما داشتیم در کبودرآهنگ و در مسجد، در کنار نماز و مراسم‌ها، تئاتر هم اجرا می‌کردیم. من هنوز این خاطرات را به یاد دارم و باید اکنون هم این فضا را فراهم کنیم تا این نوع کارها انجام شود. وظیفه دولت احیا و تسهیل‌گری است، اگر این کار را انجام دهد، عدالت هنری اتفاق خواهد افتاد. حضرت آقا در جلسه‌ای که خدمتشان رسیدیم، فرمودند همه برنامه‌های دولت پیوست عدالت داشته باشد.‌ در حوزه فرهنگ و هنر عدالت یعنی همان بچه‌های روستانشین و حاشیه‌نشین زاگرس همانقدر بتوانند از مواهب فرهنگی هنری دولت بهره‌مند باشند که بچه‌های شمال تهران بهره‌مند می‌شوند. حالا ممکن است به یک اندازه نتوانیم اما لااقل امکانات را فراهم کنیم. برای چی ما دولت شدیم؟ برای چی وزارت ارشاد داریم؟ برای چی در همه استان‌ها اداره کل داریم؟ فلسفه وجودی همین است و اگر وزارت ارشاد نتواند چهار کار برای فضائل رشد هنری فراهم کند، پس برای چه ایجاد شده و کارمندانش حقوق می‌گیرند. می‌خواهیم قرائت را از انتها یعنی از کارکرد و محصول بخوانیم آیا محصول داشته است. این عدالت به این معناست و باز کردیم و توسعه خواهیم داد و ان‌شاءالله در سند تحول دولت سیزدهم که زیر نظر خود آقای رئیسی تبیین می‌شود. دیشب من خدمت ایشان و تیم تبیین‌کننده بودم، اقتصاد فرهنگ را نهایی کردیم. درباره ویژه‌خواری هم وقتی یک فضای محدود ایجاد شود خیلی از بازیگرهای ما مرتب در حال نارضایتی و اعتراض هستند و مثلا می‌گویند ۹۰درصد امکان نمایش پیدا نمی‌کنند و امکان حضور در عرصه را ندارند‌. این یعنی یک حلقه‌های محدودی شکل گرفته است. 

من به تمام اهالی فرهنگ و هنر احترام می‌گذارم. احترام گذاشتن به حرف و سخن نیست. اینکه تعداد زیادی از اهالی فرهنگ و هنر امکان بروز خلاقیت‌های خودشان را ندارند، یعنی ویژه‌خواری هست و باید تجدیدنظر شود.

مدقق: رابطه شما با اصناف فرهنگی و هنری مثل خانه تئاتر، خانه موسیقی و خانه سینما چگونه خواهد بود؟

اسماعیلی: من در همان روزهای اول که در کمیسیون‌ مجلس بودم از مدیران خانه سینما، خانه تئاتر و خانه موسقی دعوت کردم که اتفاقا مدیرعامل خانه تئاتر در مسافرت بودند و به صورت تلفنی در این جلسه حضور داشتند. در یک جلسه سه ساعته اولویتم این بود که صحبت‌های این دوستان را بشنوم. در زمانی بود که این بحث برنامه داغ بود و گله‌مندی‌هایی وجود داشت و من توضیحاتی دادم که ابهامات برطرف شد. این یک اتفاقی بود و جریان‌های خبری می‌خواستند روی این موج سوار شوند. من خیلی تلاش کردم از این حاشیه‌ها عبور کنم و در حوزه عمل خودمان را نشان دهیم. تمام تلاش خودم را می‌کنم که کارها در کمال صداقت و بدون رودربایستی با صراحت و بدون لکنت انجام شود. کار این گونه را اصحاب فرهنگ و هنر به خوبی و از نزدیک مشاهده خواهند کرد. 

مدقق: پس قرار نیست خانه اصناف را تعطیل کنید؟ 

اسماعیلی: چه دلیلی دارد که ما بخواهیم این خانه اصناف را تعطیل کنیم. به عنوان مثال در صندوق اعتباری هنر همین دوستان جزو هیات مدیره هستند و دارند کار می‌کنند. در برنامه یک گزارش وضعیت موجود داشتیم که عمدتا از این دستگاه‌های دولتی موجود گرفته شده بود و جزو برنامه نبود، من چندین بار توضیح دادم. بخشی از گزارش‌های موجود در اخبار و فضای مجازی به جای برنامه‌های من معرفی شد، در همان روزها و حتی در اصفهان هم این موضوع را گفتم، اما صدای من چندان شنیده نشد و یک جریان خبری رسانه‌ای قوی بود که نگذاشتند صدای ما کامل شنیده شود. هم اکنون هم همان برنامه هست که نوشته شده گزارش وضعیت موجود توسط مستندات ارائه شده که مثلا درباره جشنواره فیلم فجر سال ۹۷ بود که یک ارگان دولتی تحلیل کرده است. این برنامه ما نبود و ما می‌خواستیم تصویر وضعیت موجود را به روایت گزارش به مجلس ارائه دادیم و برنامه‌ها را گفتیم. در حضور رؤسا و مدیران خانه سینما برنامه خود را خواندم و گفتم ایرادی دارد و آنها گفتند نه.

مدقق: یکی از کارگردانان قدیمی ایران یادداشتی را منتشر کردند و در بخشی از مقاله به ناامنی بازار محصولات فرهنگی اشاره کردند. شما در برنامه‌تان اشاره‌ای به تکثیر غیرمجاز و قاچاق محصولات ایرانی اشاره داشتید، واقعا می‌خواهید در این زمینه چه کنید؟ این موضوعی است که دولت‌های قبلی هم با آن مواجه بودند و اسباب نارضایتی فرهنگ و هنر هم هست.‌

اسماعیلی: اکنون در حوزه آثار نمایشی و با وجود اپلیکشین‌ها این موضوع کمی کاهش پیدا کرده است، اما به وضوح در حوزه نشر باقی مانده است. مثلا یک کتاب خوبی چاپ می‌شود که یک نویسنده و ناشر دارد، اما تا این کتاب گل می‌کند در میدان انقلاب این کتاب چاپ می‌شود و بیرون می‌آید و نه دیگر حق ناشر و نویسنده دیده می‌شود. وقتی پرسیده می‌شود چرا این اتفاق افتاده، می‌گویند که تکثیر شده و با این‌ کلمه می‌خواهند موضوع را عوض کنند. در حالی که این یک تعدی روشن به حق و حقوق افراد است.‌ به حقوق ناشر و نویسنده تعدی شده و من به عنوان یک نویسنده دانشگاهی کاملا درک می‌کنم که چه اجحافی در حق نویسندگان ما شده است. این کار تجاوز و سرقت از ناشر و نویسنده است. درباره اینها فکر کردیم و قانون مالکیت را متناسب با اقتضائات بومی جلو می‌بریم و تلاش خواهیم کرد که دغدغه اهالی هنر را کاهش دهیم. امکان صددرصدی وجود ندارد، اما تمام تلاشمان را خواهیم کرد. در بحث نمایش هم وجود دارد، اما با توجه به حضور وی‌اودی‌ها تا حد زیادی کاهش پیدا کرده است. اپ‌ها و شبکه نمایش خانگی کمک کرده تا دانلود غیرقانونی کمتر شود و نه اینکه از بین برود، اما کسانی که می‌خواهند به صورت قانونی آثار نمایشی را ببینند، می‌توانند با هزینه اندک و با کیفیت بالا از آثار نمایشی بهره ببرند. در این سال‌ها کارهای فرهنگی خوبی در این زمینه صورت گرفت، اما هنوز هم دانلود غیرقانونی وجود دارد، کاملا برطرف نشده اما دوز آن پایین آمده است.

مدقق: برای تغییر ساختار وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی یا واژه‌هایی که به کار میبرند مثل کوچک‌سازی و چابک‌سازی برای آنها برنامه‌ای دارید؟ نگاه و سیاست ساختاری شما چیست؟ 

اسماعیلی: ما با دو مسئله متضاد روبه‌رو هستیم، یکی اینکه اصحاب فرهنگ و هنر علاقه دارند که چیزی از این وزارتخانه کم نشود و یک نوع غیرت سازمانی نسبت به وزارت فرهنگ و ارشاد دارند که خیلی هم خوب است.  اغلب هنرمندان خود را صاحب این وزارتخانه می‌دانند و به ما می‌گویند که شما مستاجر هستید که درست هم می‌گویند، ما آمدیم یک مدت اینجا هستیم و کاری انجام می‌دهیم، اما اصحاب هنر صاحب این خانه هستند. چابک‌سازی و ارتقای ساختار، حذف حوزه‌های قلمرویی نیست، اما ساختار یک چیز دیگر است. مثلا قانون مصوب اداره و تشکیلات وزارت ارشاد ابلاغیه سال ۶۶ است، مثلا در حوزه معاونت مطبوعاتی، اساسا موضوعات جابه‌جا شده است، درباره معاونت سینمایی یک ارتقایی پیدا کرده و سازمان سینمایی شده است. همین اختلافاتی که در حوزه برنامه‌های نمایشی است، چون یک اقتصاد بزرگی در حوزه نمایش وجود دارد و یک اتفاق بزرگ در اینجا رقم می‌خورد و چند هزار میلیارد ارزش بازار آن است. مثلا پنج سال پیش این اصلا وجود نداشت در صورتی که تشکیلات  ما ۳۰ سال پیش نوشته شده است. همین موضوع را در بخش‌های دیگر داریم. امروز فن‌آوری‌های نوین وارد عرصه شدند و می‌بینید که چه تحولی در همه حوزه‌ها ایجاد کرده است. یک مجموعه هوشمند باید با خلاقیات از تحولات زمانی خودش عقب نیفتد. اگر بخواهیم به عنوان یک مجموعه دولتی و به بهانه اینکه گرفتار ساختار مصوب و بروکراسی پیچیده هستم، عقب خواهم افتاد و اگر عقب بیفتم من تنها متضرر نخواهم شد و حوزه فرهنگ و هنر عقب خواهد افتاد. به همین دلیل چابک‌سازی ساختار متناسب با فن‌آوری‌های جدید و نوین جزو برنامه‌های تحولی اصلی‌مان است. امیدوارم که اتفاقات خوبی بیفتد. آماده‌سازی این برنامه‌سازی جدید جزو اولویت‌های من است، البته قبل از حضور من هم کارهای خوبی انجام شده و جای تقدیر و تشکر دارد، خصوصا از وزیر محترم سابق تشکر می‌کنم. کار ما همانند یک دو امدادی است و ما این جایگاه را تحویل گرفتیم و باید به سمت مقصد برویم. قرار نیست از اول شروع کنیم. کارهایی انجام شده که خوب بوده و قرار است که ما آن را ادامه دهیم. کارهای ما هم‌افزا با گذشته است نه خنثی‌کننده آنها.‌

مدقق: در دوره گذشته برخی موسسات زیرمجموعه وزارت ارشاد با یکدیگر ادغام شدند و برخی کلا تعطیل شده و کنار گذاشته شدند، آیا نمونه‌هایی از این نوع را در دوره وزارت شما خواهیم دید؟

اسماعیلی: در ساختار این بحث وجود دارد، در بحث استان‌ها این بحث وجود دارد و مدل اداره استانی ما به بن‌بست رسیده است. من در مجلس که بودم نماینده‌های مجلس می‌گفتند به عنوان مثال یک معلم مدرسه ابتدایی هم در استان‌ها قبول نمی‌کند که رئیس اداره ارشاد آن استان شود، چون حقوق مدیر ارشاد یک استان از معلم دوره ابتدایی پایین‌تر است. در شهرستان‌ها چون اعتبارات استانی است به شدت حوزه فرهنگ مظلوم واقع می‌شود. در شورای برنامه‌ریزی و توسعه سهم فرهنگ کم گرفته می‌شود، اما در تهران این وضعیت بهتر است.‌ یک اداره‌ای در یک شهرستان است با دو کارمند، امکانات ندارد و معلوم است که کاری نمی‌توان انجام داد. امکانات دولت امروز اجازه نمی‌دهد که منابع انسانی و بودجه‌ای تقویت کنم و باید راه‌های جایگزین برای آن پیدا کنم. فن‌آوری نوین همین است. بخش عمده‌ای از فعالیت‌های فرهنگ و ارشاد امروز به خوبی در سامانه‌ها جلو رفته و این کار توسط دوستان در گذشته به درستی انجام شده و ماهم جلو خواهیم رفت و رشد خواهیم داد که بتوانیم آن عدالتی که در حوزه فرهنگ گفتیم را به صورت مبسوط اجرا کنیم.

با تعطیلی جشنواره‌ها کاملا مخالفم

مدقق: یکی از بحث‌هایی که مطرح شده اینکه برخی معتقدند برخی از جشنواره‌هایی که وزارت فرهنگ و ارشاد برگزار می‌کند هزینه‌بر و زائد است، برخی اعتقاد دارند که این جشنواره‌ها بایستی تعطیل شوند و هزینه برگزاری آنها در بین هنرمندان تقسیم شود، در پاسخ به این حرف‌ها چه صحبتی دارید؟

اسماعیلی: ماهیت جشنواره این‌گونه نیست که ما بخواهیم درباره آن این‌گونه صحبت کنیم، جشنواره محلی است برای بروز خلاقیت‌ها و یک مسابقه‌ای برای ایجاد رشد در فضای فرهنگی و هنری است. من با تعطیلی و این نوع صحبت‌ها درباره جشنواره‌ها کاملا مخالفم. هیچ برنامه و جشنواره‌ای را تعطیل نخواهیم کرد، ممکن است بگوییم فلان جشنواره با فلان موضوع ادغام شود یا مثلا جشنواره باید با موضوع جدید برگزار شود، تغییرات باید انجام شود. به اصحاب فرهنگ و هنر باید رسید باید جلوی اصراف‌ها را گرفت. برخی اوقات شاید آن مراعات‌های مالی صورت نگیرد و یک هنرمند از تلویزیون می‌بیند که ریخت و پاش شده و می‌گوید به جای این ریخت و پاش‌ها به اهالی فرهنگ و هنر رسیدگی کنید. این را قبول دارم، اما اینها دلیلی بر تعطیل شدن جشنواره‌ها نیست. حتما کیفیت جشنواره‌ها را ارتقا خواهیم داد و جشنواره‌های هدفمندی ایجاد خواهیم کرد برای اینکه بتوانیم به فضای هنری در کشور دامن بزنیم. جشنواره‌ها به فضای گسترش فرهنگ و هنر کمک می‌کنند و این یک فرصت مغتنم برای این اهالی است.

مدقق: با روز صنعت چاپ همزمان هستیم، به نظر شما قیمت کاغد کاهش پیدا خواهد کرد؟ 

اسماعیلی: امروز هم در برنامه‌ای که حضور داشتم گفتم که باید به سمت ملی شدن صنعت چاپ و نشر برویم. دیشب آقای رئیس جمهور تعریف می‌کردند که در سفری که به مازندران داشتند کارخانه‌ای بوده که همه امکاناتش فراهم بوده و به خاطر دو ایراد جزئی این کارخانه که از فن‌آوری‌های نوین هم بهره می‌برده راه‌اندازی نشده است. من معتقدم بیش از ۹۰ درصد اقلام اصلی صنعت نشر وارداتی است، از فیلم و زینک گرفته تا جوهر و کاغذ و دستگاه‌ها. ما جلوی تورم آن را می‌توانیم بگیریم ولی اگر ملی‌سازی اتفاق بیفتد با کمک وزارت صمت و استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان به ثبات خواهیم رسید و از نوسانات شدید جلوگیری می شود.  پیش‌بینی کردیم که اگر بخواهیم با همین رویه ادامه دهیم در ماه‌های آینده دچار مشکل خواهیم شد. در حوزه وزارتی این موضوع را در دستور کار قرار دادم و ان‌شاءالله با جلساتی که با وزیر صمت که از دوستان خوب من هستند، به زودی با هم جلسه‌ای را با حضور مسئولان اتحادیه و صنف برگزار می‌کنم و موضوع را حل خواهیم کرد. رویه‌ها و آیین‌نامه‌های داخلی را من رسیدگی می‌کنم تا مشکلات این حوزه حل شود و در حوزه مجلس هم با کمک نمایندگان که خیلی هم همراه هستند به قوانینی می‌رسیم که کارها را جلو ببرد.

مدقق: مهمترین نیاز نظام رسانه‌ای کشور که بخش گسترده‌ای از آنها مثل مطبوعات و خبرگزاری‌ها که زیر مجموعه وزارت ارشاد و فرهنگ اسلامی هستند، چیست؟ 

اسماعیلی: من سال‌ها در حوزه مطبوعات کار کرده‌ام و  بیش از ۲۰ سال سابقه فعالیت در مطبوعات و رسانه را دارم. قرارگاه رسانه‌ای راه انداختم و به همین دلیل می‌گویم آرایش رسانه‌ای در ایران منفعلانه است. هشتگ‌هایی که بالا می‌آید می‌بینیم که ضعف بنیه رسانه‌ای داریم. شبکه مقابل شبکه منسجم‌تری است و ما دچار ضعف هستیم. رهبر انقلاب در جلسه تنفیذ رئیس جمهوری اشاره کردند که باید از موضع پدافندی به آفندی برویم که هم نیروی انسانی نیاز دارد هم باید فناوری را بشناسیم و به جوانان اجازه رشد دهیم. من کشورهای منطقه را دیده‌ام بچه‌های ما در حوزه خبر یک سر و گردن از کشورهای همجوار ما بالاتر هستند و اغلب در این کشورها کارهای آموزشی انجام می‌دهند. خبرنگاران ما جزو مشاغلی هستند که تعریف استانداردی ندارند. بخش خبرنگاران و عکاسان بسیار فعالی دارند ولی متاسفانه جزو ناامن‌ترین مشاغل هستند. وقتی حقوق افراد را می‌پرسم که می‌گویند ماهی یک میلیون می‌گیرم، واقعا متاسف می‌شوم.

قشون‌کشی و یارکشی از هنرمندان رفتار خوبی نیست 

مدقق: آیا به نظر شما فرهنگ و هنر در کشور ما سیاست‌زده است؟ 

اسماعیلی: قطعا یک بخشی سیاست‌زده است، وقتی مسایل سیاسی پیش می‌آید می‌بینیم که لبه‌اش به فرهنگ و هنر می‌گیرد. من مساله‌ای ندارم ولی خودم سعی کرده‌ام فضای فرهنگ و هنر به سیاست آلوده نشود. قشون‌کشی و یارکشی از هنرمندان رفتار خوبی نیست که البته در انتخابات اخیر تکراری نشد و امیدوارم باز هم مدیریت شود.

مدقق: گفته بودید که تغییرات در امر مدیران طبیعی است اما عجله‌ای برای این تغییرات نداریم، بالاخره مدیران وزارت ارشاد چه زمانی تغییر خواهند کرد؟ 

اسماعیلی: من با مدیران فعلی چند جلسه گفتگو کرده‌ام. آنها چهره‌های فرهنگی هنری و بعضا همکار و رفیق من هستند. برخی از آنها می‌گویند خسته و فرسوده شده‌اند و داوطلبانه گفته‌اند می‌خواهند بروند، ولی من خواسته‌ام با من همکاری کنند و حتی اگر رفتند ارتباط خود را در مقام مشاور حفظ کنند. تغییرات چیزی طبیعی است و ما برنامه‌های جدید آماده‌ایم اگر مدیران قبلی بتوانند همراهی کنند، خوب است. برخی از افراد مسئولیت‌هایشان از جایی که ماموریت گرفته‌اند تمام شده و باید برگردند. من باز هم اصرار دارم که از مشاوره‌های آنها استفاده کنیم. ممکن است برخی افراد تغییر نکنند و به هر حال در دسترس بررسی است. جریان بسیار گفت‌وگومحوری داریم.

مدقق: آیا شما موسیقی هم گوش می‌دهید؟ 

اسماعیلی: من موسیقی گوش می‌دهم. موسیقی بخشی از سبک زندگی همه ما شده است. در ماشین گوش می‌دهم. بخشی از آنها نوستالژیک است و حتی با سختی دنبال آن می‌روم. چندی پیش یاد ملودی از آقای قره‌باغی افتادم و لینکش را پیدا کردم و گوش کردم و برای دوستانم هم فرستادم. موسیقی بخشی از زندگی خودم و خانواده‌ام است. من خیلی فیلم می‌بینم و حتی به فیلم دیدن اعتیاد دارم. تلویزیون هم زیاد می‌بینم. حضور خانوادگی در سینما داریم و تلاش داشتم لااقل ماهی یک بار با خانواده به سینما بروم. این اواخر «خورشید» آقای مجیدی را دیدم. انیمیشن می‌بینم و با دوستان مرکز صبا در تلویزیون ارتباط داشتم. صنعت انیمیشن در سال‌های اخیر به شدت رشد کرده و مثلا مرکز همدان یکی از مراکز تولید قوی در انیمیشن است. یکی از برنامه‌هایم این است که انیمیشن را تقویت کنم. من همراه با پسر ۸ ساله‌ام امیرعلی انیمیشن می‌بینیم و علاقه خاصی به انیمیشن دارم.

مدقق: کتاب و شعر چطور؟ ارتباط شما با این هنرها چگونه است؟

اسماعیلی: کتاب خودم را هفته پیش دادم به انتشارات دانشگاه تهران که چند سال روی آن کار کرده‌ام و می‌خواستم قبل از شروع مسئولیتم برود برای چاپ و با یک تعجیلی دو هفته پیش وارد سامانه انتشارات دانشگاه تهران کردم، کتاب خوبی است. در حوزه شعر هم علاقه‌مند هستم و عمویم یکی از شعرای بزرگ منطقه ما (کبودراهنگ) است و تندیس او را هم در یکی از میادین شهرمان ساخته‌اند.

مدقق: آقای علی نصیریان پیام سرگشاده‌ای را برای شما منتشر کردند، به شما خیرمقدم گفتند و قطعا شما این پیام را خوانده‌اید، در بخش پایانی این پیام این‌گونه آمده که امیدواریم از این بخشش مینوی چراغی به آینده برافروزید و با این بیت پیام خود را به پایان رساندند که هر آنکه جانب اهل وفا نگه دارد خداش در همه حال از بلا نگه دارد، نظر شما درباره این نامه و صحبت‌های استاد نصیریان چیست؟  

اسماعیلی: من با استاد نصیریان تماس گرفتم و خیلی بابت پیامشان تشکر کردم. استاد نصیریان بقیه‌السلف یک جریان قوی هنری در کشور ما هستند. مرحوم جمشید مشایخی، داود رشیدی، محمدعلی کشاورز و استاد انتظامی بزرگ؛ اینها یک نسلی بودند که آقای نصیریان تنها بازمانده این نسل هستند. من خیلی تحت تاثیر پیام استاد نصیریان قرار گرفتم و با ایشان تماس تلفنی داشتم. ایشان هم مثل همیشه نصایحی داشتند و من هم  مثل یک شاگرد از سخنان و نکات ایشان بهره بردم و دعای خیر کردم و گفتم امیدوارم در صورت فروکش کردن کرونا دیداری فراهم شود.