مصطفی ادیب با فشار «باشگاه نخست‌وزیران لبنان» کنار رفت/ انفعال فرانسه تعجب‌آور است/ احتمال تشکیل دولت بعد از انتخابات آمریکا

«مصدق مصدق‌پور» تحلیلگر مسائل منطقه در تشریح دلایل استعفای نخست‌وزیر مکلف لبنان در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: کناره‌گیری «مصطفی ادیب» از پست نخست‌وزیری و عدم تشکیل دولت لبنان را باید هم‌راستا با شیطنت‌های سعد الحریری مورد بررسی قرار داد. بر اساس وضعی فعلی لبنان و بحران‌های مالی و اجتماعی این کشور که پس از انفجار لبنان هم تشدید شد، پُست وزارت دارایی این کشور یکی از مهمترین مناصبی است که از چند ماه پیش حرف و حدیث‌های زیادی در موردش به پا شده است و دقیقاً همین موضوع موجب شد تا مصطفی ادیب نتواند دولتش را تشکیل دهد. بسیاری از تحلیلگران و ناظران بین‌المللی اعلام کرده‌اند که تشدید اختلاف میان طیف‌های مختلف لبنان موجب شد تا دولت این کشور تشکیل نشود، اما مسأله اینجاست که تحرک‌های پشت پرده مانع اصلی این شد تا مصطفی ادیب همانند بسیاری از نخست‌وزیران پیشین لبنان اقدام به کناره‌گیری کند.

وی ادامه داد: بر اساس پیمان طائف، وزارت دارایی متعلق به طیف شیعیان است و وزیر این وزارتخانه باید از این جناح انتخاب شود. دهه‌ها است که در لبنان وزارت دارایی متعلق به شیعیان و این جناح است ولی جریان ۱۴ مارس لبنان و در رأس آن حریری معتقد است که این وزارتخانه نباید به نامزد جنبش امل و حزب‌الله تعلق بگیرد. این اقدام و سم‌پاشی سیاسی را باید نقض مشخص و کامل قانون و تمام ساختارهای سیاسی لبنان دانست که سال‌هاست این کشور بر اساس همین قوانین اداره می‌شود. در این میان باید متوجه بود که پشت‌پرده این نزاع و شکاف، کشورهایی مانند عربستان، آمریکا و حتی رژیم صهیونیستی قرار دارند. از ماه‌ها پیش دیدیم که سفارت آمریکا در بیروت با انواع و اقسام مانورهای سیاسی و روانی به دنبال آن بود تا بتواند وزارت دارایی لبنان را در قبضه خود بگیرد و در این مدت سعی کرد تا با حمایت همه‌جانبه از گزینه‌های خود این وزارتخانه کلیدی را به اهداف خود همسو کنند که اقدام آنها به حدی زننده بود که صدای مردم، رسانه‌ها و مقام‌های لبنان را درآورد.

این کارشناس مسائل سیاسی تصریح کرد: طیف وابسته به غرب به دنبال کور کردن نفوذ جریان ۸ مارس در لبنان هستند اما موضوع اصلی این است که مصطفی ادیب هم نخواست که بر این مشکلات فائق بیاید. معتقدم که ادیب می‌توانست با رایزنی‌های عمیق‌تر مشکل را حل و فصل کند؛ چراکه او از حمایت فرانسه برخوردار بود ولی به هر ترتیب فشار اشخاصی مانند الحریری و جریان ۱۴ مارس موجب شد تا او از میدان کنار برود. او مدعی است که برای تامین منافع ملی از قدرت کناره‌گیری کرده است اما اگر به قوانین لبنان برگردیم، می‌بینیم که او به راحتی می‌توانست با استناد به قوانین کشورش اوضاع را مدیریت کرده و دولت را تشکیل دهد. در این میان باید متوجه باشید که در لبنان «باشگاه نخست‌وزیران سابق» متشکل از نخست‌وزیرانی که کارنامه آنها با ابهامات زیادی روبه‌رو است، تشکیل شده و این طیف خودشان را ناجی بیروت می‌دانند. این جماعت به دنبال آن هستند تا برای آینده مردم و کشورشان تصمیم‌گیری کنند اما به نظرم آنها بیشتر شبیه به یک جریان مافیایی هستند، تا یک طیف مثبتِ سیاسی و ملی‌گرا.

مصدق‌پور افزود: معتقدم که ادیب تحت فشار باشگاه نخست‌وزیران لبنان قرار داشت و مجبور به کناره‌گیری شد اما باز هم مساله این است که همین طیف قانون کشور خودشان را هم قبول ندارند و آن را نقض می‌کنند. موضوع دیگر این است که طرح فرانسه با کنار رفتن ادیب، به شکست منجر شد. این طرح البته خلاءهایی را درون خود داشت ولی یکی از مشوق‌های منفی که باعث شد ادیب از سمتش کنار برود، سخنرانی اخیر پادشاه عربستان بود. ملک سلمان در سخنرانی خود به مناسبت برگزاری هفتاد و پنجمین مجمع عمومی سازمان ملل بدون هیچ شواهد و دلیل مشخصی و به صورت غیرمستقیم لبنان را مورد تهدید قرار داد و چند روز بعد شاهد کناره‌گیری ادیب از مقامش بودیم. از سوی دیگر، هجمه‌های آمریکا هم موثر بود و در نهایت دیدیم که فرانسوی‌ها هم سکوت کردند. مؤلفه‌ها به خوبی نشان می‌دهد که فرانسه، متمم و مکمل نقش آمریکا در لبنان است و حالا هم مشخص شد که گمانه‌زنی‌ها در مورد انفعال فرانسه و طرح آنها درست بوده است.

وی در پایان خاطرنشان کرد: پرسش اصلی که حالا بیش از همه چیز برجسته شده این است که چرا امانوئل ماکرون و فرانسه با تمام تبلیغات گسترده‌شان نتوانستند اوضاع لبنان را سر و سامان بدهند؟ مشخص نیست که چرا پاریس با وجود آنکه می‌دانست چه اتفاقی در حال رخ داد است و در جریان مستقیم کارها بود، ساکت نشست و تنها مشاهده کننده اوضاع بود؟ فرانسوی‌ها با در اختیار قرار گرفتن وزارت دارایی توسط جناح شیعیان لبنان مخالف نبودند اما حالا که دعوای اصلی بر سر این وزارتخانه بود، مشخص شد که فرانسوی‌ها هم تحت نفوذ آمریکایی‌ها قرار دارند و به نظر می‌رسد که مستقل نیستند. از سوی دگر طیف‌های سیاسی لبنان به‌رغم آنکه می‌گویند با طرح فرانسه هماهنگ هستند، اما در عمل چنین چیزی را نشان نمی‌دهند. بر این اساس معتقدم که آمریکا به دلیل آنکه در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری قرار دارد و اسرائیل به دلیل مشکلات داخلی و اعتراض‌ها علیه نتانیاهو، به دنبال آن هستند تشکیل دولت لبنان تا زمان مشخص شدن نتیجه انتخابات در واشنگتن به تعویق بیافتد تا بتوانند مهندسی اوضاع را به طوری دیگر عملیاتی کنند. این در حالیست که جریان غرب به دنبال ایجاد درگیری قومی و همچنین تحریک تروریست‌ها در شمال لبنان هستند و ممکن است دایره فشار بر میشل عون هم تا حد زیادی افزایش پیدا کند.