بهمنی‌قاجار در گفت‌و‌گو با ایلنا:
امکان محاکمه ترامپ پس از دوره ریاست جمهوری وجود دارد/ دادستان کل کشور می‌تواند عاملان شهادت شهید سلیمانی را تحت تعقیب قرار دهد
یک وکیل دادگستری ابعاد حقوقی ترور سردار سلیمانی را بررسی کرد.
محمد علی بهمنی قاجار در گفت‌و‌گو با خبرنگار ایلنا در خصوص بررسی ابعاد حقوقی ترور سردار سلیمانی، اظهار کرد: طبق ماده ۵ قانون مجازات اسلامی، این امکان وجود دارد که آمران و عاملان ترور سردار قاسم سلیمانی حتی اگر در ایران نباشند، برای آنها پرونده کیفری تشکیل داد و به اتهاماتشان رسیدگی کرد.
این وکیل پایه یک دادگستری افزود: طبق اصل صلاحیت جهانی، تمامی کشورها نسبت به افرادی که مرتکب جنایت بین‌المللی می‌شوند، می‌توانند علیه آنها پرونده کیفری تشکیل دهند و به اتهاماتشان رسیدگی کنند. متأسفانه این اصل صلاحیت جهانی به صورت جامع و کامل در قانون ایران نیامده است؛ در ماده ۹ قانون مجازات اسلامی به اصل صلاحیت جهانی اشاره شده اما نوشته شده است که مرتکب جرائمی که به موجب قانون خاص یا عهدنامه‌ها و مقررات بین‌المللی در هر کشوری یافت شود در همان کشور محاکمه می‌شود یعنی لزوم دارد که فرد مجرم در ایران یافت شود.
وی با بیان اینکه براساس اصل صلاحیت جهانی، آمران و عاملان ترور سردار سلیمانی قابلیت محاکمه و مجازات را دارند ، ادامه داد: این افراد مرتکب یک جنایت بین‌المللی شده و یک مقام دولتی را ترور کرده‌اند و بر عهده گرفتن مسئولیت این ترور یک جنایت بین‌المللی است و نقض فاحش قواعد آمره حقوق بین‌الملل بوده است. بنابراین امکان تعقیب عوامل ترور شهید سلیمانی وجود دارد.
این حقوقدان ادامه داد: تا زمانی که ترامپ به عنوان عامل اصلی این ترور، رییس جمهور آمریکا باشد، دارای مصونیت دیپلماتیک است و هیچ کشوری در جهان نمی‌تواند وی را مورد محاکمه قرار دهد اما بعد از پایان دوره ریاست جمهوری، ترامپ مصونیت دیپلماتیک نخواهد داشت و براساس اصل صلاحیت جهانی امکان محاکمه ترامپ وجود دارد.
عضو کمیسیون امور بین‌الملل کانون وکلای دادگستری مرکز گفت: دادستان کل کشور می‌تواند به عنوان مدعی‌العموم تعقیب عاملان این ترور را تحت تعقیب قرار دهد و در دادگاه‌های ایران به این پرونده رسیدگی شود.
بهمنی قاجار اظهار کرد: در خصوص اینکه صدور حکم منجر به نتیجه خواهد شد یا خیر، باید گفت که اجرای چنین حکمی با موانعی روبرو است و در دنیای امروز، آمریکا ابرقدرت است و حتی نظامات بین‌المللی را به سخره می‌گیرد و از هیچ نهاد بین‌المللی تبعیت نمی‌کند.
وی افزود: برای جنایات بین‌المللی که ترور سردار سلیمانی هم یکی از مصادیق جنایات بین‌المللی است، نظام بین‌الملل سازوکاری به عنوان دیوان کیفری بین‌المللی ترتیب داده است که عضویت در این دیوان اختیاری است و آمریکا نه تنها عضو این دیوان نیست بلکه اصلاً دیوان کیفری بین‌المللی را به رسمیت نمی‌شناسد و چون این دیوان گاه برای مقامات آمریکایی محدودیت‌هایی ایجاد کرده است، آمریکا دیوان کیفری بین‌المللی و دادستان این دیوان را تهدید به تحریم کرده است.
این عضو کانون وکلای دادگستری مرکز گفت: بنابراین سازوکار موجود برای رسیدگی به این جنایات بین‌المللی در نظام حقوق بین‌المللی عملاً در مقابل آمریکا ناکارآمد است مگر اینکه شورای امنیت پرونده‌ای را به دیوان کیفری بین‌المللی ارائه دهد که این هم غیرممکن است چون آمریکا در شورای امنیت، عضو دائم است و دارای حق وتو است و در صورتی که درخواستی برای ارجاع پرونده‌ای به دیوان کیفری بین‌المللی از سوی شورای امنیت باشد، قطعاً آمریکا وتو خواهد کرد.
وی اضافه کرد: پس امکان محاکمه و تعقیب ترامپ یا مقامات سابق دولت آمریکا در دیوان کیفری بین‌المللی غیرممکن است.
بهمنی قاجار ادامه داد: تنها راه ممکن، اصل صلاحیت جهانی است به این صورت که دادگاه یک کشور اروپایی اگر ترامپ را ببیند به اتهام ترور سردار سلیمانی او را دستگیر و محاکمه کند که این هم بسیار دور از ذهن به نظر می‌رسد.
این حقوقدان بیان کرد: رسیدگی و صدور حکم در کشور هم یکی از راه‌های ممکن است که چنین حکمی قطعاً از نظر حقوقی دارای اهمیت است و ارزش سمبلیک و نمادین خواهد داشت اما اینکه اینترپل این حکم را اجرا کند، بسیار دور از ذهن است.
وی گفت: نظام حقوقی بین‌الملل هنوز یک نظام کارآمد و دارای ضمانت اجرایی قوی نشده و این نظام بسیار ناقص است و مکانیسم آن انتخابی است به این معنا که دولت‌ها خودشان باید بخواهند که حقوق بین‌الملل را اجرا کنند و متاسفانه دولت امریکا به خصوص پس از جنگ سرد قواعد آمره حقوق بین‌الملل را رعایت نمی‌کند.
