پیش همایش حکمت و علوم انسانی برگزار شد/ برگزاری اولین همایش ملی حکمت و علوم انسانی در آبان‌ماه
پیش همایش حکمت اسلامی و هنر ۱۲ مرداد ماه ۱۴۰۰ به میزبانی دانشگاه آزاد اسلامی یزد برگزار شد.
به گزارش ایلنا، اولین همایش ملی حکمت و علوم انسانی در تاریخ ۲۳ تا ۲۷ آبان ماه ۱۴۰۰ توسط سازمان مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی برگزار خواهد شد. این همایش در شاخه‌های حکمت اسلامی، تعالی جامعه‌شناسی، تعالی تعلیم و تربیت، تعالی روانشناسی، تعالی علوم سیاسی، تعالی علوم اقتصادی، تعالی مدیریت، تعالی فقه و حقوق، تعالی خانواده، تعالی ادبیات و زبان‌شناسی، تعالی فضای مجازی، تعالی فرهنگ و تمدن اسلامی، تعالی معماری و شهرسازی و تعالی هنر شروع به کار کرد. در همین راستا کمیسیون تخصصی هنر و حکمت اسلامی، معاونت علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی با همکاری دانشگاه آزاد اسلامی یزد و دانشگاه هنر اسلامی ایرانی استاد فرشچیان، پیش همایش حکمت اسلامی و هنر را در ۱۲ مرداد ماه ۱۴۰۰ به میزبانی دانشگاه آزاد اسلامی یزد برگزار کرد.
پیش همایش در چهار پنل از ساعت ۸:۳۰ شروع به کار کرد. پنل اول افتتاح پیش همایش با تلاوت روح بخش کلام‌الله مجید و پخش سرود غرورآفرین ملی و با سخنرانی دکتر معصومه طباطبایی ریاست دانشگاه آزاد اسلامی یزد به صورت رسمی آغاز گردید و پس از آن دبیر کمسیون تخصصی هنر و حکمت اسلامی همایش دکتر ابوالفضل داودی، دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد، به سخنرانی پرداخت.
در ادامه حجت الاسلام والمسلمین دکتر خسرو پناه معاونت علوم اسلامی و هنر دانشگاه آزاد یزد و دکتر ولی‌الله شالی مدیر دفتر مطالعات برنامه‌ریزی و تعالی علوم هنری دانشگاه آزاد اسلامی در این پنل به سخنرانی پرداختند. در پنل دوم سخنرانی‌های علمی ترویجی، ان‌شاءالله رحمتی (استاد فلسفه دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز)، اسماعیل بنی اردلان (دانشیار پژوهش هنر دانشگاه هنر) و رضا ابوئی (دانشیار مرمت معماری شهری دانشگاه یزد) به سخنرانی پرداختند.
در پنل سوم کرسی علمی ترویجی، محمدرضا شریف‌زاده، دانشیار فلسفه هنر دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز با موضوع آیا هنر مدرن اسلامی وجود دارد؟ به سخنرانی پرداخت.
پنل چهارم میزگردی با موضوع «نظریه‌پردازی زیبایی شهر اسلامی» با حضور محمدرضا شریف‌زاده، محمد جواد مهدوی‌نژاد (استاد معماری دانشگاه تربیت مدرس) و طاهره نصر (دانشیار شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی شیراز) انجام شد.
در افتتاحیه این پیش همایش در پنل اول ابوالفضل داودی دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد و دبیر کمسیون تخصصی هنر و حکمت اسلامی همایش درباره این همایش گفت: اولین همایش علوم انسانی و حکمت اسلامی به پیشنهاد حجت الاسلام والمسلمین خسروپناه معاون علوم انسانی و هنر دانشگاه یزد در سال ۹۹ در رشته‌های ذکر شده آغاز به کار کرد. در این راستا ۱۰۱ چکیده مقاله توسط هیات داوران پذیرفته گشت و داوری نهایی مقالات در حال انجام است.
وی در ادامه افزود: در عالم اسلام، علمی مدون و آموزه‌ای مستقل که همه مباحث هنر در آن بگنجد به وجود نیامده است؛ با این وجود با عنایت به تعالیم حکمت اسلامی می‌توان این خلا را پر کرد. هنر اسلامی که آیینه تمام نمای جهان اسلام و فرهنگ و تمدن اسلامی است، دارای مبانی نظری و معنوی مهمی است که می‌توان به بحث و بررسی آن پرداخت.
حجت الاسلام والمسلمین خسرو پناه معاونت علوم اسلامی و هنر دانشگاه آزاد یزد، در سخنان خود در باب حکمت هنر گفت: بحث از رابطه حکمت و هنر، عرفان و هنر، فلسفه هنر و حکمت هنر دینی چند سالی است که در جامعه مطرح شده است و در مصادیق مختلف هنری ظهور و بروز پیدا کرده است. تفکر فلسفی در همه شاخه‌های هنر اعم از تجسمی، سینمایی، ادبیات، تئاتر و… جریان دارد.
وی در ادامه افزود: گوهر هنر بر دو عنصر است؛ یکی اسطوره و دیگری زیبایی. این اسطوره و زیبایی است که از طریق عاطفه بر احساس و تخیل و تعقل اثر می‌گذارد. از هویت هنرمند سرچشمه می‌گیرد و بر مخاطب تاثیر می‌گذارد. ما امروز گرفتار یک جنگ شناختی از طریق هنر هستیم. حاصل این پژوهش‌های علمی می‌تواند در آثار هنری دیده شود و هنرمندان تبینی دینی، فلسفی، معنوی و یا هویتی داشته باشند تا در جامعه تاثیرگذار باشند.
در پنل دوم، ان‌شاءالله رحمتی، استاد فلسفه دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز، با عنوان «حکمت هنر اسلامی از منظر هنری کربن» به اهمیت شخصیت هانری کربن و جایگاه او در مباحث فلسفه هنر اسلامی پرداخت و گفت: «در مباحث فلسفه و حکمت هنر اسلامی بسیار مدیون نویسندگان سنت‌گرا مانند شوان، گنون و سید حسین نصر هستیم؛ بر مبنای اندیشه‌های کربن اکثراً تصور می‌شود، کربن متفکری سنت‌گراست ولی باید توجه داشت که او سنت‌گرا نیست و اندیشه‌ای مستقل دارد. در مبحث حکمت هنر اسلامی دو ویژگی در نظریه کربن وجود دارد که در اندیشه سنت گرایان نیست، اسلام شیعی و اسلام ایرانی.
به طور کلی وقتی در مورد نظریه هنر اسلامی بحث می‌کنیم، پنج حوزه فلسفی پیش روی ما قرار دارد؛ مکتب مشاء، مکتب حکمت اشراق سهروردی، مکتب حکمت مشرقی ابن سینا، مکتب اصفهان و مکتب عرفان و تصوف که در ادامه به توضیح هر کدام از این مکاتب و همچنین توجه کربن به آن و معرفی آثار کربن پرداختند.
در پنل سوم محمدرضا شریف‌زاده، دانشیار فلسفه هنر دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز، با موضوع «آیا هنر مدرن اسلامی وجود دارد؟» گفت: یکی از مهمترین دغدغه‌هایی که در سال‌های اخیر میان پژوهشگران در زمینه هنر و حکمت اسلامی وجود دارد، این است که آیا می‌توان هنر اسلامی را به هنری بروزرسانی شده تبدیل کنیم و یا از هنر اسلامی صرفاً بعنوان گونه‌ای کلاسیک برای برداشت‌های تصویری می‌توان استفاده کرد؟ بصورت خلاصه به مفهوم مدرن بودن هنر و گونه‌های به روزرسانی شده هنر اشاره می‌شود؛ بر این اساس اولین مفهومی که مطرح می‌شود، مفهوم هنر مدرن دلالت بر شکستن سنت برای دستیابی به بیشترین تفسیر شخصی از واقعیت خواهد بود.
وی افزود: هنر اسلامی را می‌توان با هدف خلاق درونی و نه خصوصیات خارجی از هر نوع هنر دیگر تشخیص داد. هدف خلاق درونی برای هنر اسلامی را در گفته محقق مشهور هنر اسلامی، تاتیانا استاردوب، می‌توان این چنین خلاصه کرد: «خلاقیت هنرمند اسلامی معطوف به خداست، نه به یک فرد» بر این اساس هنر صرفاً یک الگوی بصری نیست، بلکه هنر الگویی است که به حوزه‌های مختلف چون جامعه‌شناسی، معرفت‌شناسی، روانشناسی واقتصاد تاکید دارد. یعنی برای ماهیت ارتباطی توانایی آن برای افزایش شناخت شخصی و تشویق رشد فردی و توانایی به چالش کشیدن پیش فرض‌ها وجود دارد.
شریف‌زاده ادامه داد: اینکه عده‌ای اعتقاد دارند، هنر اسلامی هنری است که نمی‌تواند رشد و ترقی بر اساس زمان و مکان داشته باشد، می‌توانند به کتاب خالد عزام مراجعه کنند. بر همین اساس به نمایش چندین نمونه اثر پرداخته شد که در طیف، زمینه، تاریخ و حوزه‌های متعددی قرار داشتند که نشان‌دهنده نمونه‌هایی از یک هنر اسلامی با یک فرمت سنتی است که به یک اثر در حوزه هنر مفهومی تبدیل می‌شود بدون آنکه تغییری در ماهیت پیشینی آن ایجاد کند.
