حسن یونسی: از تشکیل نداهای جدید حمایت می‌کنیم

«حزبی برای زندگی» تنها عبارتی است که بعد از خواندن پیش نویس مرامنامه ندای ایرانیان با تاکیداتش بر روی موارد اجتماعی و نه فقط سیاسی به ذهن متبادر می‌شود. عبور از چارچوب بحث‌های تئوریک و ورود به فاز عمل گرایی ویژگی بارزی است که در گفتگو با حسن یونسی سخنگوی حزب ندای ایرانیان متوجه شدیم. «ویژگی بارز دیگر مرامنامه حزب ندای ایرانیان، تاکید روشن و برجسته بر مسائل اجتماعی است. تا جایی که موضوعات اجتماعی بیشترین شاخص را در این مرامنامه به خود اختصاص می‌دهد. تاکید ویژه حزب ندای ایرانیان بر مطالبات اجتماعی، بدین معناست که از نظر ما اصلاحات فقط تاکید بر توسعه سیاسی و مطالبات سیاسی نیست بلکه بیش و پیش از توسعه سیاسی، جامعه ما نیازمند اصلاحات در حوزه اجتماعی و فرهنگی است. ویژگی بارز دیگر این مرامنامه؛ تاکید بر به رسمیت شناختن تکثرهای سیاسی، فرهنگی و قومی است» فارغ از نگاه‌های سیاسی و جناحی اکنونی فرصتی فراهم شده است تا نگرشی نو به تحزب در کشور پدید آید. بحثما بر سر پیش نویس مرامنانه ندای ایرانیان و در خواست عضویت این حزب در شورای هماهنگی جبهه اصلاحات بهانه گفتگوی ما حسن یونسی سخنگوی این حزب شد. مشروح مصاحبه ندای ایرانیان با حسن یونسی در ذیل آمده است:

تا پیش از اعطای مجوز به حزب ندای ایرانیان، برخی از جریانات رسانه‌ای و سیاسی مدعی بودند این حزب با اصلاح طلبان و جریان اصلاحات هماهنگ نیست. به عنوان سخنگوی این حزب بفرمایید ندای ایرانیان در چند ماهه اخیر برای هماهنگی با جریان اصلاحات چه کاری انجام داده است؟

اعضای حزب ندای ایرانیان بار‌ها گفته بودند که این حزب برای هماهنگی با جریان اصلاحات از پیش برنامه دارد. ما فکر می‌کنیم یک راه مناسب برای ایجاد این هماهنگی‌ها، عضویت و فعالیت در شورای هماهنگی جبهه اصلاحات است. بنابراین ما در چند روز گذشته درخواست عضویت در شورای هماهنگی جبهه اصلاحات را ارائه کردیم. اگر چه طبق اساسنامه شورای هماهنگی جبهه اصلاحات عضویت در این شورا منوط به صدور پروانه فعالیت دائمی احزاب است. به هر حال با توجه به فرصتی که تا برگزاری کنگره و صدور پروانه فعالیت حزب ندای ایرانیان باقی مانده است این درخواست برای شورای هماهنگی جبهه اصلاحات ارسال شد تا در این مدت مورد بررسی قرار بگیرد.

به هر حال آغاز به کار ندای ایرانیان با سروصدا‌ی زیادی همراه بود. واکنش اعضای شورای هماهنگی جبهه اصلاحات نسبت به درخواست عضویت شما چه بود؟ اصلا عضویت در شورای هماهنگی جبهه اصلاحات چه سودی دارد؟

احزاب عضو شورای هماهنگی جبهه اصلاحات از عضویت ما در این شورا استقبال می‌کنند و من فکر می‌کنم عضویت ندای ایرانیان در شورای هماهنگی جبهه اصلاحات روال عادی خودش را طی خواهد کرد. می‌توان از ظرفیت این شورا برای ایجاد هماهنگی بیشتر میان احزاب اصلاح طلب استفاده کرد. حزب ندای ایرانیان هم بر اساس اصول و مرامی که تا کنون تعریف و ارائه کرده است در چارچوب اصلاح طلبی حرکت می‌کند. بنابراین لازم است که ما از این طریق بیشتر با جریان اصلاحات و دیگر گروه‌ها هماهنگ باشیم.

اینکه می‌گویید ندای ایرانیان قرار است در چارچوب اصلاحات عمل کند، چطور و به چه صورت به جامعه اعلام شده است؟

از طریق اعلام مواضع، انتشار بیانیه راهبردی حزب و پیش نویس مرامنامه.

در این مرامنامه منتشر شده بر چه چیزهایی تاکید می‌شود که ادعای شما را اثبات می‌کند؟ ویژگی‌های مرامنامه ندای ایرانیان چیست و بر چه اصولی تاکید شده است؟

در این مرامنامه ما در بندهایی به صورت خیلی شفاف و صریح اصولی را ذکر کردیم و شاخص‌هایی را مطرح کردیم که می‌توان گفت شاخصه گفتمان اصلاح طلبی است. از جمله تاکید مکرر ما بر فعالیت‌های سیاسی از طریق راهکارهای قانونی و دموکراتیک و مطالبه حقوق اساسی ملت که در قانون اساسی ذکر شده است و در متن پیش نویس مرامنامه به صراحت عنوان شده است.

به نظر شما مرامنامه حزب ندای ایرانیان چه ویژگیهایی دارد؟

ویژگی‌هایی که در مرامنامه وجود دارد و به شکلی این مرامنامه را نسبت به رویکردهای برخی احزاب دیگر برجسته می‌کند. ما سعی کردیم در این مرامنامه از شعار زدگی و مقدمه چینی‌های تئوریک پرهیز کنیم و به آرمان‌هایی اشاره کنیم که قابلیت اجرایی داشته باشد. ویژگی بارز دیگر مرامنامه حزب ندای ایرانیان، تاکید روشن و برجسته بر مسائل اجتماعی است. تا جایی که موضوعات اجتماعی بیشترین شاخص را در این مرامنامه به خود اختصاص می‌دهد. تاکید ویژه حزب ندای ایرانیان بر مطالبات اجتماعی، بدین معناست که از نظر ما اصلاحات فقط تاکید بر توسعه سیاسی و مطالبات سیاسی نیست بلکه بیش و پیش از توسعه سیاسی، جامعه ما نیازمند اصلاحات در حوزه اجتماعی و فرهنگی است. ویژگی بارز دیگر این مرامنامه تاکید بر به رسمیت شناختن تکثرهای سیاسی، فرهنگی و قومی است. با تاکید مضاعف بر اینکه نیاز امروز جامعه ما تحمل، روا داری و صبوری بیشتر در رفتارهای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی است. ویژگی بارز دیگری که می‌خواهم بدان اشاره کنم تاکید ما بر اصلاحات تدریجی و گام و به گام است و اینکه ما در هر صورت میانه‌ای با شیوه‌های مبتنی بر تحریم و کناره گیری از حضور در صحنه‌های سیاسی نداریم. معتقدیم حتی برداشتن یک گام در راه اصلاح نارسائی‌های جامعه، بهتر از بی‌عملی و بی‌تفاوتی نسبت به وضع جامعه است.

شما در اظهارات خود گفتید که ما تاکید می‌کنیم بر اصلاحات تدیجی و گام به گام. ظاهرا در بند ۶ مرامنامه هم چنین ادعایی شده است. اصلاحات تدریجی و گام به گام دردیدگاه شما به چه معنا است؟

ما به تجربه دریافتیم که اصلاحات ماندگار جز با صبر و تدبیر دست یافتنی نیست. ما تجربه کردیم و دریافتیم که گفتمان اصلاح طلبی در حرکت گام به گام به سوی مقصود معنا پیدا می‌کند. جریان اصلاحات به تجربه دریافته است که تلاش برای رسیدن به برخی اهداف سیاسی و حتی رسیدن ما به این اهداف، در صورتی که منجر به افزایش تنش و درگیری در میان جناح‌های سیاسی کشور شود در ‌‌نهایت دستاوردی ماندگار و پایدار نخواهد داشت. ما اصلاحاتی را ماندگار و پایدار می‌دانیم که در نتیجه نوعی اجماع و همگرایی بین جریان‌های مختلف سیاسی حاصل شود.

چرا معتقد به اجماع و همگرایی بین جریان‌های سیاسی کشور هستید؟

جریان‌های سیاسی کشور، برامده از پایگاه اجتماعی مختلف هستند. طبعا یک جریان سیاسی به تنهایی نمی‌تواند مطالبات خودش را بی‌توجه به اندیشه‌ها و جریان‌های دیگر دنبال کند. بنابراین وقتی که ما از یک اصلاحات مستمر و گام به گام صحبت می‌کنیم، لازمه‌اش تلاش برای رسیدن به نقاط مشترک و ایجاد اجماع و همگرایی میان جریانهای سیاسی است.

چرا در بند ۷ و ۸ این مرامنامه بحثزیادی را روی توسعه اجتماعی، فرهنگی و به طور کل تاکید زیادی روی توسعه داشتید؟

تاکید ویژه ما در این حزب بر مطالبات اجتماعی و فرهنگی به این دلیل است که از نظر ما اصلاحات فقط تلاش برای دستیابی به توسعه سیاسی و خواسته‌های سیاسی نیست بلکه فرا‌تر از توسعه سیاسی، ما جامعه را نیازمند اصلاحات در تمام حوز‌ها از جمله حوزه اجتماعی و فرهنگی می‌دانیم. علاوه بر آنکه موضوعات اجتماعی موضوعاتی هستند که زمینه کمتری برای ایجاد تنش و نزاع سیاسی دارند.

چه ابزاری را برای اجرای عملی توسعه اجتماعی دیده‌اید؟ منظورم این است که آیا ساختار حزبی برای ارائه برنامه اجتماعی و اهداف اجتماعی فراهم گردیده است؟

برای پیگیری این برنامه‌ها طبعا حزب راهکارهایی را ارایه خواهد کرد. هم اکنون هم کمیته‌ها و کمیسیون‌هایی برای بررسی و تدوین برنامه و تولید فکر در مورد این اهداف از جمله دفتری برای مطالعات اجتماعی تشکیل شده است. هرچند برای ارائه طرح‌ها و برنامه‌های جزئی‌تر کار زیادی باید انجام شود که به مرور این موارد اعلام خواهد شد.

اکثر احزاب در کشورهای توسعه یافته ساختاری برای مطالعات و سیاستگذاری کلی دارند. آیا در ساختار ندای ایرانیان چنین چیزی وجود دارد؟

در حزب ندای ایرانیان یک شورای سیاست‌گذاری و راهبردی وجود دارد که زیر نظر شورای سیاست گذاری کمیته‌ها و دفا‌تر مشغول کار هستند که عهده دار تدوین سیاست‌های کلی حزب هستند از جمله دفتر سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی که کار مطالعات و سیاستگذاری حزب را دنبال می‌کنند. این کمیته‌ها به مثابه مغز حزب عمل می‌کنند و ارایه راهکارهای اجرایی و سیاست گذاری کلی را در برنامه کاری خود خواهند شد.

چند روزی است که فراخوان عضو گیری ندای ایرانیان اعلام شده است. استقبال از عضو گیری چطور بود و مراحل عضو گیری به چه صورت است؟

در همین مدت کوتاه استقبال قابل توجهی از فراخوان حزب در فضای مجازی شده است و ما با حجم زیادی از تقاضا مواجه شده‌ایم. تنوع متقاضیان نشان می‌دهد رویکرد این حزب مورد استقبال قرار گرفته است و ما این استقبال را نشانه‌ای از یک آغاز خوب و قوی برای حزب می‌دانیم.

پروسه زمانی عضویت چقدر طول می‌کشد؟

درخواست‌ها در کمیته تشکیلات بررسی می‌شود و افرادی که شرایط عضویت آن‌ها احراز شود در مورد نحوه همکاری آن‌ها تصمیم گیری خواهد شد. کسانی که دارای سابقه فعالیت سیاسی و اجتماعی کمتری باشند لازم است برای عضویت دوره‌های آموزش سیاسی و تشکیلاتی را طی کنند.

بهتر می‌دانید که شرایط پدید آمدن ندای ایرانیان، شرایط ویژه‌ای بود و حرف و حدیث‌هایی را در میان برخی افراد پدید آورده بود. به طور کل نگاه شما به عنوان یک حزب نسبت به احزاب جدید و در حال شکل گیری چگونه است؟ مثلا حزب نوپا و در حال شکل گیری اتحاد ایران اسلامی؟

آن طور که در برخی رسانه‌ها طی چند روز اخیر مطرح شده است ما هم شنیدیم که جمعی از افراد و فعالین سیاسی درخواست یک حزب جدید را به وزارت کشور داده‌اند. البته از طرف موسسین این حزب تاکنون موضع سیاسی ابراز نشده است و ما اطلاع دقیقی از مواضع سیاسی این حزب نداریم. بنابراین تا اعلام مواضع از سوی این حزب منتظر می‌مانیم و از پیش داوری پرهیز می‌کنیم. البته ما به طور کلی از تکثر سیاسی و ایجاد احزاب جدید حمایت می‌کنیم. وقتی تعدادی از افراد هم فکر با یک اندیشه و منش در کنار هم قرار می‌گیرند و ظرفیت شکل گیری در قالب یک حزب پیدا می‌کنند، در صورتی که بتوانند بخشی از جامعه را نمایندگی کنند قطعا حضورشان می‌تواند مفید باشد. روال جدیدی هم که وزارت کشور در پیش گرفته است خوشبختانه امکان تشکیل احزاب کوچک چند نفره از میان برده است. چرا که بر این اساس اگر اعضای یک حزب به تعداد قابل توجهی نرسند امکان دریافت پروانه دائمی دریافت نخواهند کرد.

به هر حال برخی از جریان‌ها و فعالین سیاسی با تشکیل احزاب جدید مخالفت می‌کنند این طور نیست؟

ما از ایجاد احزاب جدید و نداهای جدید استقبال می‌کنیم و فکر می‌کنیم فضای سیاسی امروز نیازمند شنیدن نداهای جدیدی است. در عین حال احزاب اصلاح طلب بهتر است در راهبردهای اساسی و تصمیمات مهم هماهنگ و در یک راستا حرکت کنند. خوشبختانه فکر می‌کنیم همه احزاب اصلاح طلب به این درک رسیده باشند که تجربه موفقیت آمیز انتخابات سال ۹۲ حاصل اتحاد تمام نیروهای اصلاح طلب بود.