واکنش ها به صحبت های جنجالی ابراهیم حاتمی کیا : مثل همیشه، طلبکار

علیرضا امامی فرد در جهان اقتصاد نوشت: سالهاست جشنواره فیلم فجر با حواشی مختلفی رو به رو است. گاهی اوقات در این مراسم خبر از دست های پشت پرده به گوش می رسد و زمان های دیگر عوامل فیلم ها هستند که حواشی را به وجود می آوردند.

جشنواره فیلم فجر در سال گذشته با حواشی گوناگونی از جمله پخش نشدن مستقیم آن از صدا و سیما، نامزد شدن تعدادی از فیلم ها در برخی از جوایز، انتخاب شدن بعضی از آنها همراه بود.

اما امسال کمی بیشتر از سال گذشته متن ماجرا بر حاشیه اولویت داشت تا اینکه در شب اختتامیه حاتمی کیا صحبت های تند و آتشینی انجام داد.

صحبت های او با واکنش های مختلفی همراه بود. برخی از خبرگزاری ها از جمله فارس، تسنیم و مهر صحبت های او را به نوعی پوشش بودند که او کار بزرگی انجام داده است اما بعضی دیگر از کانال های مجازی پر بازدید صحبت های حاتمی کیا را بسیار نادرست و بی ارزش تلقی کردند.

البته صحبت های حاتمی کیا به چند کانال و خبرگزاری ختم نشد. شبکه های مجازی که این روزها عده ای مخالف فعالیت آن هستند باعث شد تا بحث و گفت و گویی میان منتقدان و موافقان حرف های حاتمی کیا شکل بگیرد.

در میان صحبت هایی که در شبکه های مجازی اتفاق افتاد یک سوال بی پاسخ ذهن همگان را مشغول کرده است.

آن سوال این است که حاتمی کیا به چه چیز اعتراض می کند؟!

این اولین باری نیست که وقتی ابراهیم حاتمی کیا فیلمی در جشنواره ارائه می دهد با حاشیه رو به رو می شود.

او قبل از آخرین فیلمش (به وقت شام) یعنی بادیگارد هم جشنواره را به حاشیه برد. او همان سال معتقد بود که عده ای حقش را در این جشنواره خورده اند و در اختتامیه مراسم حضور نخواهد داشت. او به قولش پایبند بود و در اختتامیه شرکت نکرد، پرویز پرستویی که در فیلم بادیگارد به عنوان نقش اول به ایفای نقش پرداخته بود توانست جایزه بهترین بازیگری را از آن خود کند و زمانی که روی سن ایستاد از حاتمی کیا یاد کرد و شرایط به وجود آمده را مورد انتقاد قرار داد.

فیلم حاتمی کیا امسال نیز به جشنواره رسید و توانست در چندین بخش نامزد جایزه شود. « به وقت شام » که با همکاری رسانه اوج ساخته شده است توانست دو جایزه بهترین موسیقی و بهترین کارگردانی را به طور مشترک با تنگه ابوقریب دریافت کند.

دو فیلم که موضوع جنگ را به تصویر کشیده اند. زمانی که ابراهیم حاتمی کیا به روی سن آمد صحبت های انتقادی به هیات داوران، صدا و سیما و مجری برنامه ایراد کرد.

او در این مراسم گفت:

«من فیلمساز وابسته و فیلمساز نظامم. من افتخار می‌کنم از کسانی حرف می‌زنم که باورشان دارم. سی سال است روی این سن می‌آیم و برایم اولین بار نیست.

دلم می‌خواهد از بچه‌های سازمان اوج تشکر کنم. دوستانی که زحمت می‌کشند و واژه سربازان گمنام امام زمان را باید به آن‌ها اطلاق کرد. متاسفم که می‌شنوم برخی از همکاران از جمله ایشان (رضا رشیدپور) واژه سازی می‌کنند و فیلم‌های ارگانی و نهادی و سازمانی می‌گویند. من افتخار می‌کنم فیلمی ساختم درباره مدافعان حرم. افتخار می‌کنم که برای ساختن این فیلم از عزیزی مثل حاج قاسم سلیمانی جایزه گرفتم. افتخار می‌کنم از سوی بچه‌های سپاه که زحمت کشیدند و امثال من را رشد دادند، حمایت شدم.

حاتمی کیا گفت: اگر خانه سینما به محل کارآفرینی تبدیل شود، من کارآفرینم چراکه یک سال در کنار گروه سازنده فیلم بودیم و رزق به آن‌ها رساندیم. امثال آقای رضا رشیدپور واژه‌هایی می‌سازند که در سازمان صدا و سیما باب می‌شود. اعتراض می‌کنم به تلویزیون، زیرا افرادی دعوت می‌کنند که باید از این نوع نگاه دفاع کنند، اما به یکباره به اپزیسیون تبدیل می‌شوند از مسئولین شبکه سه و دو شکایتم را به خدا می‌برم بابت رفتار زشت شان در این مدت که با فیلم روا داشتند.»

یکی از اولین ابهامات این جا بود که اگر ابراهیم حاتمی کیا اهل دسته بندی سیاسی نیست چرا نام محمد جواد ظریف را که به تماشای این فیلم نشسته و اتفاقا برای آن اشک هم ریخته بود! بر زبان نیاورد؟

شاید بتوان با دلایلی آن را توجیه کرد که پرداختن بیش از حد به آن به نظر می رسد چیزی را حل نمی کند.

اما سوال اصلی همان است که چند خط قبل تر مطرح شد. کارگردان فیلم آژانس شیشه ای به چه موضوعی هر سال معترض است؟

سوالی که همچنان جوابی مشخص ندارد. آیا حاتمی کیا بر این باور است که هر بار فیلم می سازد باید در جشنواره فیلم فجر همه جوایز را درو کند؟

بی شک با توجه به اعتراضات تکراری این کارگردان با سابقه چیزی جز این نمی توان نتیجه گیری کرد.

اگر آقای حاتمی کیا مانند برخی از کارگردانان صاحب نام فیلمش توقیف می شد یا با ممیزی های فراوان همراه می شد چه واکنشی نشان می داد؟

اگر ایشان از حمایت مالی ارگانی ثروتمند مانند بسیاری از کارگردان های خوش ذوق و با استعداد برخوردار نبود چه می گفت؟

اگر کارگردان «به وقت شام» مانند اصغر فرهادی دو جایزه اسکار را دریافت می‌کرد و در داخل کشور عده‌ای او را خائن خطاب می‌کردند به چه حالی مبتلا می‌شد؟

اگر آقای حاتمی کیا معتقد است که هر سال حقش در جشنواره فیلم فجر خورده می‌شود چرا باز هم در آن شرکت می‌کند؟

بعد از صحبت‌های حاتمی کیا اما و اگرهای بسیاری در ذهن مخاطبان و اهالی سینما شکل گرفته است که بهتر است ایشان پاسخی شفاف به آنها دهند. نکته جالب توجه اینجاست که رئیس رسانه ملی بعد از شکایت حاتمی کیا از صدا و سیما پیش خداوند متعال اظهار کرد که حق با اوست.

صدا و سیمایی که بارها طیف‌های مختلف به آن اعتراض کردند و تقریبا هیچ پاسخی مبنی بر اینکه حق با آنهاست از جانب صدا و سیما نشنیدند.

سوالها فراوان است و امیدوارم به زودی این مسائل روشن شود تا بار دیگر حاتمی کیا حاشیه را از متن پررنگ‌تر نکند.