تداوم رشد تامین و عرضه پوشاک

هرچند شرایط زمانی و درآمد خانوارها، از جمله عوامل مهم تصمیم‌گیری برای خرید و تهیه این نیاز اساسی همه افراد خانوار یاد می‌شود، اما همواره انواع مختلف پوشاک در سبد مصرفی خانوار جایگاه مهمی دارد. پوشاک ازجمله محصولاتی است که از ابعاد مختلفی در قلمرو اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی، نقش مهمی و والایی در همه کشورهای جهان دارد. بطوریکه عمده دولت‌ها برای رشد و توسعه اقتصادی کشورشان، اقدام به برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری برای بهبود و ارتقاء زنجیره تامین و عرضه انواع مختلفی محصولات(کالاها و خدمات) مورد نیاز خود و حتی سایر کشورها برای اهداف متعالی به خصوص افزایش درآمد ملی، تولیدناخالص داخلی و اشتغال نیروی کار، درکنار آن اقدامات گسترده را برای بهبود توزیع عادلانه ثروت و درآمد کشور بین همه مردم جامعه را پیگیری می‌کنند. بدین ترتیب دولت‌ها با سیاست‌گذاری در قالب برنامه‌های بلندمدت ، میان‌مدت و کوتاه‌مدت، زمینه و بسترهای لازم برای فعالیت کسب و کارهای گوناگون برای تامین(تولید و واردات) و عرضه(داخل و صادرات) هر چه بیشترمحصولات(کالاها و خدماتی) را فراهم می‌نمایند. درنتیجه اقدام درست و اصولی دولت‌ها، زمینه اشتغال و بکارگیری افراد جامعه در جهت کسب درآمد به تبع کار بیشتر، تخصص بالاتر و بهره‌وری بیشتر انجام می‌پذیرد.

 حال با توجه به کمبود عرضه و یا مازاد تولید و عرضه محصولات،  درکشور، از طریق تجارت با سایر کشورها کمبودها و مازاد مرتفع می‌گردند. براین اساس از گذشته دور کشورها براساس مزیت‌های مختلف، اقدام به گسترش مبادلات با سایر کشورها برای تأمین مازاد تقاضا کالاها و خدمات از یک طرف و فروش مازاد عرضه محصولات تولیدی کشورشان از طرف دیگر می‌نمایند. هرچند درگذشته به دلیل محدودیت‌های گسترده همچون ارتباطات و وسایل حمل و نقل، تجارت با سایر کشورها در ابعاد کمی انجام می‌گرفت و بیشتر محصولات مورد نیاز کشورها از محل تولیدات داخلی تامین می‌گردید. اما با رشد و توسعه ابزار و امکانات مختلف ارتباطات و حمل‌ونقل، تجارت جهانی گسترش زیادی داشته است. درنتیجه بسیاری از محصولات ازجمله انواع مختلف پوشاک در بازارهای جهانی به سمت بازارهای داخلی ایران نیز هجوم آوردند.

در سالیان نه چندان دور به دلایل متعددی ازجمله نرخ ارز ارزان، سیاستهای تجاری نادرست، مشکلات فضای کسب و کار و....، بخش عمده‌ای از نیاز مصرفی کشور به اقلام مختلف پوشاک از طریق واردات، تأمین می‌شد. در این بین عوامل دیگری موجب شده بود که پوشاک وارداتی عمدتا به‌صورت غیرقانونی و قاچاق از محصولات بی‌کیفیت و ارزان قیمت در بازارهای داخلی عرضه می‌گردید. تداوم عرضه محصولات وارداتی قاچاق بقدری گسترش یافته بود که موجب رکود و کسادی تولید داخلی پوشاک شده بود.

در دهه 1390، مجموعه اقداماتی در دولت با کمک تشکل‌های صنفی پوشاک کشور و مشکلاتی که منجر به کاهش واردات ارز به کشور و افزایش شدید نرخ ارز شد، موجب شد از یک طرف تولید انواع پوشاک داخلی رشد کند و از سوی دیگر کاهش بسیار زیاد واردات پوشاک به خصوص واردات قاچاق گردید. در این دوره به تبع اقدامات مفید در بهبود زنجیره تامین و عرضه پوشاک به خصوص تشکیل رسته مد و طراحی در زیر مجموعه اتحادیه صنف تولیدکنندگان و فروشندگان پوشاک تهران به نمایندگی تشکلهای صنفی پوشاک کشور، طراحی و تولید پوشاک داخلی بشدت افزایش یافته بطوریکه حتی صادرات این محصولات به بازارهای جهانی افزایش یافته است. این روند در سالهای گذشته شروع شده همچنان در سال جاری هم ادامه دارد.

در این بین عده ای از افراد که منافع گسترده در افزایش واردات و قاچاق پوشاک داشته و دارند، در جاهای مختلف در خصوص گسترش واردات پوشاک قاچاق به ایران سخن پراکنی می نمایند. با این سخنان و اقدامات دیگر در جدا کرده فعالان صنف و صنعت پوشاک ایران بدنبال انحراف روند رو به رشد تولید و عرضه پوشاک ایران هستند. درحالیکه بسیاری از تولیدکنندگان پوشاک،  مسایل و مشکلات در تامین مواد اولیه تولید، تهیه ماشین آلات تولید، هزینه سنگین مالیات و بیمه را مهمترین مشکلات فعالان زنجیره تامین و عرضه پوشاک می دانند. براین اساس از واردات قانونی پوشاک در شرایط برابر هیچ ترس و وحشتی ندارند. اما روند رو به گسترش تورم به ویژه رشد قیمت نیروی کار، مواد اولیه و سایر هزینه های تولید، عامل موثر در جلوگیری از روند روبه رشد تولید پوشاک می دانند. در هر حال باید فضای کسب و کار تولید در کشور به خصوص تولید پوشاک توسط دولت حمایت شود. در صورت عدم برنامه ریزی و سیاستگذاری درست و اصولی دولت، مجددا همچون دهه 1370 و 1380 روند رشد پوشاک متوقف و مجددا بازار پوشاک کشور به سمت تامین محصولات بی کیفیت، غیراستاندارد و ناسالم قاچاق پوشاک هدایت خواهد شد. براین اساس حال که هنوز نرخ تورم بر رشد نرخ ارز موثر نشده و همچنان تولید پوشاک در ایران مزیت دارد، باید با استفاده از نظر کارشناسان آگاه و خبره برای رشد و بهبود زنجیره تامین و عرضه پوشاک کشور اقدام لازم انجام شود.

بهنام آقا حسین شیرازی مدیر بازرسی و نظارت اتحادیه پوشاک