«صباح زنگنه» در گفتوگو با ایلنا:
مسئولان عراق می‌دانند که ایجاد یک معادله صحیح می‌تواند آنها را به اهدافشان برساند/ عراق می‌تواند عربستان را به مذاکره با ایران ترغیب کند
تحلیل‌گر مسائل جهان عرب ضمن تحلیل موضوعات پیرامون سفر نخست وزیر عراق به ایران، به ابعاد مختلف روابط سه کشور ایران، عربستان و عراق پرداخت.
سفر «مصطفی الکاظمی» به ایران تنها چند ماه پس از گرفتن رای اعتماد از پالرمان عراق نشان از جایگاه ایران برای این همسایه شرقی عراق دارد، این سفر در حالی انجام شد که الکاظمی دو سفر دیگر به عربستان و ایالات متحده آمریکا در پیش رو دارد. بسیاری از کارشناسان معتقدند که نخست وزیر جدید عراق سعی در ایجاد توازن میان نیروهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای در عراق دارد و این را تنها ره‌یافت ثبات در عراق می‌داند.
«صباح زنگنه» تحلیل‌گر مسائل عراق در گفتوگو با خبرنگار ایلنا، درباره سفر الکاظمی به ایران و تاثیر آن بر روابط دو کشور و همچنین توان منطقه‌ای ایران، گفت: یک روابط طبیعی، تاریخی، اجتماعی و با ثباتی را بین دو ملت ایران و عراق شاهد هستیم اما از نظر سیاسیف شکل دادن به این حجم، نحوه و توسعه روابط نیازمند دیدار و تنظیم برنامه‌های لازم دارد، بنابراین برای بهره‌گیری از عمق روابط مدیران اجرایی یعنی حکومت‌ها باید برای توسعه روابط و محکم و عمیق‌تر شدن آنها ترتیباتی را فراهم کنند.
وی ادامه داد: سفر الکاظمی به ایران با توجه به اینکه سه ماه از نخست وزیری او می‌گذرد و باید در جریان جزئیات این روابط قرار گیرد تا بتواند مجری و پیگیر آن باشد و آن را توسعه بدهد، مهم است. وقتی که دو دولت هم همسایه یکدیگر باشند به طور طبیعی حجم روابط به وجود می‌آید اما اینجا دولت‌ها باید نقش تسریع، توسعه و شکل‌دهنده داشته باشند. با این رفت و آمدها، برنامه‌ها، زمان‌بندی و مجریان آن مشخص و بودجه‌های آن نیز تعریف می‌شود.
این تحلیل‌گر جهان عرب تصریح کرد: وقتی روابط ایران و عراق در منطقه محکم و رو به افزایش باشد، طبعاً روی جایگاه هر دو کشور در منطقه تاثیر گذاشته و شکل آن بهتر می‌شود. دیگر کشورها نیز ارزیابی می‌کنند که نزدیک شدن به این دو کشور به منافع آن کمک می‌کند یا لطمه می‌زند و یا اینکه آنها می‌توانند مشابه این نوع روابط را با یکدیگر داشته باشند یا نه، بنابراین تأثیرات آن حتمی و عمیق است و باید کاری کرد که این تأثیرات پایدار باشد.
وی درباره نظر برخی از کارشناسان مبنی بر تمایل الکاظمی به آمریکا، گفت: بخشی از این تحلیل‌ها واقعیت دارد و بخشی دیگر درست نیست؛ آقای الکاظمی مورد تایید و رضایت ایالات متحده است و وزیر خارجه آمریکا هم بلافاصله بعد از انتخاب شدن او اعلام کرد که این دولت را پذیرفته‌اند و آن را حمایت می‌کنند و از همه می‌خواهند که به آن کمک کنند. این گرایش و تمایل مطرح است، اما آقای الکاظمی نیز این تشخیص را می‌دهد که در محیط خودش می‌بایستی در درجه اول به منافع عراق فکر کند و به ترتیب به روابط با همسایگان بپردازد که این روابط در جهت ثبات، امنیت، توسعه و رشد اقتصاد کشور کمک کند، وقتی چنین باشد ناگزیر است که واقعیت‌های موجود را در نظر گیرد.
این کارشناس مسائل خاورمیانه با بیان اینکه در پارلمان عراق اکثر نمایندگان خواهان افزایش توسعه روابط با ایران هستند و اکثریت آنها رای به خروج نیروهای آمریکایی داده‌اند، خاطرنشان کرد: بنابراین دولت عراق باید سراغ اجرای طرح‌های مورد نظر پارلمان برود و برای اینکه هم اقتصادش لطمه نخورد و همچنین بتواند امنیتش را حفظ کند به دنبال توسعه روابط با همسایگانش باشد. همه مسئولان عراقی می‌دانند با بروز موج بزرگ تروریسم در عراق و سوریه این جمهوری اسلامی ایران بود که با سرعت و قدرت وارد عمل شد و شر تروریسم را از سر مردم عراق و امنیت آنها برطرف کرد. هر چند که آمریکایی‌‌ها نیز در آنجا حضور دارند و ائتلافی از کشورهای زیادی درست کردند و امکانات و تجهیزاتی را وارد کردند تا به اصطلاح علیه داعش مبارزه کنند، اما حضور نیروهای فکری و اجرایی ایران بود که توانست به داوطلبان مبارزه با تروریسم شکل و سازمان بدهد و آنها را عملیاتی کند تا بتوانند آفت تروریسم را از بین ببرند.
وی تاکید کرد: همه مسئولان سابق و فعلی عراق می‌دانند که ایجاد یک معادله صحیح می‌تواند به مسئولان اجرایی و نخست وزیر حیات بدهد و کمک‌شان کند تا اهداف ملت عراق را صحیح به اجرا در بیاورند.
این کارشناس مسائل عراق درباره میانجی‌گری عراق بین ایران و عربستان، اظهار داشت: عراق به دلیل همسایگی با ایران و عربستان تحت تاثیر سیاست‌ها و گرایش‌های گوناگونی قرار می‌گیرد، عربستان در منطقه و در خود عراق سیاست‌های مخربی را دنبال کرده بود و این سیاست‌ها ربط مستقیمی به روابط دوجانبه خودش و ایران ندارد، بلکه بیشتر به دنبال ایفای نقش در عراق بودند. از زمانی که صدام را در جنگ علیه ایران حمایت کرده و تا زمانی که سقوط پیدا کرد و همچنین تا زمانی که القاعده، داعش و گروه‌های تروریستی را در عراق حمایت کرده است و ۵ تا ۷ هزار نفر از نیروهای داعشی و تروریستی از عربستان وارد عراق شده‌اند، مشخص است که سیاست‌های عربستان سیاست‌های سازنده‌ای نبوده است.
وی افزود: این در حالی است که جمهوری اسلامی ایران هرگز آدم‌های انتحاری به عراق نفرستاده است اما با وجود هر نوع نقل و انتقالی که در عراق اتفاق بیفتد، شبکه رسانه‌ای عربستان آن را به جمهوری اسلامی ایران متصل می‌کند و این هوشیاری مسئولان عراقی است که صحت و سقم این مطالب و منافع خودشان را تشخیص دهند.
این کارشناس جهان عرب با بیان اینکه آیا عراق تمایل دارد بین ایران و عربستان روابط بهتر شود، خاطرنشان کرد: جمهوری اسلامی ایران سخن منفی در این زمینه ندارد و مانع اینگونه مسائل نشده است اما شان و جایگاه عراق متفاوت است؛ اگر عراق خودش مستقل عمل کند، مقتدر و عزت‌مند باشد آن وقت این عربستان خواهد بود که به دنبال عراق خواهد آمد و از او می‌خواهد که روابطش با جمهوری اسلامی ایران را بهتر کند.
زنگنه تصریح کرد: برخی از کشورها و جریان‌های سیاسی فکر می‌کنند که اگر به موضوع اختلاف ایران و عربستان دامن بزنند و آن را یک مسئله تلقی کنند، می‌توانند به دولت عراق فشار بیاورند اما واقعیت‌ها چیز دیگری است و دولتمردان عراقی خودشان منافعشان را تشخیص می‌دهند و می‌داند چه کشوری مانع تنش در منطقه می‌شود.
