ورود نظامی مصر به لیبی، بیشتر جنبه تهدید دارد تا عمل/ قاهره توسط سعودی‌ها و امارات تحریک شده است

«جعفر قنادباشی» تحلیلگر مسال آفریقا در تشریح دلایل و پیامدهای موافقت پارلمان مصر با حضور ارتش این کشور در مناقشه لیبی در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد:‌ اخیراً پارلمان مصر اقدام به صدور مجوزهای لازم برای ورود ارتش این کشور به مناقشه لیبی کرده است. در این راستا پارلمان مصر اعلام کرده که اختیارات نمایندگان این کشور برای تصمیم‌گیری در مورد مداخله نظامی در لیبی به رییس جمهور این کشور یعنی عبدالفتاح السیسی اعطا شده است. در این راستا دو دلیل باعث می‌شود تا مصری‌ها خواستار ورود به تحولات لیبی باشند: دلیل اول این است که دولت نظامی مصر به هیچ وجه حضور ترکیه در لیبی و همچنین اقدام‌های دولت وفاق ملی به رهبری فائز السراج را همسو با منافع سیاسی خود نمی‌داند. از جهت دیگر مصری‌ها معتقدند ایدئولوژی دولت فائز السراج  که بر اساس خط فکری اخوان المسلمین طراحی شده است به نوعی علیه قاهره عمل خواهد کرد. بر این اساس مصری‌ها و خصوصاً پارلمان این کشور به دنبال آن هستند تا بتوانند اقدام‌های لازم برای جلوگیری از سرایت تفکر اخوانی در لیبی را بگیرند.

وی ادامه داد: نکته دیگر این است که نیروهای فائز السراج و ترکیه حالا در چند کیلومتری شهر الجفره و هلال نفتی لیبی قرار دارند. اینکه پارلمان مصر در ساعت اضطراری و در اواخر شب، ورود ارتش به لیبی را تایید می‌کند و دست رییس جمهور را باز می‌گذارد، نشان می‌دهد که قاهره از پیشروی ارتشِ فائز السراج و نیروهای ترکیه به سمت شهر سرت به شدت احساس خطر می‌کنند. تفویض اختیار به السیسی از سوی پارلمان مصر نشان می‌دهد آنها نگران اوضاع هستند که البته این نگرانی به دلیل ساختار نظامی مصر که از دهه ۵۰ میلادی تاکنون در هرم قدرت هستند، امری طبیعی به حساب می‌آید. دلیل دوم برای ورود ارتش مصر به معادلات لیبی، اقتصادی است. مصر در حال دریافت کمک از کشورهای عربی مانند عربستان، امارات و حمایت سیاسی برخی از کشورهای اروپایی است. تا جایی که عده‌ای معتقدند ارتش مصر بعد از دریافت پول، وارد برخی از مناقشات نظامی می‌شود که یمن و جنگ کویت یکی از آنها به حساب می‌آید.

این کارشناس مسائل سیاسی با اشاره به به رابطه قاهره با سایر کشورهای عربی گفت: بخشی از تحلیلگران معتقدند ارتش مصر در حال انجام وظیفه است و این وظیفه را در قبال سعودی‌ها و امارات تعریف می‌کنند. در این میان منابع نفتی لیبی و استفاده مصر از آنها یکی از دلایلی است که باعث می‌شود قاهره به پرونده لیبی ورود نظامی کند. مساله اینجاست که پیشروی نیروهای فائز السراج تا هلال نفتی لیبی باعث شده تا مصری‌ها امارات، عربستان سعودی، روسیه و حتی فرانسه نگران شوند و به همین دلیل آنها خواهان آن هستند تا مصر را وارد این قضیه کنند. توجه داشته باشید که ترکیه و فرانسه در حال نزاع در مورد لیبی هستند و حالا آنها برای اینکه دو عضو ناتو با یکدیگر درگیر نشوند، مصر را برای ورود به این مناقشه تحریک می‌کنند. داده‌ها و مولفه‌های فعلی نشان می‌دهد که مصر در حال تهدید به جنگ است و نمی‌توان آن را ورود قاطع به عرصه نبرد دانست.

وی در پایان خاطرنشان کرد: بدون شک ورود ارتش مصر به لیبی هزینه‌های زیادی را در بر خواهد داشت. از سوی دیگر مصر درگیر مناقشه با اتیوپی بر سر سد النهضه است و به همین دلیل قاهره نمی‌تواند تمام نیروهایش را وارد مناقشه لیبی کند. بر این اساس مصر فعلاً نیروهایش را در مرز با لیبی مستقر خواهد کرد تا بتواند انواع و اقسام تهدیدها را در مرز خود کنترل کند. از جهت دیگر اروپایی‌ها روی ارتش مصر سرمایه‌گذاری کرده‌اند و همچنین ریاض و ابوظبی هم به دنبال آن هستند تا بحث تهدیدسازی علیه ترکیه در لیبی با محوریت مصر انجام شود. شکی وجود ندارد که جنگ در لیبی به نفع شرکت‌های تولید تسلیحات مصر هم خواهد بود ولی کشورهایی مانند تونس و الجزایر مخالف ورود مصر به عرصه درگیری‌های لیبی هستند. با این حال باید دید که آیا مصری‌ها در نهایت به دنبال مقابله با یک عضو ناتو در لیبی خواهند بود یا اینکه بر اساس تحریکِ کشورهای منطقه‌ وارد این مناقشه شده است.