توضیحات مدیر پایگاه میراث جهانی شوشتر درباره زیرآب رفتن بند میزان

به گزارش ایلنا از خوزستان و به نقل از روابط عمومی اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خوزستان، محمدرضا بهادوری امروز دوشنبه سوم آذرماه با بیان این‌که به دلیل موقعیت و ماهیت سد بند میزان، زیرآب رفتن این سد کاملاً طبیعی است، اظهار داشت: ماهیت وجودی بند میزان، تقسیم و تنظیم آب در شاخه رود گرگر است و به‌نوعی بند میزان، سدتنظیمی است.

او با اشاره به این‌که وقتی در استان، شهرستان و بالادست با بارش‌های شدید به‌ویژه در نیمه دوم سال مواجه می‌شویم، دبی رودخانه کارون افزایش پیدا می‌کند، ادامه داد: با توجه به شرایط جوی و بارندگی‌های شدید روزهای گذشته در شهرستان شوشتر، بالادست و شهرهای اطراف، حجم عظیمی از آب وارد کارون شد و به‌تبع آن، بخشی از این آب به شوشتر رسید که در پی این شرایط، بند میزان نیز به زیرآب رفت.

مدیر پایگاه میراث جهانی سازه‌های آبی ـ تاریخی شوشتر افزود: وظیفه بند میزان در وهله اول، کاهش فشار وارد روی مجموعه آسیاب‌ها و آبشارها و تنظیم آب میان نهرهای شطیط و گرگر است؛ چراکه آب موجود در مجموعه آبشارها و آسیاب‌ها، از شاخه گرگر تأمین می‌شود.

او با بیان این‌که اتفاق رخ داده طبیعی است و در سال چندین بار پس از بارندگی‌ها رخ می‌دهد و پایگاه و عوامل اجرایی آن نیز بلافاصله پس از عادی شدن شرایط، اقدامات لایروبی را انجام می‌دهند، گفت: در حال حاضر منتظر هستیم تا به‌محض فروکش کردن دبی رودخانه و تثبیت آن ظرف دو سه روز آینده، نسبت به پاکسازی و لایروبی بند میزان اقدام کنیم.

بهادوری تصریح کرد: از آن‌جا که بند میزان پیشانی ورود آب به شهر شوشتر است، آب مازاد نهر گرگر را به شطیط انتقال می‌دهد و فشار روی مجموعه آسیاب‌ها و آبشارها و نهر گرگر را تنظیم می‌کند تا آثار آسیب نبینند؛ در واقع اگر بند میزان وجود نداشت، همه حجم آب وارد مجموعه آسیاب‌ها و آبشارها می‌شد؛ بنابراین باید گفت راز پایداری و ماندگاری ۱۸۰۰ ساله این مجموعه، وجود بند میزان است.

او آوردهای رودخانه‌ای دپو شده در بند میزان را حاصل عبور کارون از مسیر بیشه‌زارهای مختلف عنوان کرد و افزود: لایروبی بند میزان جزو وظایف ذاتی پایگاه میراث جهانی سازه‌های آبی تاریخی شوشتر نیست و با توجه به این‌که موضوع، مرتبط با آب و رژیم رودخانه است، سازمان آب و برق خوزستان مسئول لایروبی و پاکسازی نهر و رودخانه‌ها است؛ باوجود این، با توجه به اهمیت کار، ما خود ورود خواهیم کرد و اقدامات لازم را در راستای لایروبی و پاکسازی انجام می‌دهیم.

مدیر پایگاه میراث جهانی سازه‌های آبی تاریخی شوشتر با تأکید بر این‌که هیچ اتفاق غیرطبیعی و خاصی در بند میزان رخ نداده است، گفت: از دو روز پیش که بارندگی‌ها آغاز شد و سطح آب در حال بالا آمدن بود، کارشناسان پایگاه به‌طور مستمر در حال پایش و مستندنگاری بند میزان و سایر آثار مجموعه سازه‌های آبی تاریخی شوشتر هستند که بر اساس آن، روز گذشته گزارشی از همه آثار دریافت کردیم و خوشبختانه به‌جز دو سه نقطه که دچار آسیب جزئی شده‌اند و در حال بررسی آن‌ها هستیم، سایر نقاط مجموعه سالم هستند و مشکل خاصی وجود ندارد.

 بند میزان سدی است در شوشتر و ساختهٔ دست انسان، مربوط به دوره ساسانیان که تا امروز پابرجا است. ساختن بند میزان شوشتر را به شاپور اول ساسانی نسبت می‌دهند. بند میزان شوشتر در تاریخ هشتم خردادماه ۱۳۷۸ با شمارهٔ ثبت ۲۳۳۱ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. در سال ۲۰۰۹ نیز این بند به همراه ۱۲ اثر تاریخی دیگر شوشتر در نشست سالانه کمیته میراث جهانی یونسکو در ۲۶ ژوئن ۲۰۰۹ (پنجم تیرماه ۱۳۸۸) در شهر سویل اسپانیا، با احراز معیارهای ۱، ۲ و ۵ با عنوان نظام آبی تاریخی شوشتر به‌عنوان دهمین اثر ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو با شماره ۱۳۱۵ به ثبت رسید.