ملازهی در گفت‌وگو با ایلنا:
نارضایتی جریان جهادی از توافق عبدالله، باعث تضعیف موضع او در کابل می‌شود/ احتمال انشعاب در شورای کویته وجود دارد
کارشناس ارشد مسائل جنوب آسیا گفت: آمریکا به دنبال آن است تا طالبان را در کنار طیف رئیس‌جمهوری و رئیس اجرایی سابق قرار دهد و آرام آرام آنها را وارد ساختار قدرت کند.
«پیرمحمد ملازهی» کارشناس ارشد مسائل جنوب آسیا در تشریح ابعاد توافق نهایی عبدالله عبدالله و اشرف غنی در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: بعد از فراز و فرودهای متعدد شاهد آن بودیم که بالاخره عبدالله عبدالله و اشرف غنی بر سر تقسیم فدرت در افغانستان به توافق نهایی رسیدند. طبق این توافق، عبدالله ریاست شورای عالی صلح را به عهده خواهد گرفت و ۵۰ درصد از سهم کابینه هم به او داده شده است، اما مساله اصلی این است که تیم ثبات و همگرایی که طیف ائتلاف شمال را تشکیل می‌دهند و رهبری آن توسط عبدالله صورت می‌گیرد، از این اقدام وی بسیار ناراحت و عصبانی هستند. چراکه آنها معتقدند به رسمیت شناختن عبدالله به معنای زیر سوال بردن تمامیت و حیثیت این جریان سنتی افغانستان است که از آنها با نام جریان جهادی‌ها نام برده می‌شود. از سوی دیگر آنها معتقدند که این اقدام عبدالله در اصل بایکوت خواسته‌های آنها مبنی بر تشکیل دولت ملی و تدوین قانون اساسی جدید به حساب می‌آید.
وی ادامه داد: واقعیت این است که عبدالله در وضعیت کنونی با دو مشکل روبه‌رو است. نخستین مشکل او درون تیم ثبات و همگرایی قرار دارد که ریشه آن در بحث صلح با اشرف غنی و پذیرش نتایج انتخابات افغانستان است. دومین مشکل، نگاهِ همراه با شک و تردید عبدالله به تیم اشرف غنی است. عبدالله به آنها اعتماد ندارد و از اینکه مجدداً سناریوی سال ۲۰۱۴ تکرار شود، هراس دارد. به گونه‌ای که در سال ۲۰۱۴ و پس از تشکیل دولت وحدت ملی قرار بر این بود که او بخشی از کابینه افغانستان را برای تصدی مناصب، معرفی کند اما تحولات به سمت و سویی پیش رفت که هیچ اتفاقی نیفتاد و اساساً عبدالله از این وعده‌ها باز ماند. حتی قرار بر این بود تا لویی جرگه تشکیل شود و قانون اساسی کشور مجدداً تدوین شود، که این کار هم انجام نشد. به عنوان مثال قرار بود در قانون اساسی جدید پست نخست‌وزیری در نظر گرفته شود که این موضوع کلاً به حاشیه رفت و نهایتاً دولت وحدت ولی با همان ساز و کار قدیم به وجود آمد.
این تحلیلگر مسائل شبه‌قاره با بیان اینکه ناراضی بودن ائتلاف شمال از عبدالله می‌تواند مشکلات زیادی برای او به بار بیاورد، گفت: باید متوجه باشیم که شرایط کنونی افغانستان مناسب نیست و تیم ثبات و همگرایی در حال اعمال فشار بر عبدالله هستند. آنها همچنان نتایج انتخابات را قبول ندارند و اوضاع به حدی بحرانی شد که در کابل شاهد روی کار آمدن دو دولت بودیم. انتقاد هم‌قطاران عبدالله از او به قوت خود باقیست و اختلاف‌ها روز به روز میان آنها و عبدالله بیشتر می‌شود. بدون تردید اگر این اختلاف ادامه پیدا کند، وضعیت به سمت و سویی می‌رود که عبدالله باید با موضع ضعیف در دولت حاضر شود و همین مساله موجب می‌شود تا آمریکا و طیف غنی بتوانند سیاست‌های خود را جلو ببرند. در نهایت اگر موضع عبدالله در دولت تضعیف شود معلوم نیست که چه اتفاق‌هایی رخ می‌دهد. باید متوجه بود که آنها نگران شریک شدن طالبان در قدرت هستند و این دقیقاً همان چیزی است که آمریکایی‌ها می‌خواهند.
ملازهی افزود: ایالات متحده و تیم ترامپ به دنبال آن هستند که بتوانند جناح عبدالله و اشرف غنی را درکنار طالبان قرار بدهند و آنها را وارد قدرت کنند. این اتفاق بدون شک حکمِ مرگ سیاسی را برای عبدالله و جریان جهادی‌ها دارد. به این ترتیب باید متوجه باشیم که توافق عبدالله و اشرف غنی و حتی معادلات صلح در افغانستان و سایر وقایع میدانی و سیاسی وارد یک فاز پیچیده و جدید شده است. در این میان شاهد آن هستیم که اخیراً عملیات‌های تروریستی در کابل و ننگرهار موجب اعتراض ایالات متحده شده و واشنگتن از طالبان و دولت افغانستان خواسته است تا با این مسائل مقابله کنند. اینکه آمریکا طالبان را با دولت افغانستان در یک راستا قرار می‌دهد، نشان‌دهنده آن است که آمریکایی‌ها می‌خواهند این جریان را به صورت رسمی وارد معادلات سیاسی – امنیتی کنند. از جهتی دیگر باید متوجه باشیم که تمام طیف‌های طالبان با آمریکا قرارداد صلح را امضا نکرده‌اند و فقط طیف منتسب به شورای کویته این قرارداد را قبول دارند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: بخشی از طالبان که به رهبری ملابرادر توافق با آمریکا را به امضا رساندند، شاخه سیاسی شورای کویته هستند اما بخش نظامی آن همچنان واضع خود را دارند و با پاکستان در ارتباط هستند؛ به گونه‌ای که اخیراً اعلام شد فرزند ملاعمر (رهبر پیشین طالبان) به عنوان مسئول شاخه نظامی این جریان انتخاب شده و نشان می‌دهد که این جریان سیاست‌های خود را جلو می‌برد. بخش سیاسی همچنان در ارتباط با آمریکا است ولی بخش نظامی همچنان بر مخالفت‌های خود پافشاری می‌کند و به نظرم عملیات‌های طالبان ادامه خواهد داشت. از سوی دیگر، مشخص نیست که توافق طالبان و آمریکا در چه مرحله‌ای قرار دارد و اساساً قرار است چه اتفاقی رخ دهد. این در حالیست که تضاد مذکور می‌تواند باعث ایجاد انشعاب در شورای کویته شود و احتمال دارد شاخه نظامی این جریان، وارد فازِ جداسازی و انشعابی شود.
