سفیر ایران در مکزیک در گفت‌وگوی تفصیلی با ایلنا:
اتهام استقرار حزب‌الله در مرز مکزیک و امریکا بی‌اساس و تبلیغاتی است/ سفر وزیر خارجه در دستورکار است/ تحولات مثبت روابط دو کشور در پسابرجام
سفیر ایران در مکزیک تاکید کرد: بعد از توافق برجام، رابطه ایران و مکزیک تحولات مثبت زیادی پذیرفته است و این تحول تنها در افزایش دیدارها و سفر هیات‌های عالیرتبه خلاصه نمی‌شود بلکه در زمینه‌های دیگر از جمله در افزایش همکاری‌های بین‌المللی، همکاری‌های فرهنگی و اقتصادی نیز قابل ملاحظه است.
«خیلی دور؛ خیلی نزدیک»؛ شاید این بهترین تعبیر برای روابط ایران با کشورهای امریکای لاتین باشد، کشورهایی که فرسنگ‌ها از ایران به دلایل جغرافیایی دور هستند اما در روابط سیاسی و فرهنگی، ایران با این کشورها احساس قرابت بیشتری دارد. با وجود روابط دوستانه و راهبردی ایران با کشورهای این منطقه، حلقه گمشده‌ای در این روابط وجود داشت و آن عدم نزدیکی و همکاری‌های تنگاتنگ تهران و مکزیکوسیتی بود. مکزیک از بزرگترین و تاثیرگذارترین کشورهای لاتین زبان قاره امریکا است که سایه‌اش بر سر بسیاری از کشورهای این منطقه سنگینی می‌کند. با این حال، خورشید برجام یخ روابط دو کشور را هم آب کرده است و ایران و مکزیک اندک اندک در حال کم کردن فاصله‌ها و پیمودن راه دوستی با یکدیگر هستند؛ راهی که با آمدن دونالد ترامپ اگرچه پرسنگلاخ‌تر از قبل شده اما به نظر می‌آید رویکردهای غیرمعقولانه او نسبت به ایران و مکزیک، انگیزه‌ها را برای نزدیک شدن افزایش داده است. در خصوص روابط ایران و مکزیک، جایگاه این کشور در مناسبات امریکای لاتین و تاثیر ریاست جمهوری دونالد ترامپ بر روابط تهران و مکزیکوسیتی گفت‌وگویی با محمد تقی حسینی، سفیر ایران در مکزیک داشته‌ایم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید.
ایران و مکزیک یکصد سال با یکدیگر مراوده دارند
مکزیک یکی از کشورهای قدرتمند منطقه آمریکای لاتین است. این کشور در آن منطقه، از چه اهمیتی برای ایران برخودار است؟
همانگونه که اشاره کردید مکزیک یک کشور قدرتمند و مهم است و جایگاه ژئوپلتیکی آن به عنوان حلقه اتصال آمریکای شمالی و آمریکای لاتین بر اهمیت آن می‌افزاید. ضمن اینکه یک قدرت اقتصادی قابل توجه هم هست و از تمدن‌های قدیمی جهان است. ایران و مکزیک یک رابطه طولانی دارند. در واقع بیش از یکصد سال است که دو کشور با یکدیگر مراوده دارند. در مقاطعی این رابطه تحت تاثیر عوامل دیگری دچار ضعف یا قوت شده است ولی همواره رابطه احترام‌آمیز دو کشور برقرار بوده و اکنون این رابطه در شرایطی خوب و رو به گسترش است. ایران نیز برای مکزیک به دلایلی مشابه دارای اهمیت زیادی است و نوع تعامل مکزیکوسیتی با تهران در منطقه خاورمیانه نشاندهنده همین اهمیت است.
رابطه ایران با آمریکای لاتین گسترش زیادی داشته است
برخی از منتقدان دولت آقای روحانی ادعا می‌کنند که سهم منطقه آمریکای لاتین در دستگاه دیپلماسی دولت یازدهم کمتر از سهم اتحادیه اروپایی یا کشورهای خاورمیانه است. چنین تعبیری تا چه اندازه به واقعیت نزدیک است؟
این برداشت کامل نیست. روابط سیاسی و اقتصادی ایران در دولت آقای روحانی بر اساس واقعیات و نیازهای کشور با همه مناطق جهان گسترش یافته است. در این زمینه سهمیه‌بندی خاصی بر اساس مناطق وجود نداشته بلکه شرایط و واقعیات‌های میدانی ممکن است در یک منطقه به روابط سرعت داده باشد و در منطقه دیگری آن سرعت را نداشته باشد. بنابراین مقدورات در مورد گسترش همکاری با هر منطقه موثر بوده است. در این مدت رابطه ایران با آمریکای لاتین نیز گسترش زیادی داشته است. البته مقایسه بین اروپا یا خاورمیانه با آمریکای لاتین نیز ممکن است، مقایسه دقیقی نباشد. چون اروپا در نزدیکی ایران قرار دارد و طبیعی است که در برخی زمینه‌ها این نزدیکی و دوری تاثیر دارد. همین موضوع در آمریکای لاتین هم هم صدق می‌کند. طبیعی است که حجم مراودات مثلا مکزیک یا برزیل با همسایگان آنها یا کشورهای نزدیک‌تر احتمالا بیشتر از مناطق دور دست‌تر باشد.
برجام بر روابط ایران و مکزیک تحول مثبت گذاشت
طی دو سال گذشته دیدارها و رفت و آمدهای مسئولان عالی ایرانی و مکزیکی نسبت به هر زمان دیگری افزایش یافته است. آیا می‌توان از تحول در روابط دو کشور سخن گفت؟ به عبارت دیگر، برجام چه فرصت‌های سیاسی‌ای را برای تهران و مکزیکوسیتی گشوده است؟
بله. حتما کاربرد عبارت تحول در روابط در اینجا معنی دارد. بعد از توافق برجام، رابطه ایران و مکزیک تحولات مثبت زیادی پذیرفته است و این تحول تنها در افزایش دیدارها و سفر هیات‌های عالیرتبه خلاصه نمی‌شود بلکه در زمینه‌های دیگر از جمله در افزایش همکاری‌های بین‌المللی، همکاری‌های فرهنگی و اقتصادی نیز قابل ملاحظه است.
توافقات میان ایران و مکزیک در حال اجرایی شدن است
یادداشت تفاهم مکانیزم مشورت‌های سیاسی میان ایران و مکزیک در در آذرماه سال ۹۴ به امضا رسید. در چارچوب این یادداشت تفاهم، چه رایزنی‌ها و مشورت‌های سیاسی میان دو کشور صورت گرفته است؟ موضوعات رایزنی‌ها چه بوده است؟
در دیدار وزیر محترم امور خارجه با همتای مکزیکی خود مسائل زیادی مورد بررسی قرار گرفت. همچنین در جریان سفر وزیر کار و امور اجتماعی مکزیک به تهران و نیز سفر همتای ایرانی وی به مکزیک توافقنامه همکاری امضا شد. در سفر وزیر محترم بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز توافقات خوبی بین دو کشور صورت گرفت که در حال اجرایی شدن هستند. سفرهای فعالان بخش خصوصی مکزیک به تهران و تفاهم‌نامه‌های منعقده با شرکت‌های ایرانی در راستای اراده سیاسی دو کشور برای افزایش همکاری‌ها است.
امیدواریم سفر وزیر خارجه مکزیک به تهران به زودی انجام شود
قرار بود وزیر امور خارجه مکزیک در شش ماه نخست سال ۲۰۱۷ به ایران سفر کند ولی این سفر انجام نشد. دلیل تعویق این سفر چه بود؟ آیا زمان مجددی برای انجام این سفر تنظیم شده است؟
وزیر خارجه مکزیک این سفر را در دستورکار دارد و ما امیدواریم در آینده نزدیک این سفر انجام شود. برای ما قابل درک است که آقای ویدگارای وزیرخارجه مکزیک اکنون شدیدا درگیر سرو سامان دادن به مسائلی است که از ناحیه همسایه شمالی این کشور ایجاد شده است. با توجه به مشکلاتی که کابینه جدید آمریکا از جمله بر سر مسئله ساختن دیوار بین دو کشور، موضوع مهاجران مکزیکی در آمریکا یا تجدیدنظر در توافقنامه تجارت آزاد نفتا ایجاد کرده است وقت زیادی از وزیر امور خارجه مکزیک گرفته می‌شود و طبیعی است که این مسائل برخی برنامه‌های ایشان را تحت تاثیر قرار داده است یا آنها را با تاخیر روبه‌رو کرده است. البته دو وزیر امور خارجه در تماس همیشگی هستند و در صورت نیاز در حاشیه اجلاس‌های بین‌المللی یا از طریق کانال‌های دیپلماتیک رایزنی‌های خود را انجام می‌دهند.
روابط تهران و مکزیکوسیتی متاثر از موضوعات دیگر نیست
با توجه به رویکردهای خصمانه دولت جدید امریکا نسبت به ایران، آیا این مسئله بر روابط میان تهران و مکزیکوسیتی هم سایه انداخته است؟
روابط ایران و مکزیک به عنوان دو کشور مستقل و بزرگ خیلی متاثر از موضوعات گذرای دیگر نیست.
مکزیکی‌ها تکانه‌های روی کار آمدن ترامپ را کنترل کرده‌اند
هم‌اینک شاهد رویکردهای ضدمهاجرتی و ضدحقوق‌بشری دونالد ترامپ هستیم که همین مسئله در قالب محدودیت‌هایی برای شهروندان مکزیک نیز نمود داشته است. روی کار آمدن ترامپ چه تاثیراتی در وضعیت داخلی مکزیک داشته است؟
مکزیک در چند ماه گذشته با تلاش همه‌جانبه عوارض این تکانه‌ها را کنترل کرده است. نگرانی‌ها در ابتدای روی کار آمدن دولت آمریکا بیشتر بود. اما هم‌اینک مکزیک تسلط خوبی به اوضاع دارد و به عبارتی بسیاری از امور به نفع مکزیک تغییر کرده‌اند.
اقدامات ترامپ علیه مهاجران مکزیکی در درازمدت به سود امریکا نیست
رویکردهای خصمانه دونالد ترامپ علیه مهاجران به ویژه هیسپان‌ها چه تاثیری می‌تواند در جایگاه و اثرگذاری امریکا در امریکای لاتین و به ویژه مکزیک داشته باشد؟
این رویکرد بیشتر موجب منزوی شدن آمریکا می‌شود. کسانی که با سیاست و مسائل جمعیتی در قاره آمریکا آشنا هستند می‌دانند که این کشورها آمیختگی فرهنگی و اقتصادی دیرپایی دارند. اتخاذ سیاست‌های خصمانه آمریکا این مردم را رنجانده است و این به نفع منافع درازمدت آمریکا نیست. این رفتارهای دولت جدید آمریکا احساسات ضد آمریکایی را بیشتر تحریک می‌کند. باراک اوباما در طول هشت سال تلاش کرد تا اعتماد و دوستی ملت‌های دیگر را نسبت به آمریکا افزایش دهد. تا حد زیادی هم موفق شد. اما اکنون با اقدامات ترامپ این دستاوردها هر روز در خطر بیشتری قرار می‌گیرند.
هزینه ساخت دیوار مرزی مکزیک بیش از ۴۵ میلیارد دلار برآورد شده است
هم‌اینک آخرین وضعیت ساخت دیوار مرزی مکزیک و امریکا در چه مرحله‌ای قرار دارد؟
در این زمینه گفت‌وگوهای دو طرف ادامه دارد. مکزیک اعلام کرده است که هزینه‌ای برای ساخت دیوار پرداخت نمی‌کند. دولت آقای ترامپ اکنون بیشتر از گذشته به مشکلات این پیشنهاد خود واقف شده است. گفته می‌شود که هزینه این پروژه بیش از ۴۵ میلیارد دلار برآورد می‌شود و زمانی بیشتر از چهار سال طول خواهد کشید. این پروژه در داخل آمریکا هم مخالفان جدی دارد. بسیاری از ایالت‌ها گفته‌اند که بدون حضور مکزیکی‌ها اموراتشان نمی‌گذرد. بنابراین دولت مکزیک سعی کرده است با برخورد فعال و کار سیاسی گسترده این موضوع را به نفع خودش حل کند.
با رفع تحریم‌های ایران، میزان مبادلات دو کشور به چه سطحی رسیده است؟ سهم ایران در این مبادلات تا چه اندازه است؟
میزان روابط اقتصادی دو کشور افزایش خوبی داشته است. هر چند هنوز امکانات زیادی برای همکاری وجود دارد.
آشنایی بخش‌های خصوصی ایران و مکزیک زمانبر است
مهم‌ترین موانع همکاری‌های اقتصادی ایران و مکزیک چه مسائلی هستند؟ چرا برخلاف روابط و حتی همکاری‌های همیشه جاری دو کشور در عرصه سیاسی، تهران و مکزیکوسیتی در عرصه اقتصادی سطح مبادلاتشان چندان نبوده است؟
در این زمینه به مسائل مختلفی می‌توان اشاره کرد. البته سال‌هایی که ایران تحت تحریم‌های شورای امنیت بود، روابط اقتصادی کاهش خیلی زیادی داشت. اکنون این روابط در حال ترمیم است و طبیعی است که تا بخش‌های مختلف دو کشور همدیگر را پیدا کنند و اعتماد یکدیگر را جلب کنند، زمان می‌برد. آنچه مهم است اینکه خوشبختانه این روابط در مسیر درستی در حال حرکت به جلو است.
مکزیک درصدد همکاری با اوپک است
ایران و مکزیک در عرصه انرژی و به ویژه نفت، همکاری‌هایی را آغاز کردند. این همکاری‌ها مشخص چه همکاری‌هایی هستند؟ در شرایط کنونی دو کشور برای افزایش قیمت نفت چه برنامه‌های مشترکی دارند؟
همکاری دو کشور در این زمینه افزایش یافته است و در ثبات بازار انرژی مقش مهمی داشت. مکزیک با اینکه عضو اوپک نیست اما همکاری خوبی با اعضای اوپک برای تعیین سهمیه‌ها و رعایت آن داشت که بر ثبات بازار نفت اثر گذاشت. مکزیک اعلام کرده است که در این زمینه با اوپک همکاری می‌کند.
اتهام استقرار حزب‌الله در مرز مکزیک و امریکا بی‌اساس و تبلیغاتی است
چند سال پیش روزنامه سعودی الشرق الاوسط ادعا کرده بود که «منابع وابسته به سازمان امنیت و اطلاعات کانادا و مکزیک تاکید کردند که حزب‌الله لبنان شاخه‌هایی در کشورهای آمریکای جنوبی و لاتین با حمایت ایران تشکیل داده است. همچنین چند سال قبل یک نماینده جمهوریخواه در مجلس نمایندگان آمریکا مدعی شده بود که حزب‌الله لبنان در مرز مکزیک و آمربکا مستقر شده است. چقدر این ادعا صحت دارد؟ به عبارت دیگر، پاسخ ایران به ادعا‌ها چیست؟
این اتهامات کاملا بی‌اساس است و فقط کاربرد تبلیغاتی دارد.
مکزیک ایران را عامل ثبات در منطقه می‌داند
نگاه مکزیک به نقش منطقه‌ای ایران چگونه است؟
مکزیک برای نقش ایران در منطقه و همچنین در صحنه جهانی اهمیت زیادی قائل است. از دید مکزیک ایران عامل ایجاد ثبات در منطقه بوده است و نقش سازنده‌ای در جلوگیری از افراط‌گرایی و در مبارزه با تروریسم در منطقه داشته است. همچنین ایران با توافق هسته‌ای قدرت اثرگذاری دیپلماتیک خود را در صحنه بین‌المللی به اثبات رسانده است. در سازمان‌های بین‌المللی نیز مکزیک همواره ایران را به عنوان یک قدرت اثرگذار به رسمیت می‌شناسد و در این زمینه دو کشور همکاری‌های خوبی دارند.
گفت‌وگو : محمدابراهیم ترقی‌نژاد
