فصلی که دریا "خواهر" دریانوردان می‌شود
صد روز برای دریانوردان و همه افرادی که با دریا سروکار دارند در حکم بهار بوده و به بهار دریا معروف است، چرا که در این ایام، دریا ۶۵ روز پرآشوب را پشت سر گذارده است و روی به آرامش و سکون دارد.
بنیامین انصاری نسب - پژوهشگر فرهنگ هرمزگان اظهار داشت: بهار دریایی دارای 365 روز و سه فصل 100 روزه و یک فصل 65روزه است و نخستین روز این تقویم و نوروز آن بنا به نوشته اسماعیل رائین از نهم مرداد ماه و اعتقاد اهالی لنگه و برابر تقویم وحیدی از دهم مرداد ماه آغاز می‌شود.
وی با بیان اینکه این صد روز برای دریانوردان و همه افرادی که با دریا سروکار دارند در حکم بهار بوده و به بهار دریا معروف است، تصریح کرد: چرا که در این ایام، دریا 65 روز پرآشوب را پشت سر گذارده است و روی به آرامش و سکون دارد.
انصاری نسب این مطلب را در نشست علمی "نوروز شبانی و نوروز صیادی "از سلسله نشست‌های "نوروز ، تنوع فرهنگی و همبستگی ملی در ایران " اظهار داشت و گفت: به اصطلاح دریانوردان خلیج فارس دریا "خواهر " یعنی مهربان و با محبت شده و برای کشتی‌های بادبانی فصل مناسبی بری آغاز سفرهای دریایی بوده است.
این پژوهشگر در ادامه به ویژگی‌های نوروز صیاد در روستای ساحلی سلخ (جزیره قشم ) اشاره کرد و اظهار داشت: از گذشته تاکنون مردم سلخ در این روز خود به دریا می‌رفتند و برای حیوانات دعا می‌گرفتند و در خانه‌هایشان را گلک می‌کشیدند، لباس نو می‌پوشیدند، همچنین در آن روز خاص کسی از دریا صید نمی‌کرد و همگی اهالی روستا موظف بودند که در این روز گوشت بخوردند.
مدرس دانشگاه پیام نور بندر عباس گفت: اما در 10 سال گذشته که دهیاری سلخ فعال شده علاوه بر مراسم رزیف (مراسمی برای ابراز شادی و نشاط در عروسی‌ها و اعیاد که در بندرکنگ و قشم برگزار می‌شود) و شوشی (مراسم نوروز صیاد) موارد دیگری از جمله مسابقات شنا، طناب کشی، دومیدانی، بازیهای محلی و...برای رونق و جلب گردشگر به این آیین اضافه شده است.
انصاری نسب در بخش دیگری از سخنانش به گوشه ای از آیین های توتم گلک، توتم لوبن کردن، توتم تطهیر دریا، تابو کردن خوردن ماهی، شوشی و ... پرداخت.
وی در ادامه افزود: در پس هر کنش آیینی یکی معنا، یک هدف و یک عملکرد نهفته است و آیین نقش ارتباطی میان نیات، معانی ضمنی و ساختار اجتماعی ایفا می‌کند. این کنش‌های آییین نه فقط داده‌های با ارزشی را از دیدگاه فرهنگی فرد و دنیای او را در بر می‌گیرند بلکه بیانگر رابطه عمیق بینا ذهنی مخاطبین متعدد است و همیشه رمز گونگی بخشی از این کنش‌ها است.
این پژوهشگر گفت: در واقع نوروز صیادی به عنوان یکی از آیین‌هایی که با اشکال مختلف کنش،که در پرده ای از ابهام قرار دارند شناخته می‌شود بنابراین شناخت و رمز گشایی از این نمادهای آیینی باعث شناخت دقیق کنش‌ها و رابطه آنها با قدرت‌های موجود می‌شود.
به گفته وی رمز گشایی از توتم (اجسام نمادین )و تابوهای جاری (رفتارهای نکوهش پذیر بر طبق رسم ) در آیین نوروز صیادی علاوه بر نمایش نمادین فرهنگ اقوام و تأثیر اقلیم بر معیشت آنان بخش عمده ای از حیات دینی و باورهای مردم سلخ را نیز تبیین می‌کند.
وی افزود: تلقی آیین از مفاهیم توتم و تابو در نشان دادن پیوند حیات تاریخی و زمان عینی آن با عهد اسطوره و زمان ذهنی آن است که با اندکی تفاوت در اجراها با سایر آیین‌های مشابه در اقوام مختلف تأییدی بر همبستگی ملی در اقوام ایرانی است.
منبع: تسنیم
