برپایی تئاترهای خیابانی در شرایط کرونایی پُر از ریسک است/ امید به تماشاگران گذری
در آستانه برگزاری بخش خیابانی جشنواره تئاتر مقاومت به شکل زنده و حضوری، برخی از اینکه تئاتر بعد از ماه‌ها خاموشی دوباره در خیابان‌ها جان می‌گیرد شادمان‌اند اما برخی دیگر معتقدند این تصمیم پرریسکی است که ممکن است سلامتی هنرمندان را به خطر بیاندازد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، بخش خیابانی هفدهمین جشنواره تئاتر مقاومت در حالی قرار است به شکل زنده برگزار شود، که چند ماهی از خاموشی چراغ تئاتر چه در سالن‌ها و چه در خیابان‌ها می‌گذرد.
چندی پیش، «داریوش نصیری» که مدیر بخش خیابانی و محیطی جشنواره تئاتر مقاومت است، درباره تصمیم ستاد برگزاری جشنواره برای برگزاری این بخش با حضور گروه‌های نمایشی به‌صورت زنده در شهر تهران، با شرایط ویژه و با رعایت پروتکل‌های بهداشتی در فضای باز گفته بود: «پیش از این قرار بود این بخش در شهر شیراز برگزار شود، که به‌دلیل منع تردد بین استان‌ها و همچنین درخواست گروه‌های نمایشی تصمیم بر آن شد تا بخش نمایش خیابانی و محیطی همزمان با برگزاری آنلاین سایر بخش‌ها در تهران برگزار شود.»
در آستانه آغاز این دوره از جشنواره و انتشار جداول اجرا به نظر می‌رسد این بخش با حضور تماشاگرانی محدود در محوطه تالار وحدت برگزار می‌شود.
«مرجان کرمی» که با نمایش «لطفا از من فیلم بگیرید» از استان مرکزی در بخش محیطی این دوره از جشنواره حضور دارد، این اتفاق را به فال نیک گرفته و به ایلنا می‌گوید: «ما بچه‌های تئاتری چند وقت است دچار افسردگی شده‌ایم، چون نه اجرای عمومی در شهرستان‌ها داریم و نه خبری از جشنواره‌هاست و همه اینها باعث شد سال بدی برای ما باشد. برای همین وقتی خبر برپایی بخش خیابانی جشنواره تئاتر مقاومت را به شکل زنده شنیدم خوشحال شدم که می‌توانیم در جمعی، دوباره همدیگر را ببینیم و با رعایت پروتکل‌ها، نمایش‌هایی را اجرا کنیم یا مخاطبش باشیم. این باعث می‌شود روحیه‌مان بهتر شود تا بتوانیم برای بعد از کرونا آماده‌تر باشیم.»
کارگردان «لطفا از من فیلم بگیرید» که اثرش مقاومت زنی از خطه جنوب را از جنگ تحمیلی تا سیل خوزستان نشان می‌دهد و راوی نقش زنان در بحث مقاومت است، درباره شرایط حدود یک سالی که از شیوع کرونا در کشورمان گذشته می‌گوید: «تئاتر استان مرکزی و حتی پلاتوهای تمرین در این ماه‌ها تعطیل بود. اما هفته گذشته جشنواره استانی به شکل آنلاین و بدون تماشاگر برگزار شد و امروز برای برگزاری زنده در یک جشنواره بسیار خوشحالم.»
اما این خوشحالی در مورد همه تئاتری‌ها حتی همه آنها که اثرشان به بخش مسابقه جشنواره تئاتر مقاومت راه یافته صدق نمی‌کند؛ به خصوص کسی که خودش هنگام اجرای یک تئاتر به کرونا مبتلا شده باشد.
«مصطفی کولیوندی» که با نمایش «بیست شماره آخر را من نشمردم» از ایلام در بخش خیابانی جشنواره تئاتر مقاومت حضور دارد، به ایمنی هنگام اجرای تئاتر چندان خوش‌بین نیست و به ایلنا توضیح می‌دهد: «من چهارمین دوره حضورم در جشنواره تئاتر مقاومت است و خاطرات خوشی از آن دارم. اما امسال این جشنواره در ایام کرونا برگزار می‌شود که مساله‌ای بسیار جدی است و باید به این دقت کنیم که کرونا با هیچ‌کس شوخی ندارد.»
او به خاطره تلخی که از ابتلا به کرونا حین اجرا در این چند ماه اخیر داشته اشاره کرده و یادآور می‌شود: «اواخر شهریور از طرف دوستی برای اجرای عمومی در تهران دعوت شدم اما بعد از شش اجرا، به کرونا مبتلا شدم و ریه و دستگاه گوارشی‌ام به شدت درگیر شد. یک تجربه من از اجرای عمومی در دوره کرونا با وجود رعایت تمام جوانب، همراه با ابتلا به بیماری بود. برای همین با اینکه معتقدم هدف دست‌اندرکاران جشنواره تئاتر مقاومت، حمایت از تئاتری‌هاست اما به عنوان یک تلنگر به مسئولان جشنواره باید بگویم که چنین اتفاقی، ممکن است برای هنرمندان دیگر هم رخ دهد. اصلا همین ترس از بیماری می‌تواند از کیفیت کارها بکاهد.»
کولیوندی با اشاره به اینکه «هدف فقط برگزاری جشنواره در این شرایط است؟» ادامه می‌دهد: «المپیک با آن عظمت و اهمیتش، به خاطر کرونا کنسل شد. تئاتر خیابانی خیلی مهم است اما با یک جشنواره، مشکلات تئاتری‌ها حل نمی‌شود حتی اگر گروهی تمام جوایز یک جشنواره را بگیرد دردی از 10 ماه بیکاری‌اش کم نمی‌کند. با اینکه تاکید می‌کنم که معتقدم نیت دبیرخانه و دست‌اندرکاران جشنواره تئاتر مقاومت خیر بوده، اما برپایی زنده بخش خیابانی در این شرایط بسیار کار پرریسکی است و فقط امیدوارم که ختم به خیر شود.»
این کارگردان و نمایشنامه‌نویس خاطرنشان می‌کند: «اسمش را گذاشته‌اند تئاتر خیابانی، اما به‌جای اینکه نفس به نفس مخاطب اجرا شود، قرار است امسال در جلوی تالار وحدت یا بدون حضور تماشاگر یا با مخاطب محدود برگزار شود. فکر می‌کنم این دیگر اسمش تئاتر خیابانی نیست؛ یک شیوه جدید است که در آن انگار قرار است تنها اتود بزنیم و البته که خطر جانی هم برایمان در پی دارد.»
کولیوندی ادامه می‌دهد: «لازمه این تئاتر، حضور تماشاگر است در غیر این‌صورت، اسمش دیگر خیابانی نیست و می‌توان نام دیگری رویش گذاشت؛ تئاتر محیطی و خیابانی که تماشاگر ندارد و مخاطب نمی‌تواند در آن درگیر شود و مشارکتی کند و باید فاصله‌ها حفظ شود، مثل یک سخنرانی است که حین آن عده‌ای خواب‌شان می‌گیرد.»
او همچنین این جشنواره را یک تجربه جدید و یک چالش خوانده و یادآوری می‌کند: «دوستان برگزارکننده خیلی زحمت کشیدند اما به چه قیمتی؟ من تنها دعا می‌کنم جشنواره تئاتر مقاومت هفدهم به خیر تمام شود و تنها مایه خوشحالی‌ام این است که دوستان‌مان را با رعایت پروتکل‌ها و از فاصله دور می‌بینیم.»
