چرا بند میزان زیر آب رفت؟

به گزارش ایلنا، محمدرضا بهادری (مدیر پایگاه میراث جهانی سازه‌های آبی ـ تاریخی شوشتر) با بیان این‌که به دلیل موقعیت و ماهیت سد بند میزان، زیرآب رفتن این سد کاملاً طبعیی است افزود: ماهیت وجودی بندمیزان، تقسیم و تنظیم آب در شاخه رود گرگر است و به نوعی بند میزان، سدتنطیمی محسوب می‌شود.

او با اشاره به این‌که وقتی در استان، شهرستان و بالادست با بارش‌های شدید به ویژه در نیمه دوم سال مواجه می‌شویم، دبی رودخانه کارون افزایش پیدا می‌کند ادامه داد: باتوجه به شرایط جوی و بارندگی‌های شدید روزهای گذشته در شهرستان شوشتر، بالادست و شهرهای اطراف، حجم عظیمی از آب وارد کارون شد و به تبع آن، بخشی از این آب به شوشتر رسید که درپی این شرایط، بندمیزان نیز به زیر آب رفت.

مدیر پایگاه میراث جهانی سازه‌های آبی ـ تاریخی شوشتر افزود: وظیفه بند میزان در وهله اول، کاهش فشار وارد روی مجموعه آسیاب‌ها و آبشارها و تنظیم آب میان نهرهای شطیط و گرگر است؛ چراکه آب موجود در مجموعه آبشارها و آسیاب‌ها، از شاخه گرگر تأمین می‌شود.

او با بیان این‌که اتفاق رخ داده کاملاً طبیعی است و در سال چندین بار پس از بارندگی‌ها رخ می‌دهد و پایگاه و عوامل اجرایی آن نیز بلافاصله پس از عادی شدن شرایط، اقدامات لایروبی را انجام می‌دهند گفت: درحال حاضر منتظر هستیم تا به محض فروکش کردن دبی روخانه و تثبیت آن ظرف دو سه روز آینده، نسبت به پاکسازی و لایروبی بندمیزان اقدام کنیم.

بهادوری تصریح کرد: از آن‌جا که بند میزان پیشانی ورود آب به شهر شوشتر است، آب مازاد نهر گرگر را به شطیط انتقال می‌دهد و فشار روی مجموعه آسیاب‌ها و آبشارها و نهر گرگر را تنظیم می‌کند تا آثار آسیب نبینند؛ در واقع اگر بندمیزان وجود نداشت، همه حجم آب وارد مجموعه آسیاب‌ها و آبشارها می‌شد. بنابراین باید گفت راز پایداری و ماندگاری 1800ساله این مجموعه، وجود بندمیزان است.

او آوردهای رودخانه‌ای دپوشده در بند میزان را حاصل عبور کارون از مسیر بیشه‌زارهای مختلف عنوان کرد و افزود: لایروبی بندمیزان جزو وظایف ذاتی پایگاه میراث جهانی سازه‌های آبی تاریخی شوشتر نیست و باتوجه به این که موضوع، مرتبط با آب و رژیم رودخانه است، سازمان آب و برق خوزستان مسئول لایروبی و پاکسازی نهر و رودخانه‌ها است؛ باوجود این، باتوجه به اهمیت کار، ما خود ورود خواهیم کرد و اقدامات لازم را در راستای لایروبی و پاکسازی انجام می‌دهیم.

مدیر پایگاه میراث جهانی سازه‌های آبی تاریخی شوشتر با تأکید بر این‌که هیچ اتفاق غیرطبیعی و خاصی در بند میزان رخ نداده است، گفت: از دو روز پیش که بارندگی‌ها آغاز شد و سطح آب در حال بالا آمدن بود، کارشناسان پایگاه به طور مستمر درحال پایش و مستندنگاری بندمیزان و سایر آثار مجموعه سازه‌های آبی تاریخی شوشتر هستند که براساس آن، روز گذشته گزارشی از همه آثار دریافت کردیم و خوشبختانه به جز دو سه نقطه که دچار آسیب جزئی شده‌اند و درحال بررسی آن‌ها هستیم، سایر نقاط مجموعه سالم هستند و مشکل خاصی وجود ندارد.

بند میزان سدی است در شوشتر و ساختهٔ دست انسان، مربوط به دوره ساسانیان که تا امروز پابرجا است. ساختن بند میزان شوشتر را به شاپور اول ساسانی نسبت می‌دهند. بند میزان شوشتر در تاریخ هشتم خردادماه ۱۳۷۸ با شمارهٔ ثبت ۲۳۳۱ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. در سال ۲۰۰۹ نیز این بند به همراه 12 اثر تاریخی دیگر شوشتر در نشست سالانه کمیته میراث جهانی یونسکو در ۲۶ ژوئن ۲۰۰۹ (پنجم تیرماه ۱۳۸۸) در شهر سویل اسپانیا، با احراز معیارهای ۱، ۲ و ۵ با عنوان نظام آبی تاریخی شوشتر به عنوان دهمین اثر ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو با شماره ۱۳۱۵به ثبت رسید.