کتاب «بررسی جامعه شناختی الگوی اسلامی پیشرفت» منتشر شد
کتاب «بررسی جامعه شناختی الگوی اسلامی پیشرفت بر اساس آموزههای قرآن با تأکید بر کنشهای اجتماعی» نوشته سیدعلی نقی ایازی منتشر شد.
به گزارش ایلنا، کتاب «بررسی جامعه شناختی الگوی اسلامی پیشرفت بر اساس آموزههای قرآن با تأکید بر کنشهای اجتماعی» نوشته سیدعلی نقی ایازی «عضو هیأت علمی گروه قرآن و مطالعات اجتماعی دفتر تبلیغات اسلامی» و به همت پژوهشکده اسلام تمدنی این دفتر منتشر شد.
رشد و تعالی انسانها و طی کردن مسیر کمال، نیازی مسلم برای جوامع شمرده میشود؛ این مهم با طراحی، تدوین و عملیاتی کردن الگوی مناسب محقق خواهد شد؛ در این میان، یکی از متغیرهای تأثیرگذار کنشهای اجتماعی است. از این رو، الگوی پیشرفت بر اساس آموزههای قرآنی، با تأکید بر کنشهای اجتماعی مورد کاوش قرار گرفته، ابعاد و مختصات کنش و شاخصهای آن بررسی شده است.
التفات و توجه به اسلامیت در طراحی الگو از بنیادیترین مؤلفهها مد نظر بوده است؛ لذا تبیین ابعاد و شاخصهای پیشرفت بر اساس تعالیم قرآن، هدف اصلی است؛ شناسایی عوامل موثر بر کنش اجتماعی و انواع آن در فرایند پیشرفت مبتنی بر الگوی اسلام و استخراج آسیبها در فضای کنش از دیگر اهداف بوده است.
روش تحقیق در این پژوهش، کیفی بوده و با استفاده از تکنیک تحلیل محتوای استقرائی، صورت گرفته است؛ آنچه خلاقیت و اتقان کار را در این زمینه تضمین میکند، احاطه پژوهشگر به دو دانش تفسیر اجماعی آیات وحی و جامعهشناسی پیشرفت است؛ در این میان، گرایش تفسیر اجتماعی از اهمیت بیشتری برخوردار است.
منطبق با کاربرد این روش، گردآوری داده ها، از میان آیات مرتبط با الگوی پیشرفت و متغیر کنش اجتماعی، انجام شد. کدگذاریهای اولیه و ثانویه و تحلیل آن بر دادهها صورت گرفت و نهایتاً نتیجه مأخوذ از مراحل یاد شده منجر به توسعه مفهومی پیشرفت مبتنی بر متغیر کنش اجتماعی و الگوی مبتنی بر آن را فراهم ساخت.
کنشهای مأخوذ از کتاب وحی در فرایند پیشرفت به شش نوع تقسیم شده است.
کنشهای اخلاقی که محصول ارزشهای حاکم بر جوامع است؛ دسته دیگر، کنشها اجتماعی بوده، فرایند پیشرفت را تسهیل کرده و زمینۀ دستیابی به آن را فراهم میسازد. در این نوع، به گونههایی از کنشهای کنترلی، اصلاحی، برادرانه، انسجامی و مشارکتی دست یافتیم؛ دسته سوم کنشهای حمایتی است و پیشرفت را مبتنی بر انسان دوستی و خیرخواهی تعریف میکند؛ چهارمین نوع، کنش عبادی است. در کنش اقتصادی به عدالت ورزی در تعاملات انسانی دست یافتیم. کنش ارتباطی در دو مقولۀ تعامل با هم نوع و ارتباط با خالق زمینۀ پیشرفت را در در جامعه ایجاد میکند.
در بحث موانع پیشرفت به کنشهایی اشاره شد که میتواند وقوع آن را به تأخیر انداخته و یا سدی در برابر آن باشد. این دسته از کنشها در سه دسته طبقهبندی شده است؛ اول کنشهای کجروانه، کنشهای مبتنی بر ضد ارزشهای دینی و کنشهای فاقد شناخت.