زنگنه در گفت‌وگو با ایلنا:
نخست‌وزیر جدید عراق با کوهی از بحران رو‌به‌رو خواهد بود/ مبارزه واقعی با فساد در کوتاه‌مدت، شبیه معجزه است
کارشناس مسائل منطقه گفت: نخست‌وزیر عراق باید با فساد، سهم‌خواهی و دخالت کشورهای خارجی مبارزه کند و از سوی دیگر باید ساختار داخلی را اصلاح کند که در کوتاه‌مدت شبیه معجزه است.
«صباح زنگنه» سفیر پیشین ایران نزد سازمان همکاری‌های اسلامی با اشاره به انتخاب نخست‌وزیر جدید عراق و چالش‌های پیش‌روی آن، در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: عناصر اصلی که در انتخاب نخست‌وزیر جدید عراق تاثیرگذار بودند حول سه مولفه اصلی می‌گردند. مولفه نخست، نمایندگان احزاب در پارلمان عراق بودند که با چانه‌زنی و رایزنی‌ها سعی داشتند تا کنشگری خود در انتخاب نخست‌وزیر این کشور را به رخ یکدیگر بکشانند. مولفه دوم، تظاهراتی است که در شهرهای مختلف عراق جریان دارد که تا حد زیادی با سخنان مرجعیت عراق همخوانی داشت. این تظاهرات به نوعی یک اهرم فشار بر سیاستمداران عراق به حساب می‌آید تا در انتخاب نخست‌وزیر تعجیل کنند. مولفه سوم که در انتخاب «محمد توفیق علاوی» به عنوان نخست‌وزیر عراق موثر واقع شد، دیدگاه‌های ایران و آمریکا به عنوان دو بازیگر موثر و اصلی عرصه عراق بود؛ چراکه تهران و واشنگتن و همچنین نظرات آنها در عراق بسیار نافذ است.
وی ادامه داد: جمع‌بندی‌ها و آنچه که در پارلمان عراق صورت گرفت و احزاب به رکن اصلی او تبدیل شدند، باعث شد تا طولانی شدن انتخاب نخست‌وزیر و بلاتکلیفی پارلمان به یک تهدید جدی برای کل کشور تبدیل شود. سیاسیون عراق و همچنین مقام‌های امنیتی این کشور به این نتیجه رسیدند که اگر خلاء دولت در بغداد ادامه داشته باشد درگیری میان مردم و دولت و حتی درگیری میان احزاب به بالاترین حد خواهد رسید که خروجی آن جز بحران چیز دیگری نخواهد بود. این سه مولفه که پیش‌تر به آن اشاره کردم تا حد زیادی باعث شد تا در نهایت نخست‌وزیر انتخاب شود و فراکسیون الفتح به رهبری هادی العامری و همچنین فراکسیون سائرون به رهبری مقتدی صدر گزینه نخست‌وزیری را به رئیس جمهور عراق معرفی کردند. این روند در نهایت باعث شد تا محمد توفیق علاوی به عنوان نخست‌وزیر جدید عراق انتخاب شود. در این میان مرجعیت عراق هم مخالفتی نشان ندادند و این مساله نشان می‌دهد که گزینه نخست‌وزیری مورد تایید بسیاری از جریان‌های سیاسی عراق است.
این کارشناس مسائل در مورد چالش‌های پیش‌روی نخست‌وزیر جدید عراق گفت: چالش جدی نخست‌وزیر عراق در وضعیت فعلی، بحران‌ها و مسائل اقتصادی خواهد بود. علاوه بر آن پرونده کشته‌شدگان اعتراض‌های اخیر در عراق یکی از مطالباتی است که مردم از نخست وزیر جدید عراق خواهند داشت. بحث مبارزه با فقر و بیکاری به علاوه جلوگیری از مداخله کشورهای خارجی در امور عراق هم از مسائلی است که نخست‌وزیر جدید این کشور باید پیگیری کند. مساله اخراج نیروهای آمریکا از عراق و همچنین پاکسازی تمام و کمال داعش از خاک این کشور به انضمام بیرون راندن ارتش ترکیه از موصل محورهایی است که به عنوان یک مطالبه ملی مقابل علاوی قرار دارد. در این میان او یک سال فرصت دارد تا علاوه بر تشکیل کابینه و اخذ رأی اعتماد در مجلس، ساز و کار انتخابات را فراهم کند که تمام اینها حداقل شش ماه طول می‌کشد. از سوی دیگر، انحلال پارلمان و چینش مجدد آن مساله‌ای است که علاوی را به چالش می‌کشد.
وی در پایان تصریح کرد: موضوع دیگری که به اصلی‌ترین مشکل نخست‌وزیر جدید عراق تبدیل خواهد شد، بحث مبارزه با فساد و همچنین افراد و نهادهای فاسد این کشور است. این اقدام و پاکسازی آنها به راحتی انجام نمی‌شود، چراکه تمام آنها به یکدیگر تنیده شده‌اند و همدیگر را پوشش می‌دهند. طبیعی است که اگر یک نفر را در این مسیر مورد هدف قرار دهند، بدون تردید نفرات بعدی هم هدف قرار می‌گیرند و همین موضوع می‌تواند باعث فروریزی ساختار سیاسی عراق شود. چراکه بسیاری از مقامات این کشور در فسادهای گسترده یا نقش دارند و یا به نوعی آلوده آن هستند. به همین دلیل اگر علاوی تنها بتواند ۱۰ درصد از این اقدام‌ها را انجام بدهد کار بسیار بزرگی انجام داده است؛ مضاف بر اینکه اصلاح دستگاه قضا عراق و ساختار حقوقی این کشور یک مساله بسیار مهم به حساب می‌آید اما انجام این اقدام‌ها آن هم در این مدت کوتاه، تقریباً غیرممکن است و بدون تردید مخالفانی خواهد داشت.
