بررسی دیدگاههای کارشناسان پیرامون مصرف محصولات فراسودمند؛
مصرف فراورده‌های لبنی، تقویت فرایند گوارش را به دنبال دارد
دستگاه گوارش انسان دارای دو عملکرد اصلی تبدیل غذا به مواد مغذی و پاکسازی بدن از مواد زائد است، مصرف لبنیات حاوی فراورده‌های لبنی اشباع شده از باکتریهای مفید یا فراسودمند، راهکاری برای تقویت و بهبود سیستم گوارش و تقویت ایمنی بدن در برابر میکروب‌های خطرناک و زمینه سازی برای گوارش بهتر و آسان تر است.
دستگاه گوارش انسان دارای دو عملکرد اصلی تبدیل غذا به مواد مغذی و پاکسازی بدن از مواد زائد است، مصرف لبنیات حاوی فراورده‌های لبنی اشباع شده از باکتریهای مفید یا فراسودمند راهکاری برای تقویت و بهبود سیستم گوارش و تقویت ایمنی بدن در برابر میکروب‌های خطرناک و زمینه سازی برای گوارش بهتر و آسان‌تر است.
به گزارش ایلنا، با توجه به پیشرفت جوامع و صنعتی شدن هرچه بیشتر آن‌ها، بالطبع فرهنگ مصرف نیز تغییر کرده است و تمایل مردم به استفاده از محصولات سالمبیشتر و بیشتر شده است.
یکی از مواردی که در سالیان اخیر به بحثروز صنایع غذایی و جوامع پزشکی تبدیل شده است بحثپروبیوتیک‌ها، پری بیوتیک‌ها و سین بیوتیک‌ها است که در گروه غذاهای فراسودمند قرار می‌گیرند.
پروبیوتیک: Probiotics
پروبیوتیک، میکروارگانیسم‌های زنده‌ای هستند که در صورت مصرف مقادیر مشخص از آن‌ها، تاثیرات سلامتی بخش بر میزبان خواهند داشت.
پری بیوتیک‌ها: Prebiotics
پری بیوتیک‌ها هم نوع خاصی از مواد غذایی هستند که غیر قابل هضم یا با قابلیت هضم اندک هستند و می توانند از طریق تشدید فعالیت باکتریهای پروبیوتیک، منشا ایجاد اثرات سلامت بخش بشوند و سامانه دفاعی بدن را نیز تقویت کنند.
: Synbiotics سین بیوتیک‌ها
محصولات سین بیوتیک به طور همزمان دارای میکروارگانیسم‌های پروبیوتیک و ترکیبات پری بیوتیک هستند.
برای آگاهی بیشتر از چگونگی عملکرد فرآورده‌های لبنی حاوی باکتریهای پروبیوتیک و فیبرهای پری بیوتیک و سین بیوتیک‌ها و تاثیری که مصرف این مواد در کاهش سوء تغذیه جامعه دارند، نظرات و دیدگاههای برخی از متخصصان علوم پزشکی را جویاشدیم و پای صحبت برخی از مسوولان واحد‌های صنعتی و تولیدی لبنی نشستیم.
دکتر علی اکبر سیاری معاون بهداشتی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در این زمینه اظهار داشت: از جمله مواردی که مصرف لبنیات و فرآورده‌های پروبیوتیک توصیه شده، تامین املاح بدن به ویژه کلسیم و فسفر است.
وی ادامه داد: متاسفانه اکنون در برخی از استان‌های کشور سوء تغذیه کودکان زیر پنج سال آمار بالایی دارد که در این زمینه استان‌هایی مانند سیستان و بلوچستان این رقم بسیار بالاست.
وی با بیان اینکه استان فارس در ردیف چهارم یا پنجم کشور در زمینه سوء تغذیه کودکان زیر پنج سال قرار دارد گفت: مصرف لبنیات و فرآورده‌های سین بیوتیک کمک شایانی در اصلاح رژیم غذایی دارد و می‌تواند کمبودهای کلسیم و فسفر را نیزتامین و جبران کند.
معاون وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ادامه داد: افراد میان سال باید ۸۰۰ میلی گرم کلسیم مصرف کنند که با مصرف لبنیات کم چرب، دوغ، ماست، شیر و کشک این میزان کلسیم برای بدن تامین می‌شود.
وی با بیان اینکه سالمندان به تامین کلسیم بیشتر نیاز دارند گفت: تامین یک هزار و ۲۰۰ میلی گرم کلسیم برای سالمندان نیز با مصرف لبینات کم چرب و فرآورده‌های پروبیوتیک میسر است.
دکتر سیاری اضافه کرد: همه دسته‌ها و زیر گروه‌های لبنیات شامل ماست، شیر، دوغ، کشک، بستنی، و حتی کیک و شیرینی‌هایی که لبنیات دارد برای تامین کلسیم مناسب برای بدن توصیه می‌شود و امید است خانواده‌ها با گنجاندن مصرف لبنیات بیشتر در برنامه غذایی در این زمینه برای پرورش نسلی با رشد مناسب و سالم مشارکت کنند.
این مقام مسوول در باره امکان استفاده از فرآورده‌های پروبیوتیک به جای دارو نیز گفت: مصرف این محصولات به عنوان داروی کمکی نیز مفید است، درکودکانی که مبتلا به کولیک هستند، مصرف پروبیوتیک‌ها می‌تواند تا مقدار زیادی راهگشا باشد و تاثیر دارویی را افزایش دهد.
وی همچنین از خانواده‌ها خواست تا به جای مصرف بی‌رویه سس‌ها از محصولات لبنی جایگزین استفاده کنند و گفت: مصرف بی‌رویه فست فود‌ها ما را به سمت مصرف سس‌ها نیز کشانده در حالیکه می‌توان به جای سس‌هایی که مخرب کبد و دستگاه گوارش هستند از ماست و لبنیات مشابه استفاده کرد.
معاون بهداشتی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ادامه داد: در عین حالی که نمی‌توان مصرف نوشابه‌ها را در سفره غذایی به طورکامل حذف کرد. اما می‌توان نوشابه‌های جایگزین ارائه داد، مصرف دوغ به جای نوشابه‌های گاز دار و غیر گاز دار و مصرف ماست در این زمینه می‌تواند به بهبود رژیم غذایی کمک کند، می‌توان با جایگزین کردن دوغ؛ شربت سکنجبین، شربت قند، آب میوه سالم، سفره غذایی مناسب و سالمی برای خانواده‌ها ایجاد کرد.
پروفسور غلامرضا خاتمی که به عنوان پدر علوم گوارش کودکان شناخته شده نیز به خانواده‌ها توصیه کرد؛ مصرف محصولات لبنی کم چرب و پروبیوتیک را در برنامه غذایی خود بگنجانند و بیان داشت: مصرف این محصولات از تهاجم میکروب‌ها به دستگاه گوارش جلوگیری می‌کند و در ایجادهاضمه سالم اثر بخش است.
پروفسور غلامرضا خاتمی، فوق تخصص گوارش اطفال و استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران، در این زمینه بیان داشت: مصرف لبنیات کم چرب و فرآورده‌های پروبیوتیک و سین بیوتیک برای سلامتی انسان و رشد مناسب و طبیعی بسیار مناسب است.
وی با بیان اینکه ماست، شیر کم چرب و محصولات سین بیوتیک حتی برای درمان برخی بیماری‌ها نیز سفارش شده است گفت: برای داشتن رشد مناسب در کودکان مصرف این محصولات توصیه می‌شود و چه خوب است که خانواده‌ها به جای گنجاندن چیپس و پفک و نوشابه در برنامه غذایی کودکان به آنان دوغ و ماست و لبنیاتِ بیشتری بدهند.
این فوق تخصص گوارش کودکان اضافه کرد: خوشبختانه در سال‌های اخیر تولید محصولات پروبیوتیک در کشور ما رواج بیشتری یافته و این امید وجود دارد تا با مصرف بیشتر آن زمینه سلامت بیشتر جامعه فراهم آید.
پروفسور خاتمی اذعان داشت: اگر میزان دریافت باکتریهای مفید از طریق مصرف شیر و لبنیات سالم و فراورده‌های سین بیوتیک در بدن افزایش پیدا کند و با توجه بهاینکه اجازه رشد باکتریهای مضر را نمی‌دهند، زمینه سلامت کامل انسان فراهم می‌شود و در این صورت می‌توان با گوارش سالم به سلامت همه بدن کمک کرد.
مهدی بهبود سرپرست کنترل کیفی شرکت فرآورده‌های لبنی رامک نیز دراین رابطه گفت: باکتریهای پروبیوتیک مختلف نظیربیفید وباکتریوم بیفیدوم، لاکتوباسیلوس کازئی ولاکتوباسیلوس اسیدو فیلوس و باسیلوس کواگولانس به محصولات مختلفی نظیر لبنیات، ماکارونی و بیسکوئیتسبوس دار اضافه شده‌اند که با توجه به کارکرد لبنیات در سبد خانوار، فرآورده‌های لبنی به عنوان حامل‌های مناسب تری شناخته شده‌اند.
بهبود افزود: باکتریهای پروبیوتیک با توجه به مقاومت به محیط اسیدی، می‌توانند به طور زنده از محیط معده عبور کرده و وارد محیط روده بشوند و در صورت مصرف مداوم و رشد و تکثیر، کفه ترازو به نفع باکتریهای مفید پروبیوتیک تغییر کرده که می‌توانند جلوی رشد باکتریهای مضر را گرفته و مواد مفید مورد نیاز بدن را ترشح کنند و باعثایجاد اثرات سلامت بخش بشوند.
وی نقش پری بیوتیک‌ها را تحریک رشد و یا فعالیت باکتریهای پروبیوتیک دانست و گفت: هر چه که فعالیت باکتریهای پروبیوتیک، زیاد‌تر باشد، تاثیرات مثبت بیشتری را ایجاد می‌کنند.
به گفته این کار‌شناس صنایع غذایی، یک ماده پری بیوتیک خوب نباید قبل از رسیدن به روده تجزیه شود همچنین باید به صورت انتخابی و توسط گروه خاصی از باکتریهای مفید، تخمیر گردد به این ترتیب امکان دسترسی سایر گروه‌های میکروبی از بین می‌رود.
بهبود گفت: یکی از بهترین ترکیبات پری بیوتیک، فروکتوالیگوساکاریدهای کوتاه زنجیر هستند که از ریشه کاسنی و کنگر فرنگی بدست می‌آیند. سایر انواع پری بیوتیک‌ها شامل بتاگلوکان‌ها که از جو ویولاف تهیه می‌شوند و سایرکربوهیدراتهای غیر قابل هضم هستند.
قائم مقام و معاونت بازاریابی و فروش شرکت فرآورده‌های لبنی رامک نیز دراین زمینه گفت: در تولیدات شرکت فرآورده‌های لبنی رامک از سوش‌های پروبیوتیکی استفاده می‌شود که توسط تولیدکنندگان معتبر اروپایی تولید شده و دارای تاییدیه‌های کلینیکی مبنی بر عملکرد صحیح هستند.
مهدی حجازی یاد آور شد: فیبرهای مورد استفاده پری بیوتیک نیز به گونه‌ای انتخاب شده‌اند که احساس رهایی مطلوبی را در مصرف کننده ایجاد می‌کنند به گونه‌ای که علی رغم پایین بودن میزان چربی محصولات، احساس استفاده از محصول پرچرب تداعی می‌شود.
وی ادامه داد: محصولات سین بیوتیک دارای خواص فرا‌تر از محصولات پروبیوتیک هستند در واقع ترکیبات پری بیوتیک به عنوان عامل تشدید کننده و دوپینگ کننده پروبیوتیک‌ها محسوب می‌شوند.
حجازی افزود: در ایران نیز برای اولین بار از سال ۱۳۸۹ عرضه محصولات سین بیوتیک در دو گروه پنیر کم چرب و کم نمک و ماست کم چرب توسط شرکت فرآورده‌های لبنی رامک طراحی و به بازار مصرف عرضه شده است.
در هر حال مصرف یک محصول لبنی ِ سین بیوتیک علاوه بر تقویت باکتریهای مفید، به دستگاه گوارش برای هضم بهترغذا کمک می‌کند وموجب تقویت سیستم ایمنی بدن در برابر هجوم میکروب‌ها نیز می‌شود.
