فرجی‌راد در گفت‌وگو با ایلنا بررسی کرد:
فراز و فرود کارنامه ۵ ساله موگرینی/ چالش‌های پیش‌روی «بورل» در اتحادیه اروپا
سفیر سابق ایران در نروژ گفت: مسئول سابق سیاست خارجی اتحادیه اروپا در وضعیت پیچیده و سخت سکاندار این سمت بود، اما چالش‌های پیش‌روی جانشین وی بسیار مشکل‌تر خواهد بود.
«عبدالرضا فرجی‌راد» سفیر سابق ایران در نروژ با اشاره به اتمام دوره مسئولیت فدریکا موگرینی و کارنامه پنج ساله اقدام او در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: برای بررسی کارنامه پنج ساله فدریکا موگرینی به عنوان مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا که روز گذشته مسئولیت وی به پایان رسید، باید دوران مسئولیت او با نفرات قبلی مقایسه شود و از سوی دیگر باید متوجه بود که فضای نظام بین‌الملل و خصوصاً اتحادیه اروپا در زمان مسئولیت وی بسیار پیچیده و مشکل بود. موگرینی با توجه به اخلاق و مدل نگاهی که به مسائل داشت سعی کرد اعتدال را در دستور کارش قرار دهد که این موضوع را در مورد پرونده برجام به خوبی شاهد بودیم. یکی از مشکلات اصلی او در دوران مسئولیتش به عنوان رئیس دستگاه دیپلماسی اتحادیه اروپا، دقیقاً پرونده برجام بود. موگرینی هدفش اتخاذ موضع مثبت در مورد این پرونده بود اما معضلی که با آن مواجه شد، ورود ترامپ به کاخ سفید بود.
وی ادامه داد: یکی از مشکلاتی که در دوران مسئولیت موگرینی باید مورد اشاره قرار بگیرد، فعال شدن ترامپ در عرصه سیاست خارجی است. موگرینی تلاش داشت تا بتواند همه طرف‌ها را در مورد برجام قانع کند و در برهه‌ای سعی کرد اروپا را به سمت اعمال فشار بر ترامپ و ایالات متحده سوق دهد و در همین حین به دنبال دور کردن ایران از تنش بود. این البته بخشی از مصائب پیش‌روی موگرینی در دوران مسئولیتش به عنوان گرداننده سیاست خارجی اتحادیه اروپا بود اما باید متوجه باشیم که مسائلی مانند برگزیت و همچنین پرونده اوکراین، به علاوه موضوع پناهجویان در سطح اتحادیه اروپا مشکلاتی بود که در زمان مسئولیت وی اتفاق افتاد. به همین جهت دوران مسئولیت موگرینی را باید یکی از سخت‌ترین و پیچیده‌ترین ادوار برای هدایت سکان سیاست خارجی اتحادیه اروپا بدانیم.
این استاد ژئوپلیتیک دانشگاه با اشاره به انتصاب بورل به عنوان جانشین موگرینی، گفت: جانشین او جوزپ بورل که حالا سکاندار سیاست خارجی اتحادیه اروپاست، با چالش‌های بیشتر از موگرینی روبه‌رو است. نخستین چالش اصلی او برگزیت خواهد بود؛ به گونه‌ای که دونالد ترامپ به عنوان رئیس‌جمهوری ایالات متحده، بدون تردید تا پایان دوران ریاست جمهوری‌اش دخالت در اروپا را ادامه خواهد داد. اخیراً شاهد آن هستیم که «بوریس جانسون» نخست‌وزیر بریتانیا نسبت به دخالت آمریکا در انتخابات این کشور واکنش نشان داد و از سوی دیگر باید متوجه باشیم که ترامپ به دنبال ترغیب لندن برای خروج از جمع کشورهای عضو اتحادیه اروپاست. به همین دلیل سناریوی واشنگتن ایجاد شکاف در بدنه اروپا خواهد بود و از این منظر مسئول جدید سیاست خارجی اتحادیه اروپا با چالش‌های عجیب و غریب روبه‌رو خواهد بود.
سفیر پیشین کشورمان در مجارستان افزود: یکی دیگر از پرونده‌هایی که بورل به عنوان چالش با آن مواجه خواهد بود حمایت آمریکا از کشورهای اروپای شرقی است؛ به نحوی که شاهد بودیم طی سه سال اخیر واشنگتن به هر نحو این کشورها را برای زیر پا گذاشتن قانون مهاجرت اتحادیه اروپا و پذیرش پناهجو تشویق کرده است که می‌توان به مجارستان و کرواسی اشاره کرد. مساله دیگری که مسئول جدید سیاست خارجی اتحادیه اروپا باید به عنوان یک چالش جدید و مهم آن را زیر ذره‌بین قرار دهد حضور چین در کشورهای اروپای شرقی است. پکن در حال سرمایه‌گذاری گسترده و تاسیس شرکت‌ها و کمپانی‌های بسیار زیادی در جغرافیای اروپای شرقی است که باعث شده دولت‌های حاکم بر مرکز و غرب اروپا عصبانی شوند. حضور چین در اروپای شرقی دقیقاً برای موازنه قدرت با آمریکا صورت گرفته اما واقعیت این است که زورآزمایی پکن، مسکو و واشنگتن در اروپای شرقی تا حد زیادی به حفظ وحدت اتحادیه اروپایی ضربه زده است که بورل بدون تردید با این چالش مواجه خواهد شد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: در این میان بحث کنترل آلمان و فرانسه که جدیداً وارد نزاع دوطرفه شده‌اند یکی از مباحث در دستور کار وی خواهد بود؛ چراکه برلین و پاریس در مورد ناتو با یکدیگر وارد منازعه جدی شده‌اند که اتفاقاً این موضوع هم از سوی ترامپ طراحی شده تا بتواند شکاف در اتحادیه اروپا را به نحوی دیگر عمیق‌تر کند. اگر نگاهی به کارنامه بورل بیاندازیم، می‌بینیم که تحصیلاتش تا مقطع دکتری در رشته اقتصاد بوده است. از این منظر به دلیل خاستگاه اقتصادی‌اش، احتمالاً در مورد مباحث مربوط به اقتصاد اتحادیه اروپا به صورت نسبی ورود خواهد کرد و علاوه بر آن پرونده‌هایی مانند عراق، لیبی، یمن، لبنان، ایران و حتی سودان را مورد نظر قرار می‌دهد. بحث برجام موضوع دیگری است به آن ورود خواهد کرد و علاوه براین مسائل، با کمیسیون اروپا در مورد ناتو هم همکاری می‌کند تا بتواند این چالش را مدیریت کند. با توجه به گرایش بورل به جناح سوسیالیست اروپا و وضعیت فعلی قاره سبز، به نظرم او راه سخت و دشواری را در پیش خواهد داشت.
