۲۰۰ تن زباله سرگردان در شبکه جمع آوری آب‌های سطحی پایتخت

ایلنا: هم اکنون در شهر تهران پس از کسر لجن، گل و لای و رسوبات ناشی از شسته شدن مجاری بالادست، بین ۱۸۰ تا ۲۰۰ تن دور ریز آن هم از عجیب‌ترین انواع آن نظیر اتاق اتومبیل ژیان، لاشه گاو، مبلمان منزل، لباس و غیره به شبکه انتقال آب‌های سطحی وارد می‌شود.

به گزارش ایلنا به نقل از روابط عمومی معاونت فنی و عمرانی شهرداری تهران، هر ساله با آغاز فصل بارش، شهرداری تهران درگیر رفع معضل پیچیده آبگرفتگی معابر، جوی‌ها و کانال‌های جمع آوری آب‌های سطحی می‌شود. با بروز آبگرفتگی‌های شهر تهران در ایام بهار و پاییز، انگشت اتهام عموم مردم پیش از همه به سمت شهرداری تهران نشانه می‌رود و معاونت فنی و عمرانی به سبب مسوولیت احداثو نگهداشت کانال‌ها و همین طور معاونت خدمات شهری با توجه به مسوولیت لایروبی به موقع انهار، به عنوان مقصران اصلی پدیده آبگرفتگی مطرح می‌شوند! اما کمتر کسی عدم همراهی شهروندان برای رفع این معضل را که به گفته معاون خدمات شهری شهرداری تهران، عامل حداقل ۵۰ درصد آبگرفتگی‌های شهر تهران است، جزو موارد موثر در بروز این معضل ذکر می‌کند.

با تاسیس شرکت خاکریزآب در ذیل حوزه معاونت فنی و عمرانی در سال ۱۳۷۲، مجموعه تخصصی و مستقلی برای دنبال کردن ابعاد عمرانی پدیده آبگرفتگی در پایتخت شکل گرفت. طی دوره اخیر مدیریت شهری یعنی از سال ۱۳۸۴ تاکنون نیز بالغ بر ۱۰۳ کیلومتر لوله گذاری، تونل و کانال برای هدایت آب‌های سطحی احداثشد که این آمار از کل دوره‌های گذشته مدیریت شهری پیشی گرفته است. به این ترتیب طول کل شبکه جمع آوری آب‌های سطحی در تهران به حدود ۴۴۵ کیلومتر رسیده و احداثکمتر از ۲۵۰ کیلومتر باقی مانده از این شبکه نیز به تناسب تخصیص بودجه در برنامه‌های آتی شهرداری گنجانده می‌شود.

اما صرفنظر از ماموریت‌های عمرانی که قطعا برای پیشگیری از معضل آبگرفتگی جوی‌ها، کانال‌ها و معابر شهر در دستور کار شهرداری قرار دارد، تهران نیازمند ساز و کار فرهنگی برای آگاه سازی شهروندان از عواقب ریختن زباله در انهار و در نتیجه پایان دادن به این رفتار نادرست و اغلب ناآگاهانه است چراکه در غیر این صورت نه تنها افزایش ۲۰۰ کیلومتری کانال‌ها جوابگوی نیازهای شهر نخواهد بود، بلکه شاید حتی ایجاد ظرفیت‌هایی فرا‌تر از آمار نیاز تهران هم علاج درد آبگرفتگی نباشد.

در میان ۱۸۰ تا ۲۰۰ تن دورریزی که توسط شهروندان به شبکه آب‌های سطحی تهران وارد می‌شود، اقلام گوناگونی وجود دارد. شکل گیری سبزی فروشی‌ها و میوه فروشی‌های بزرگ و به ویژه میادین میوه و تره بار نیز به افزایش دورریزهای تهران کمک کرده و اغلب آن‌ها انبوه دورریز سبزی و میوه را نثار شبکه مسیل‌ها می‌کنند؛ بی‌آنکه بدانند این بد‌ترین نوع دورریز است و موجب انسداد جدی شبکه انهار می‌شود.

همچنین شکل گیری فروشگاه‌های مواد غذایی و رستوران‌ها در افزایش حجم دورریز در کانال‌های جمع آوری آب‌های سطحی بی‌اثر نبوده است. بطری نوشابه از نظر متولیان امور نگهداری کانال‌های شبکه جمع آوری آب‌های سطحی یک فاجعه به شمار می‌رود. به طور مثال شهرداری منطقه یک تنها در یک مرتبه پاکسازی کانال‌هایش حدود ۲ کامیون ۳۰ چرخ فقط بطری نوشابه یکبار مصرف جمع آوری کرده کرده است!

برخی صنوف مانند موکت فروش‌ها و پارچه فروش‌ها نیز اگرچه دورریزهای خشک و نسبت به سایر صنوف در حجمی کمتر دارند اما ماهیت دورریز آنان به گونه‌ای است که پس از غوطه ور شدن و کشیدن آب به خود و مخلوط شدن با سایر مواد، به مجموعه‌ای تبدیل می‌شود که همچون بتن مسیر را کاملا بسته و زیان‌های فراوانی به بار می‌آورند.

می‌توان ادعا کرد تمام اصنافی که دورریز خود را پس از انجام کار روزانه به شبکه آب‌های سطحی شهر وارد می‌کنند، آگاهانه مرتکب این عمل می‌شوند و لذا آنان را می‌توان مجرم تلقی و برای برخورد قانونی با ایشان چاره اندیشی کرد.

اما مساله آبگرفتگی‌های ناشی از انباشت دورریز‌ها در انهار و کانال‌های هدایت آب‌های سطحی بااقدامات کوتاه مدت و مقطعی حل نمی‌شود چراکه انبوهی از شهروندان، ناآگاهانه و بدون کوچک‌ترین اندیشه‌ای به عواقب کار خود، هر روز زباله‌های ریز و درشت، از فیل‌تر سیگار گرفته تا بسته بندی انواع کالاهای مصرفی را روانه جوی‌ها می‌کنند. چاره اصلاح رفتار این گروه از افراد، تنها اعمال هوشمندانه راهکارهای فرهنگی است.