باید‌های برخی دانشگاه‌ها درباره انتخاب دوز بوستر صحیح نیست/ ترکیب واکسن‌ها خطری برای استفاده‌کنندگان ندارد

مطالعات گسترده‌ای در ارتباط با بهترین انتخاب برای دز بوستر منتشر نشده است، ولی در ارتباط با ترکیب واکسن‌ها مطالعات محدودی انجام شده است. شاید استناد به آن مطالعات در ارتباط با انتخاب دز بوستر نیز صدق کند. مطالعاتی در ارتباط با ترکیب واکسن‌های فایزر و آسترازنکا، اسپوتنیک و آسترازنکا، نوواکس و مدرنا، بهارات و آسترازنکا، انجام شده است و در کنار آن یک مطالعه‌ی محدودی در ارتباط با دوز بوستر برای واکسن‌های، سینووک و فایزر، والنوا (پلت فرم غیر فعال) و فایزر، والنوا و آسترازنکا، آسترازنکا و مدرنا، آسترازنکا و نواوکس، جانسون و فایزر. کوروک و آسترازنکا نیز انجام شده است.

نتایج همه‌ی مطالعات نشان داده است که ترکیب واکسن‌ها خطری برای استفاده کنندگان ندارد. درضمن در حالت کلی ترکیب واکسن‌ها (استفاده از پلت فرم‌های متفاوت) پاسخ ایمنی قویتری را به دنبال دارد. درست است که در ارتباط با واکسن‌هایی مثل برکت و سینوفارم و پاستور و رازی و اسپایکوژن و فخرا مطالعات این چنینی وحود ندارد ولی مطالعاتی که با پلت فرم‌های مشابه انجام شده است را می‌توان به عنوان رفرنس نیز استفاده کرد. بنابراین باید‌هایی که از طرف برخی از دانشگاه‌های علوم پزشکی در ارتباط با انتخاب دوز بوستر مطرح می‌شود صحیح نیست.

از مسئولین مربوطه خواهشمندم نسبت به انتخاب دوز بوستر برای هموطنان حساسیت لازم را به خرج دهند. بنابر این با در نظر گرفتن مطالعات انجام شده می‌توان از واکسن‌هایی مثل آسترازنکا برای دوز بوستر واکسن‌های برکت، فخرا، بهارات و سینوفارم استفاده کرد.انتخاب واکسن‌های پروتیینی برای دوز بوستر نیز می‌تواند به نفع جامعه باشد.

دکتر مصطفی نوری‌زاده (دکتری بیوتکنولوژِی)

عضو هیئت علمی دانشگاه