بررسی کارنامه ۴ ساله راهبرد ترامپ در آمریکای لاتین؛
اعلمی: سناریوی براندازی در ونزوئلا/ محاصره مکزیک با چاشنی نژادپرستی/ بایکوت سیاست اوباما در کوبا/ تقویت راست‌گرایی در برزیل
تحلیلگر مسائل آمریکای لاتین گفت: اگر کاندیدای دموکرات‌ها پیروز انتخابات شود، مجدداً سیاست‌های رئیس‌جمهوری سابق آمریکا در قبال کوبا را به کار می‌بندد ولی انتخاب مجدد رئیس‌جمهوری فعلی، به معنای ادامه اعمال فشار بر آمریکای لاتین خواهد بود.
«هادی اعلمی فریمان» تحلیلگر مسائل آمریکای لاتین در تشریح کارنامه چهار ساله سیاست خارجی دونالد ترامپ با تمرکز بر تحولات آمریکای لاتین در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا عنوان کرد: زمانی که ترامپ در کمپین‌های انتخاباتی‌اش در سال ۲۰۱۶ کار خود را شروع کرد، یک مسئله بسیار مهم را در دستور کار خود قرار داد که آن زیر سوال بردن جهانی شدن و تعلیق مشارکت آمریکا با متحدان بود. ترامپ با این مسئله سعی کرد تا ناسیونالیسم آمریکایی را به هر ترتیبی که شده در بالاترین سطح رقم بزند و معتقدم او تمام شعارهایش را عملیاتی کرد. در کشورهای آمریکای لاتین شاهد اجرای این سیاست‌ها به صورت تمام و کمال بودیم اما مسئله اینجاست که سند سیاست‌های او را باید استراتژی امنیت ملی ایالات متحده در سال ۲۰۱۷ میلادی دانست. در آن سند شاهد بودیم که تمام سیاست‌ها به سمت و سوی تقابل و یکجانبه‌گرایی طرح‌ریزی شده بود و ترامپ بخش اعظمی از این سیاست‌ها را برابر با همان سند، اجرایی کرد که یکی از این پرونده‌ها مسئله ضدیت با مهاجرها در مرزهای جنوبی ایالات متحده بود.
دیوار مکزیک و بن‌بست بر سر راه مهاجرها
وی ادامه داد: ترامپ بحث احداث دیوار مکزیک را مطرح کرد و معتقد بود که باید با قاچاق انسان و مواد مخدر در این منطقه با جدیت مقابله کرد. این روند تا جایی پیش رفت که دولت ترامپ و مجلس نمایندگان آمریکا بر سر بودجه احداث دیوار مکزیک با یکدیگر وارد تقابل و مجادله آشکار شدند. ترامپ در قبال آمریکای لاتین سعی کرد تئوری فشار حداکثری بر رهبران سرکوبگر را در دستور کار قرار دهد که کوبا و ونزوئلا از جمله آنها بودند. سیاست مهاجرتی ترامپ در حوزه آمریکای لاتین عملاً ۱۸۰ درجه با سیاست اوباما تفاوت داشت. اوباما معتقد به گزینش نفراتی بود که از مکزیک و مرزهای جنوبی مانند گواتمالا، هندوراس و السالوادور وارد خاک آمریکا می‌شدند و حتی به این سمت و سو رفته بود که باید نخبگان مهاجر را در ساختار آمریکا جذب کرد و مابقی آنها را به کشورشان بازگرداند. در مقابل زمانی که ترامپ وارد کاخ‌سفید شد، این سیاست را به طور کلی تعدیل و اعلام کرد که با صدور هفت فرمان اجرایی در حوزه مهاجرت، تمام راهبردهای مهاجرتی دولت اوباما را تغییر خواهد داد.
این کارشناس مسائل سیاسی تصریح کرد: ترامپ دستور داد هیچ تسامحی در مورد مهاجرت‌های جدید صورت نگیرد و عملاً از عنصر نژادپرستی در تمام سناریوهای خود در قبال مهاجرها استفاده کرد. بحث دیوار مکزیک هم یکی از همین سناریوها بود که بر اساس آمارها، ۴۰۰ مایل از این دیوار احداث شده است و پنتاگون هم از سوی ترامپ مامور پیگیری و نظارت بر این پروژه شد. جالب اینجاست که آمریکایی‌ها از احداث این دیوار راضی هستند و طیف ناسیونالیست ایالات متحده این پروژه را بسیار مفید می‌دانند و آن را ضامن امنیت ملی ایالات متحده قلمداد کرده‌اند و او در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۰ در حال بهره‌برداری از این پرونده به نفع خود است.
تمرکز بر کوبا و نفتا
وی با اشاره به تغییر نگاه آمریکا به کوبا و پیمان نفتا در زمان دولت ترامپ گفت: مسئله دیگری که در این چهار سال از سوی ترامپ با تغییرات شگرفی روبه‌رو شد، بحث تجدیدنظر در مورد روابط با کوبا بود. ترامپ دقیقاً برخلاف سیاست‌های اوباما گام برداشت. اوباما بعد از حدود ۶۰ سال توانست روابط با هاوانا را عادی کند و حتی سفارتخانه‌‌های دو طرف در خاک یکدیگر بازگشایی شد اما زمانی که ترامپ وارد کاخ سفید شد کوبا را به صورت تمام‌قد آماج حملات خود قرار داد. تیم ترامپ تمام تحریم‌ها علیه کوبا را مجدداً بازگرداند و حزب کمونیست کوبا را مجدداً تحریم کرد و حالا هم به دنبال عمیق‌تر کردن این ضدیت است. در بحث پیمان نفتا هم به دلیل آنکه مکزیک یکی از اعضای آن به شمار می‌رود، ترامپ سعی کرد تا قالب اصلی این پیمان را برهم بزند. او معتقد بود که باید مذاکرات برای انعقاد پیمان جدید رخ دهد تا تعرفه‌ها تغییر کند و وضعیت کارگران در این پیمان مشخص شود که در نهایت شاهد بودیم توافق به نفع آمریکا اصلاح شد.
حمله به کاراکاس
اعلمی فریمان در مورد راهبرد ترامپ علیه ونزوئلا افزود: تنش با ونزوئلا یکی دیگر از محورهای سیاست‌ها و ضدیت‌های ترامپ با آمریکای لاتین در چهار سال اخیر بود. این پرونده به حدی داغ شد که شاهد به رسمیت شناختن «خوان گوایدو» به عنوان رهبر اوپوزیسیون ونزوئلا و حتی جانشین مورد حمایت آمریکا از سوی ترامپ و تیمش بودیم. او نه تنها شدیدترین تحریم‌های تاریخ را علیه کاراکاس اعمال کرد، بلکه وضعیت را به سمت براندازی در ونزوئلا سوق داد. بخش اعظمی از پول‌های بلوکه شده ونزوئلا در آمریکا به حساب اوپوزیسیون این کشور واریز شد و این در حالی بود که «نیکلاس مادورو» نسبت به این سیاست‌ها به صورت روزانه اعتراض می‌کرد. سیاست ترامپ در قبال ونزوئلا به حدی تقابلی شد که صدای بسیاری از کشورها مانند چین و روسیه هم درآمد و اتفاقاً در دولت ترامپ شاهد رویارویی واشنگتن با پکن و مسکو در ونزوئلا بودیم. او حالت تعلیق و بلاتکلیفی را به ونزوئلا تزریق کرد و اساساً مشخص نیست که چه آینده‌ای بر سر راه این کشور خواهد بود.
قرینه‌سازی در برزیل
وی در پایان با اشاره به روابط آمریکا و برزیل گفت: در مورد برزیل هم او سیاست مشارکتی – رقابتی را در دستور کار قرار داد اما سیاست کلانش حمایت و هماهنگ کردن «ژائیر بولسونارو»، رئیس جمهوری برزیل با خود بود. ترامپ توانست یک راستگرای افراطی را در برزیل مورد حمایت قرار دهد و از این طریق توانست وئزوئلا، کوبا و برخی دیگر از کشورهای آمریکای لاتین را وارد بحران کند؛ به عبارت دیگر او قرینه خود را در برزیل تقویت کرد. به همین دلیل باید بگویم که سیاست چهار ساله ترامپ در قبال آمریکای لاتین، مدلی از تقابل‌های چندلایه به حساب می‌آید. حال اگر فرض را بر این بگذاریم که «جو بایدن» پیروز انتخابات آمریکا شود، او مجدداً برنامه‌های اوباما را در قبال آمریکای لاتین پیاده خواهد کرد؛ به گونه‌ای که پیمان‌ها با کوبا را مجدداً به حالت گذشته برمی‌گرداند اما در مورد وئزوئلا این ابهام وجود دارد که نمی‌دانیم دموکرات‌ها با این کشور در صورت پیروزی چه خواهند کرد. از سوی دیگر لیبرال‌ها، سیاست ضدمهاجرتی ترامپ را در قبال لاتین‌تبارها تا حدودی تغییر می‌دهند اما حرکات و سیاست‌هایی که علیه کارتل‌ها یا قاچاقچیان در مرز جنوبی اعمال شده را تغییر نخواهند داد. اگر هم ترامپ مجدداً وارد کاخ سفید شود، بدون شک سیاست‌های قبلی خود را ادامه خواهد داد.
